Ορισμένα έχουν περάσει σε νέα χέρια και διανύουν ήδη τη δεύτερη χρυσή εποχή τους, αλλά τα περισσότερα από αυτά είναι εγκαταλελειμμένα και αναξιοποίητα. Τα εμβληματικά Ξενία της πρώιμης εποχής του ελληνικού Τουρισμού αποτελούν μεγάλο κεφάλαιο του real estate, ενώ η ιστορία έχει αποδείξει ότι, υπό τους κατάλληλους όρους, μετατρέπονται σε επενδυτικά θέλγητρα.
Η ίδρυση των Ξενία ήταν ένα εμβληματικό πρόγραμμα του ΕΟΤ, που ξεκίνησε τη δεκαετία του 1950 με στόχο την ανάπτυξη βασικών τουριστικών υποδομών σε περιοχές με ανεπαρκή φιλοξενία αλλά υψηλό τουριστικό δυναμικό. Σχεδιασμένα από σπουδαίους Έλληνες αρχιτέκτονες, όπως ο Άρης Κωνσταντινίδης, ξεχώρισαν για τη μοντέρνα αρχιτεκτονική τους, την απλότητα των γραμμών και την αρμονική ένταξη στο φυσικό τοπίο.
Τα περισσότερα από τα Ξενία ανήκουν σήμερα στην ΕΤΑΔ, η οποία επιχειρεί κατά καιρούς την επαναξιοποίησή τους, μέσω διαγωνισμών. Πιο πρόσφατο παράδειγμα το Ξενία Ουρανούπολης, για την εκμίσθωση του οποίου για 30 χρόνια, τρέχει ήδη διαγωνισμός. Χτισμένο το 1959 από τον Περικλή Σακελλάριο, συνδυάζει τον μεταπολεμικό μοντερνισμό με στοιχεία από την τοπική μοναστηριακή αρχιτεκτονική του Αγίου Όρους. Έχει χτιστεί σε έκταση προς αξιοποίηση 27.817 τ.μ., με 82 δωμάτια, σε τρία διώροφα κτίσματα και 16 οικήματα-bungalows στη Χαλκιδική και πρόκειται να αναβαθμιστεί σε τετράστερο, εφόσον υπάρξει ενδιαφέρον.
Η οικογένεια Τσάκου ανέλαβε την ανακατασκευή του Ξενία Χίου, μέσω της Avlum Enterprises, που αναδείχθηκε ανάδοχος του αντίστοιχου διαγωνισμού της ΕΤΑΔ το 2020. Το Ξενία εκμισθώθηκε για 40 χρόνια στην εταιρεία, με ετήσιο μίσθωμα τα 30.000 ευρω κι εκείνη ανέλαβε την αναγέννησή του και τη μετατροπή του σε ένα ξενοδοχείο, δυναμικότητας 24 δωματίων, με κοινόχρηστους χώρους, χώρους εστίασης και αναψυχής.
Η οικογένεια Ναθαναηλίδη, με τεχνική εταιρεία στην Πτολεμαΐδα, εξαγόρασε το Ξενία Σκιάθου από το ΤΑΙΠΕΔ, το 2013. Το Elivi Skiathos αποτελείται από το ανακαινισμένο κτίριο του πρώην Ξενία που αποτελεί μνημείο νεωτέρων χρόνων, δυναμικότητας 32 δωματίων, ενώ στην επέκταση του δημοσίου ακινήτου κατασκευάστηκαν 68 νέα πολυτελή bungalows με ήπια δόμηση και βιοκλιματικά ενεργειακής απόδοσης Α+, δημιουργώντας το πρώτο Παραθεριστικό Τουριστικό Χωριό στην Ελλάδα, στον όρμο των Κουκουναριών. Χρονίζουσα είναι η ιστορία του Ξενία Κύθνου. Ο Ισραηλινός επιχειρηματίας Avraham Ravid είχε πλειοδοτήσει σε διαγωνισμό του ΤΑΙΠΕΔ το 2022, αναλαμβάνοντας για χρονικό διάστημα 99 ετών το δικαίωμα αξιοποίησης του ξενοδοχείου και το δικαίωμα χρήσης από την ΕΤΑΔ των δύο ιαματικών πηγών στο οικόπεδο, ωστόσο δεν έχει ακόμα επαναλειτουργήσει. Το Ξενία Σπετσών αγόρασαν οι Ολλανδοί της MRP από τον όμιλο Χανδρή πριν από τέσσερα χρόνια. Ο τελευταίος λειτουργούσε τη μονάδα στο Λιγονέρι ως Λεύκα Παλλάς. Το Ξενία 68 δωματίων και πέντε bungalows, κατασκευάστηκε από τον αρχιτέκτονα Φίλιππο Βώκο και την ομάδα του Άρη Κωνσταντινίδη και άνοιξε τις πόρτες του για πρώτη φορά τη δεκαετία του 1960, αλλά μπλεγμένο στη γραφειοκρατία δεν έχει ακόμα αναβαθμιστεί. Το Ξενία Φλώρινας άνοιξε μετά από 24 χρόνια και επενδύσεις ύψους 9 εκατ. ευρώ από την οικογένεια Τόττη, γνωστή από την εταιρεία σνακ Tottis Bingo. Παρά τις αντιδράσεις, οι επενδυτές κατάφεραν να εξασφαλίσουν και άδεια για την λειτουργία του καζίνο.
Πλήθος Ξενία παραμένουν κλειστά: Μεταξύ αυτών τα Ξενία Καλεντζίου, Ηγουμενίτσας, Ξάνθης, Κομοτηνής, Τσαγκαράδας Πηλίου, Κοζάνης, Πλαταμώνα, Άνδρου και Νάξου.
Τα τρία Ξενία του υπουργείου Τουρισμού
Την αναβίωση του ιστορικού μοντέλου «ξενοδοχείο – εκπαιδευτήριο», που εφαρμόστηκε για πρώτη φορά τη δεκαετία του 1950 με πρωτοβουλία του ΕΟΤ, ανακοίνωσαν η υπουργός Τουρισμού, Όλγα Κεφαλογιάννη, και η υφυπουργός Άννα Καραμανλή. Το σχέδιο αφορά τη μετατροπή τριών πρώην μονάδων Ξενία ιδιοκτησίας του υπουργείου – σε Ανάβυσσο, Περαία και Κοκκίνη Χάνι – σε πλήρως λειτουργικές τουριστικές και εκπαιδευτικές εγκαταστάσεις μέσω συμβάσεων παραχώρησης με τη διαδικασία ΣΔΙΤ.
Τα συγκεκριμένα κτίρια, τα οποία ήδη χρησιμοποιούνται εν μέρει ως αδειοδοτημένες εκπαιδευτικές δομές, πρόκειται να μισθωθούν για 99 έτη σε ιδιώτες που θα τα λειτουργήσουν ως ξενοδοχειακές μονάδες. Βασική προϋπόθεση για την ανάθεση είναι η δημιουργία εντός των εγκαταστάσεων σχολών ανώτερης επαγγελματικής τουριστικής κατάρτισης. Όπως εξήγησε η κα Κεφαλογιάννη, πρόκειται για εφαρμογή του ελβετικού προτύπου εκπαίδευσης, προσαρμοσμένου στην ελληνική πραγματικότητα, και ταυτόχρονα επαναφορά μιας ιδέας που είχε ήδη υλοποιηθεί από τον ΕΟΤ όταν ίδρυσε τις πρώτες Σχολές Τουριστικών Επαγγελμάτων το 1937.
Η ανάπλαση των κτιρίων αναμένεται να προσελκύσει έντονο ενδιαφέρον από επενδυτές του τουριστικού τομέα, καθώς πρόκειται για κτίρια με ξεχωριστή αρχιτεκτονική ταυτότητα και προνομιακή χωροθέτηση. Ειδικότερα, το Ξενία-Ήλιος στην Ανάβυσσο, που βρίσκεται στο Μαύρο Λιθάρι και σχεδιάστηκε από τον διακεκριμένο αρχιτέκτονα Αλέξανδρο Τομπάζη, ανεγέρθηκε το 1984 ως τριάστερη ξενοδοχειακή μονάδα 77 δωματίων. Στην Περαία, το αντίστοιχο ακίνητο λειτουργεί από το 2023 ως η πρώτη Πειραματική Σχολή Ανώτερης Επαγγελματικής Κατάρτισης (ΣΑΕΚ) Τουρισμού στην Ελλάδα.
Όσον αφορά το Ξενία του Ηρακλείου, που στεγάζει σήμερα το ΔΙΕΚ Τουριστικών Επαγγελμάτων, πρόκειται να υποστεί εργασίες αποκατάστασης λόγω των ζημιών που υπέστη από τους σεισμούς στο Αρκαλοχώρι. Τις επόμενες ημέρες αναμένεται η υπογραφή της Κοινής Υπουργικής Απόφασης από τους υπουργούς Τουρισμού και Οικονομικών.
ή αποκτήστε ετήσια συνδρομή εδώ.
