Το ελληνικό πρόγραμμα Golden Visa, που προσφέρει άδεια διαμονής σε πολίτες τρίτων χωρών με αντάλλαγμα επενδύσεις – κυρίως σε ακίνητα – έχει προκαλέσει τα τελευταία χρόνια έντονες συζητήσεις γύρω από τις επιπτώσεις του στην ελληνική αγορά ακινήτων. Καθώς οι άδειες διαμονής συχνά συνδέονται με επενδύσεις σε περιοχές υψηλής ζήτησης, αρκετοί ειδικοί επισημαίνουν ότι το πρόγραμμα συμβάλλει στην ανοδική πίεση των τιμών, περιορίζοντας την προσβασιμότητα των κατοίκων στις αστικές περιοχές.
Η Αττική, η Θεσσαλονίκη, η Μύκονος και η Σαντορίνη είναι μεταξύ των περιοχών όπου η ζήτηση από ξένους επενδυτές είναι μεγαλύτερη, κάτι που έχει οδηγήσει στην ανατίμηση κατοικιών και οικοπέδων. Σε μια αγορά που ήδη δοκιμάζεται από περιορισμένη προσφορά και υψηλό κόστος οικοδομής, η επιπλέον ώθηση από το πρόγραμμα διαμονής ενισχύει τον προβληματισμό σχετικά με την κοινωνική του διάσταση. Η αύξηση του ελάχιστου ποσού επένδυσης στις 800.000 ευρώ για τις περιοχές αυτές είχε ως στόχο να περιορίσει την αλόγιστη άνοδο των τιμών, ωστόσο φαίνεται ότι το ενδιαφέρον παραμένει ισχυρό.
Μέσα σε αυτό το ήδη φορτισμένο πλαίσιο, έρχεται να προστεθεί η απόφαση της Ισπανίας να καταργήσει το δικό της αντίστοιχο πρόγραμμα Golden Visa. Η απόφαση αυτή, που ελήφθη με γνώμονα την αντιμετώπιση της στεγαστικής κρίσης, αλλάζει τα δεδομένα σε ευρωπαϊκό επίπεδο. Η Ισπανία υπήρξε μία από τις πρώτες χώρες που εφάρμοσαν το μοντέλο της χρυσής βίζας το 2013 και είχε προσελκύσει πάνω από 15.000 επενδυτές μέσα σε μια δεκαετία, αποκομίζοντας επενδύσεις άνω των 10 δισ. δολαρίων.
Η αποχώρηση μιας τόσο σημαντικής χώρας από το πεδίο της Golden Visa έχει δημιουργήσει κενό στην αγορά επενδυτικής μετανάστευσης, το οποίο άλλες χώρες καλούνται να καλύψουν. Η Ελλάδα συγκαταλέγεται στους βασικούς «ωφελημένους» από αυτή την εξέλιξη. Ήδη πριν την ισπανική αποχώρηση, η Ελλάδα είχε καθιερωθεί ως ένας σταθερός, ελκυστικός και θεσμικά ξεκάθαρος προορισμός για πολίτες τρίτων χωρών που αναζητούν ευρωπαϊκή διαμονή και επενδυτικές ευκαιρίες.
Το Υπουργείο Μετανάστευσης καταγράφει συνεχή αύξηση στον αριθμό των εκδοθεισών αδειών. Μέχρι και τον Μάρτιο του 2025, οι Κινέζοι επενδυτές παραμένουν πρώτοι σε αριθμό αιτήσεων, με 6.772 άδειες, ενώ ακολουθούν οι Τούρκοι με 1.635. Η πολιτική και οικονομική αστάθεια στην Τουρκία εξηγεί εν μέρει αυτή την τάση, καθώς για πολλούς Τούρκους επιχειρηματίες και ιδιώτες, η επένδυση στην Ελλάδα αποτελεί εργαλείο διασφάλισης του κεφαλαίου τους, αλλά και πύλη προς την Ευρωπαϊκή Ένωση.
Η γεωγραφική κατανομή υποδηλώνει ότι η Golden Visa στην Ελλάδα λειτουργεί και ως μέσο για οικονομική ή πολιτική ασφάλεια, καθώς πολλοί επενδυτές προέρχονται από περιοχές που πλήττονται από αστάθεια, πληθωρισμό ή περιορισμούς μετακίνησης κεφαλαίων, όπως ο Λίβανος, το Ιράκ, αλλά και το Ηνωμένο Βασίλειο.
Παρότι οι νέοι περιορισμοί αύξησαν τα ποσά επένδυσης, η ευελιξία του προγράμματος επιτρέπει και πιο προσιτές επιλογές. Για παράδειγμα, σε περιοχές εκτός ζώνης υψηλής ζήτησης, το ελάχιστο όριο επένδυσης διαμορφώνεται στις 400.000 ευρώ. Επίσης, πολλοί επενδυτές προσανατολίζονται πλέον σε άλλες μορφές ακινήτων – όπως αποθήκες, παλιά επαγγελματικά κτίρια και βιομηχανικά ακίνητα – τα οποία, εφόσον μετατραπούν σε κατοικίες, μπορούν να δώσουν πρόσβαση σε άδεια διαμονής με ελάχιστη επένδυση 250.000 ευρώ. Αυτό το σενάριο συνδυάζει χαμηλότερο κόστος εισόδου με δυνατότητα αναβάθμισης και μεταπώλησης.
Η Ελλάδα, μέσα από αυτή τη διεθνή ανακατάταξη, φαίνεται να ενισχύει τη θέση της ως βασικός παίκτης στην ευρωπαϊκή αγορά επενδυτικής μετανάστευσης. Ωστόσο, όσο αυξάνεται η ζήτηση, τόσο πιο επιτακτικό γίνεται το ερώτημα του πώς θα μπορέσει η χώρα να διαχειριστεί την ισορροπία ανάμεσα στην προσέλκυση επενδυτών και στην προστασία των κοινωνικών και στεγαστικών αναγκών του εγχώριου πληθυσμού.
Το πρόγραμμα Golden Visa παραμένει αναμφίβολα ένας από τους πιο αποδοτικούς τρόπους προσέλκυσης ξένων κεφαλαίων στη χώρα. Την ίδια στιγμή, όμως, η συνέχιση και επέκτασή του απαιτεί στοχευμένες ρυθμίσεις και συνεχή επανεκτίμηση των επιπτώσεων, ώστε να διασφαλιστεί ότι ωφελεί την ελληνική οικονομία συνολικά και όχι μονάχα την αγορά υψηλού επιπέδου ακινήτων.
ή αποκτήστε ετήσια συνδρομή εδώ.
