Οι σημερινοί καταναλωτές δεν είναι ίδιοι με τους καταναλωτές του χθες, ούτε και του αύριο. Σε έναν κόσμο όπου η συνεχής αλλαγή είναι η μόνη σταθερά, η ικανότητα εξισορρόπησης των αναγκών του σήμερα με τις απαιτήσεις του αύριο απαιτεί μεγάλη προσοχή από εκείνους που ενδιαφέρονται για τη βιωσιμότητα της επιχείρησής τους.
Συνεχείς μεταστροφές
Το 2023 ήταν ακόμη μία χρονιά αλλαγών. Οι παρατεταμένες επιπτώσεις της πανδημίας, η κυμαινόμενη οικονομική αστάθεια, η αυξανόμενη πολιτική αναταραχή και η τεχνητή νοημοσύνη που συναντάμε όπου και αν κοιτάξουμε, αφήνουν τους καταναλωτές σοκαρισμένους με αποτέλεσμα αλλαγές στη συμπεριφορά τους – καταναλωτική και όχι μόνο.
Το 2024, οι καταναλωτές θα συνεχίσουν να επανεκτιμούν αυτό που έχει μεγαλύτερη σημασία για αυτούς, γεγονός που επηρεάζει όχι μόνο τις προτεραιότητες που θέτουν στην κάλυψη των αναγκών τους, αλλά και το τί τελικά συνιστά αξία. Σε αυτό το συμπέρασμα κατέληξε η Mintel, η παγκόσμια εταιρεία έρευνας αγοράς.
Μετά από χρόνια στροφής στον υλισμό και το φαίνεσθαι, οι ανθρώπινες σχέσεις αποκτούν ξανά τη σημασία που τους αναλογεί. Η κλιματική αλλαγή με τις επιπτώσεις της στο περιβάλλον ανησυχεί και ο αντίκτυπος της τεχνητής νοημοσύνης προβληματίζει.
Και αν στο παρελθόν παίρναμε μια απόφαση και εκεί τελείωνε οποιαδήποτε άλλη σχετική σκέψη, σήμερα παίρνουμε μια απόφαση και αναρωτιόμαστε: “Τί θα γίνει μετά;”.
Σημασία έχει να είσαι άνθρωπος
Σε ένα κόσμο που κυριαρχείται από αλγόριθμους, το να παραμένεις άνθρωπος δεν αποτελεί μόνο στάση ζωής και αυτοπροστασίας. Οι ανθρώπινες δεξιότητες και τα συναισθήματα χρειάζονται ακόμα και για να αξιοποιηθεί στο έπακρο η τεχνολογική επανάσταση. Όσο περισσότερο οι επιχειρήσεις χρησιμοποιούν εργαλεία AI, τόσο περισσότερο οι καταναλωτές θα αναγνωρίζουν και θα εκτιμούν τί είναι αυτό που κάνει τους ανθρώπους τόσο μοναδικούς.
Καθώς απομακρυνόμαστε από ένα κόσμο στον οποίο η χρήση της τεχνολογίας δεν υπήρχε ή ήταν περιορισμένη και μεγάλο μέρος του παγκόσμιου πληθυσμού αποτελείται από την GenZ που δεν γνωρίζει πως ήταν ο κόσμος πριν, η αίσθηση της νοσταλγίας θα επικρατεί.
Κάτι περισσότερο από το πόσο κοστίζει
Όσο η οικονομική αστάθεια συνεχίζεται και οι πιέσεις στον προσωπικό και οικογενειακό προϋπολογισμό αυξάνονται, οι καταναλωτές αυτοπεριορίζονται και γίνονται περισσότερο ρεαλιστές. Σύμφωνα με την έρευνα, οι αγοραστές θα ενδιαφέρονται λιγότερο για το τί αντιπροσωπεύει ένα brand κοινωνικά και η συναισθηματική σύνδεση που αισθάνονται για τις μάρκες θα καταλάβει την πρώτη θέση. Εκτός αυτού, η σχέση αξίας-ποιότητας-τιμής θα συνεχίσει να τους απασχολεί και να τους οδηγεί σε αγορές που δεν γίνονται απλά και μόνο για “ξεχωρίσουν”.
Οι εταιρείες από την πλευρά τους, αντιλαμβανόμενες τις συμπεριφορικές αλλαγές των καταναλωτών θα φροντίσουν να ενισχύσουν τη συναισθηματική σύνδεση με τους πελάτες τους, μέσω εξατομικευμένων προτάσεων για τα προϊόντα τους και αξιοποιώντας την ιστορία και τα επιτεύγματά τους για να αποδείξουν την αξία τους.
Αναγέννηση των σχέσεων: από το εγώ στο εμείς
Μετράμε ήδη αρκετά χρόνια εξοικείωσης με τις οθόνες και τα μέσα κοινωνικής δικτύωσης και αυτό που στο πρόσφατο παρελθόν φαινόταν πρωτόγνωρο και ενδιαφέρον, έχει ήδη αρχίσει να κουράζει. Τα θέματα ψυχικής υγείας που έφερε η παρατεταμένη κοινωνικο-οικονομική κρίση χρήζουν αντιμετώπισης και οι οθόνες δεν είναι το ενδεδειγμένο γιατρικό.
Το αντίθετο. Η εκτεταμένη βιβλιογραφία και αρθρογραφία σχετικά με το τί ωφελεί την ψυχική και σωματική υγεία, οδηγούν τους εξουθενωμένους ανθρώπους στην οικειότητα των προσωπικών σχέσεων που έχουν ανάγκη περισσότερο από ποτέ.
Έτσι, ενώ οι νεότεροι άνθρωποι δεν είχαν ποτέ τη δυνατότητα να εξερευνήσουν την ευημερία που μπορεί να προσφέρουν οι διαπροσωπικές σχέσεις, είναι πλέον πρόθυμοι να το δοκιμάσουν.
Επιπλέον, η τάση που διαμορφώθηκε τα τελευταία χρόνια στα μέσα κοινωνικής δικτύωσης περί αυτοφροντίδας και περιοριζόταν στο beauty routine που κάθε σύγχρονος άνθρωπος έπρεπε να ακολουθεί πρωί και βράδυ, φθίνει. Ένας τρόπος ζωής, κατά τα άλλα μοναχικός, όπου οι άνθρωποι κλείνονταν και ασχολούνταν αποκλειστικά με τον εαυτό τους, έφερε αποτελέσματα αποξένωσης, άγχους και ψυχικών διαταραχών.
Η γνωστή έρευνα του Harvard που δηλώνει ξεκάθαρα ότι ο νούμερο ένα παράγοντας για βελτιωμένη υγεία και ποιότητα ζωής είναι οι ανθρώπινες σχέσεις, έφερε τα πάνω κάτω στη βιομηχανία που μέχρι τότε οδηγούσε τους ανθρώπους σε εξωφρενικές επιλογές και στάση ζωής. Τώρα, η ίδια βιομηχανία επανασχεδιάζει την προώθηση των προϊόντων της με τρόπους τέτοιους που ενισχύουν τη σύνδεση: όλα είναι καλύτερα -και ευκολότερα, όταν τα κάνεις με παρέα.
Πράσινη Πραγματικότητα
Η παθητική στάση απέναντι στην κλιματική αλλαγή φαίνεται να έχει εκλείψει, αλλά και μόνο η ανακύκλωση απορριμμάτων δεν αρκεί. Για να επιβιώσουν οι άνθρωποι πάνω στη γη, η διαμόρφωση νέων συνηθειών πρέπει να γίνει προτεραιότητα τόσο για τους καταναλωτές όσο και για τις επιχειρήσεις.
Οι πρωτοβουλίες και στρατηγικές βιωσιμότητας που αποδίδουν τελικά μηδενικό αποτέλεσμα έχουν γίνει αντιληπτές από τους καταναλωτές οι οποίοι αναζητούν και απαιτούν πιο δραστικές λύσεις. Λύσεις που δεν θα αποτελούνται από διαφημιστικά μηνύματα για το κλίμα και τη μείωση του αποτυπώματος άνθρακα, αλλά από δράσεις που θα συντελούν στην αναγέννηση και την επιστροφή σε ένα βιώσιμο πλανήτη.
Από την έρευνα προκύπτει ότι είναι εξαιρετικά σημαντικό για τους αγοραστές να αισθάνονται μια αίσθηση σκοπού και αισιοδοξίας, πιστεύοντας ότι οι συλλογικές προσπάθειές τους μπορούν να έχουν θετικό αντίκτυπο. Είναι από τα πράγματα που αυξάνουν την πίστη και αφοσίωση τους σε μια μάρκα.
Ανάγκη για μια θετική προοπτική
Όλα εκείνα που προκαλούν αστάθεια, ανασφάλεια και αβεβαιότητα στους ανθρώπους είναι πλέον αδύνατον να αγνοηθούν. Ακόμη κι αν σε κάποιους αρέσει να στρουθοκαμηλίζουν, η ανθρωπότητα διανύει μια περίοδο που δεν επιτρέπει κάτι τέτοιο για τον απλούστατο λόγο ότι σχεδόν κανείς δεν μένει αλώβητος.
Οι εταιρείες θα πρέπει να επιλέξουν, αντί να παρουσιάζουν τη συνήθη ωραιοποιημένη κατάσταση της πραγματικότητας, να υιοθετήσουν μια πιο ειλικρινή και αυθεντική απεικόνιση, παρουσιάζοντας γνήσια προϊόντα και υπηρεσίες με πληροφορίες που ενημερώνουν αληθινά τους καταναλωτές. Η ειλικρίνεια και η προσαρμογή στη σύγχρονη πραγματικότητα θα βοηθήσει με τη σειρά της τους αγοραστές να νιώσουν πως και οι δυο πλευρές ταυτίζονται. Πώς οι εταιρείες προτείνουν κάτι που τους αφορά και οι ανάγκες και ανησυχίες τους βρίσκουν ευήκοα ώτα.
Σοκ και δέος
Ο όρος “Μελλοντικό Σοκ” επινοήθηκε από τους φουτουριστές Alvin Toffler και Adelaide Farrell στο ομώνυμο βιβλίο τους το 1970 και αναφέρεται στην κοινωνική και συναισθηματική παράλυση που προκαλείται από το “συγκλονιστικό άγχος και τον αποπροσανατολισμό” που επιφέρει η ταχύτητα των αλλαγών -αλλαγές σαν αυτές που βιώνουμε σήμερα.
Το 2024 θα δούμε τα όρια μεταξύ ψηφιακού και φυσικού κόσμου να θολώνουν ακόμη περισσότερο. Οι μετα-οικονομίες που θα προκύψουν από αυτό πιθανώς να είναι υποσχόμενες, ωστόσο οι ταχύτατες αλλαγές που συντελούνται επηρεάζουν την καθημερινή ζωή και προκαλούν ένα αίσθημα ανησυχίας.
Ο ψυχολόγος του Πανεπιστημίου του Μίσιγκαν Ίθαν Κρος ορίζει το δέος ως “το θαυμασμό που νιώθουμε όταν συναντάμε κάτι ισχυρό που δεν μπορούμε εύκολα να εξηγήσουμε”. Αυτό το μείγμα φόβου και θαυμασμού, ήταν ένα συναίσθημα ξεχασμένο πριν μερικά χρόνια όταν η σταθερότητα και σιγουριά επικρατούσαν.
Είναι το δέος όμως που φέρνει τους ανθρώπους κοντά απέναντι σε αβέβαια περιβάλλοντα που απαιτούν συνεργασία. Ως το συλλογικό συναίσθημα που βιώνουν σήμερα όλοι -καταναλωτές και επιχειρήσεις- είναι απαραίτητο για τη μελλοντική ανάπτυξη και φαίνεται πως το 2024, θα αποτελέσει το μεγάλο συνδετικό κρίκο σε μια εποχή κατακερματισμού.
ή αποκτήστε ετήσια συνδρομή εδώ.
