Η ελληνική αγορά μεταχειρισμένων ειδών περνά μια αξιοσημείωτη περίοδο άνθησης, μετατρέποντας μια πρακτική που άλλοτε θεωρούνταν περιφερειακή σε ένα από τα πιο “ζωηρά” και ταχέως αναπτυσσόμενα τμήματα του λιανεμπορίου. Μέσα σε λίγα χρόνια, ο κόσμος των second hand προϊόντων κατόρθωσε να υπερβεί παγιωμένες αντιλήψεις, να κερδίσει την εμπιστοσύνη διαφορετικών ηλικιακών ομάδων και να αποδείξει ότι η αξία ενός αγαθού δεν εξαρτάται αποκλειστικά από το αν είναι καινούριο, αλλά και από την ποιότητα, τη φροντίδα και τη διάρκεια ζωής που μπορεί να προσφέρει.
Η μεταβολή στη στάση των καταναλωτών φαίνεται στα στοιχεία της ΕΛΣΤΑΤ για τα φυσικά καταστήματα μεταχειρισμένων ειδών. Μέσα σε τέσσερα χρόνια ο κλάδος πέτυχε μια επίδοση που σπάνια συναντάται στο ελληνικό λιανεμπόριο, καθώς ο κύκλος εργασιών του ουσιαστικά τετραπλασιάστηκε. Από τα 9,1 εκατ. ευρώ του 2020 έφτασε στα 41,6 εκατ. ευρώ το 2024, με συνολική άνοδο που υπερβαίνει το 350%, εξέλιξη που ξεχωρίζει ακόμη και σε διεθνές επίπεδο. Η δυναμική αυτή δεν περιορίζεται σε μια συγκυριακή εκτόξευση, αλλά δείχνει να παγιώνεται, αφού η πορεία του 2025 παραμένει σταθερά ανοδική. Ήδη στο εννεάμηνο Ιανουαρίου–Σεπτεμβρίου η αγορά έχει φτάσει τα 43,49 εκατ. ευρώ, ξεπερνώντας το σύνολο της περσινής χρονιάς και σημειώνοντας επιπλέον αύξηση 36,3%. Η συνέχεια αυτής της τροχιάς υποδηλώνει ότι η ζήτηση για μεταχειρισμένα προϊόντα έχει αποκτήσει διάρκεια και απήχηση που ξεφεύγει από τα όρια μιας παροδικής μόδας.
Η σταθερή αυτή επιτάχυνση επιβεβαιώνεται και από την τριμηνιαία εξέλιξη των μεγεθών. Το πρώτο τρίμηνο έκλεισε με τζίρο 13,32 εκατ. ευρώ, το δεύτερο με 14,97 εκατ. ευρώ και το τρίτο με 15,20 εκατ. ευρώ, με ρυθμούς που κινούνται από 30% έως πάνω από 40%. Το μοτίβο αυτό δημιουργεί την εικόνα μιας αγοράς που όχι μόνο μεγαλώνει, αλλά ωριμάζει, αποκτά μεγαλύτερη προβολή και ενσωματώνεται στην καθημερινότητα των καταναλωτών. Δεν αποτελεί πλέον λύση ανάγκης, αλλά συνειδητή επιλογή.
Η στροφή προς τα μεταχειρισμένα είδη έχει δύο βασικούς, αν και εντελώς διαφορετικούς μεταξύ τους, λόγους. Από τη μία πλευρά, η προσήλωση όλο και περισσότερων καταναλωτών σε πρακτικές κυκλικής οικονομίας καθιστά το second hand μια επιλογή με περιβαλλοντική διάσταση. Από την άλλη, το αυξημένο κόστος ζωής δημιουργεί έναν νέο ρεαλισμό στις αγορές, όπου η τιμή παίζει καθοριστικό ρόλο και το «value for money» αποκτά νέα βαρύτητα. Η ανάλυση του ΙΝΕΜΥ-ΕΣΕΕ για το εννεάμηνο του 2025 αναφέρει χαρακτηριστικά ότι η άνοδος του κλάδου «πιθανότατα αντανακλά τη στροφή των καταναλωτών σε οικονομικότερες λύσεις», αναδεικνύοντας το οικονομικό υπόβαθρο αυτής της τάσης.
Το ενδιαφέρον είναι ότι η στροφή αυτή δεν περιορίζεται στις νεότερες ηλικίες, όπως συνέβαινε τα προηγούμενα χρόνια.
Σύμφωνα με αναλύσεις των ψηφιακών πλατφορμών μεταχειρισμένων ειδών, η αύξηση της δραστηριότητας είναι καθολική. Οι νεότερες γενιές παραμένουν πρωταγωνιστές, ωστόσο εντυπωσιακή αύξηση παρουσιάζουν και οι ηλικίες 35 έως 64, που τριπλασίασαν τις συναλλαγές τους μέσα σε έναν χρόνο. Η ηλικιακή ομάδα 55–64 εμφανίζει άνοδο άνω του 130%, αποκαλύπτοντας ότι πρόκειται για ένα φαινόμενο που έχει διαπεράσει κοινωνικές συνήθειες και οικονομικές συμπεριφορές ευρύτερων στρωμάτων. Ακόμη και οι καταναλωτές άνω των 65 ενισχύουν ολοένα και περισσότερο τη συμμετοχή τους σε πλατφόρμες second hand, είτε ως αγοραστές είτε ως πωλητές.
Η άνθηση του κλάδου αποκτά ακόμη μεγαλύτερη σημασία όταν τοποθετείται στο ευρύτερο περιβάλλον του ελληνικού λιανεμπορίου. Το 2025 αποτελεί μια δύσκολη χρονιά για τις περισσότερες επιχειρήσεις, καθώς οι μικρομεσαίες εμφανίζουν οριακές ή αρνητικές μεταβολές, ενώ ο συνολικός τζίρος λιανικής, εκτός τροφίμων, αυξάνεται μόλις κατά 1,9% στο εννεάμηνο και σε πραγματικούς όρους υποχωρεί. Σύμφωνα με τις εκτιμήσεις της ΕΣΕΕ, η αγορά χρειάζεται μια ισχυρή ώθηση στο τελευταίο τρίμηνο για να καλυφθεί το κενό των χαμένων εσόδων. Σε αυτή τη συνθήκη πίεσης, το second hand μοιάζει να κινείται σε εντελώς διαφορετική τροχιά, προσφέροντας μια εναλλακτική διέξοδο στους καταναλωτές και ένα νέο μοντέλο ανάπτυξης για το λιανεμπόριο.
Είναι σαφές ότι η αγορά μεταχειρισμένων ειδών δεν αποτελεί συγκυριακό φαινόμενο. Σχηματίζει μια σταθερή βάση ζήτησης, επηρεάζει τον τρόπο με τον οποίο οι καταναλωτές αντιλαμβάνονται την αξία των προϊόντων και λειτουργεί ως μηχανισμός εξομάλυνσης των πιέσεων στην ιδιωτική κατανάλωση. Στο επόμενο διάστημα, η πορεία του κλάδου θα εξαρτηθεί από την ικανότητα των επιχειρήσεων να αυξήσουν την αξιοπιστία, τη διαφάνεια και την ποιότητα των διαθέσιμων ειδών, αλλά και από το πόσο γρήγορα θα ενσωματώσουν ψηφιακά εργαλεία που θα απλοποιούν τη διαδικασία αγοράς και πώλησης.
ή αποκτήστε ετήσια συνδρομή εδώ.
