Ο πόλεμος στην Ουκρανία έχει αλλάξει δραματικά τα δεδομένα για την παγκόσμια οικονομία και έχει αναγκάσει τα κράτη να μετατοπίσουν τις προτεραιότητές τους, και να προχωρήσουν σε αποφάσεις αναπροσαρμογών του προϋπολογισμού τους, με τρόπο που ενδεχομένως να επιβαρύνει αρνητικά τις δαπάνες που προορίζονταν για την παιδεία και τις κοινωνικές υπηρεσίες.
Πλέον, οι κυβερνήσεις έχουν να αντιμετωπίσουν από την πανάκριβη ενέργεια που επιβαρύνει τα νοικοκυριά, το κύμα προσφύγων, μέχρι τον φόβο για τη χρήση χημικών ή ακόμα και πυρηνικών όπλων, που μάλιστα μεταφράζεται ακόμα και με αγορές από τους πολίτες χαπιών ιωδίου, σε χώρες όπως η Ρουμανία και η Ελλάδα.
Εν μέσω ελλείψεων, προβληματισμών για την ενέργεια και ανατιμήσεων, η πιο εντυπωσιακή αλλαγή στην Ευρώπη αφορά την αύξηση των στρατιωτικών δαπανών, με πιο χαρακτηριστική την απόφαση της Γερμανίας, όπου ο καγκελάριος Olaf Scholz ανακοίνωσε αύξηση πάνω από δύο τοις εκατό της οικονομικής παραγωγής της χώρας, σε επίπεδο δηλαδή στο οποίο είχε να φτάσει πάνω από τριάντα χρόνια – καθώς μάλιστα προσπαθεί να απομακρυνθεί από το παρελθόν δύο παγκοσμίων πολέμων.
Διαβάστε ακόμα: Πώς επηρεάζει την εφοδιαστική αλυσίδα η εισβολή στην Ουκρανία
Η Ευρωπαϊκή Ένωση ανακοίνωσε ότι θα αυξήσει σημαντικά τις αμυντικές δαπάνες και ότι «θα επενδύσει περαιτέρω σε δυνατότητες απαραίτητες για τη διεξαγωγή επιχειρήσεων ευρείας κλίμακας».
Στη Γαλλία, ο πρόεδρος Macron υποσχέθηκε ότι, εφόσον επανεκλεγεί τον επόμενο μήνα, θα αυξήσει σημαντικά τις στρατιωτικές δαπάνες, σε πάνω από το 10% του συνολικού κυβερνητικού προϋπολογισμού. Ο Πρωθυπουργός της Εσθονίας έγραψε στους New York Times ότι η χώρα θα αυξήσει αυτήν τη δαπάνη από το 2,3 στο 2,5 τοις εκατό του ΑΕΠ. Ανάλογες ανακοινώσεις έχουν κάνει η Ιταλία, το Βέλγιο, η Λιθουανία, η Νορβηγία, η Πολωνία, η Λετονία, ακόμα και η Σουηδία, μια στρατιωτικά ουδέτερη χώρα εκτός ΝΑΤΟ.
Ελλείψεις που οδηγούν σε αλλαγή στρατηγικής παρατηρούνται σε κλάδους όπως η γεωργία και οι εισαγωγές αγαθών όπως το ηλιέλαιο. Στην Ισπανία εξαντλούνται τα αποθέματα καλαμποκιού και ηλιελαίου, που εισάγει η χώρα από τη Ρωσία και την Ουκρανία, εξού και ανακοινώθηκε ότι μάλλον θα χρειαστεί να κάνουν αγορές από τρίτες χώρες, ζητώντας από την Ευρωπαϊκή Επιτροπή να ελαφρύνει τους κανόνες που αφορούν τις εισαγωγές από τη Λατινική Αμερική.
Διαβάστε ακόμα: Γιατί το Airbnb ακυρώνει κρατήσεις για την Ουκρανία που προορίζονται για δωρεές
Το μεγάλο κόστος της ενέργειας και οι απεργείες από ψαράδες και οδηγούς βαρέων οχημάτων, ανάγκασε την Ισπανία να καλύψει το κόστος της βενζίνης, καθώς άρχισαν να εμφανίζονται ελλείψεις στα σούπερ μάρκετ. Σε ελάφρυνση από το κόστος της ενέργειας που επιβαρύνει τα νοικοκυριά αναγκάζονται επίσης να προχωρήσουν με αντίστοιχα μέτρα και οι υπόλοιπες κυβερνήσεις, από την Ιρλανδία, που ανακοίνωσε μείωση φόρου στη βενζίνη, τη Γερμανία, που θα κάνει φοροαπαλλαγές και θα δώσει επιδότηση ενέργειας ανά άτομο, τη Βρετανία, που θα προχωρήσει σε οικονομικές ενισχύσεις των φτωχότρων νοικοκυριών και σε μειώσεις στο φόρο καυσίμων, και την Ελλάδα που επίσης έχει αποφασίσει επιδότηση καυσίμων.
Υπάρχει ακόμα το κόστος της ανθρωπιστικής βοήθειας, που είναι απαραίτητο να υπολογιστεί για την εγκατάσταση των τουλάχιστον 3,7 εκατομμυρίων προσφύγων από την Ουκρανία. Όπως αναφέρουν οι New York Times, εκτιμάται ότι απαιτούνται περίπου 30 δισεκατομμύρια δολάρια για να καλυφθούν οι ανάγκες των προσφύγων σε μετακίνηση, στέγαση και τροφή, μόνο για τον πρώτο χρόνο. Κάποιες χώρες, όπως η Πολωνία και η Ρουμανία, έχουν ήδη φροντίσει να παρέχουν τις εκπαιδευτικές, κοινωνικές και υγειονομικές υπηρεσίες των πολιτών τους και στους πρόσφυγες.
Τέλος στην Ελλάδα, γίνεται λόγος από το υπουργείο Οικονομικών για «τέσσερις πυλώνες αβεβαιότητας», που αφορούν το εμπόριο, όσον αφορά τις εισαγωγές ορισμένων προϊόντων, την εμπιστοσύνη των επενδυτών, τον πληθωρισμό, που συνεπάγεται αυξήσεις και πλήγμα και στον τουρισμό, και την αύξηση του δημοσιονομικού κόστους. Σε αυτό το κλίμα, το οικονομικό επιτελείο δηλώνει ότι προσπαθεί να πετύχει μια ισορροπία μεταξύ της ανάγκης για στήριξη των νοικοκυριών και τον επιχειρήσεων και τη δημοσιονομική σταθερότητα. Εφόσον συνεχιστεί ο πόλεμος και τα νοικοκυριά χρειαστούν περαιτέρω ενίσχυση, ενδέχεται να ανακοπούν οι προσπάθειες για μείωση του ελλείματος, σημειώνουν.
ή αποκτήστε ετήσια συνδρομή εδώ.
