Πληροφορίες, νέα, επικοινωνία, διαφημίσεις προβάλλονται αδιάκοπα σε οθόνες, πανό, stories και αναδυόμενα παράθυρα. Οι εικόνες εναλλάσσονται με ταχύτητα και οι αλλαγές στο φωτισμό φέγγουν συνεχώς στα βλέμματα μας, σαν ίλιγγος. Και ξαφνικά, παρηγορητικά, να απευθύνεται μόνο στην εικόνα, έρχεται ο λόγος!
Όχι, όχι εκείνος ο λόγος, που συνοδεύει μηνύματα εικόνας, με μουσικές και κορώνες, αλλά ο στοχαστικός, προσωπικός, καθησυχαστικός λόγος που κυλά από ακουστικά, που ενσωματώνεται στον πρωινό περίπατο ή στον δρόμο προς τη δουλειά. Το podcast, αυτή η παμπάλαια μορφή επικοινωνίας, αν και έδειξε κάποια στιγμή να ξεπερνιέται, να, που εξελίσσεται σε ένα από τα πλέον δυναμικά εργαλεία στρατηγικής επικοινωνίας για τα μεγαλύτερα brands του κόσμου.
Η γοητεία των podcasts δεν οφείλεται μόνο στο περιεχόμενό τους, αλλά στην ίδια την μορφή τους, την διαφοροποίηση τους από την εικόνα, την ανάγκη ύπαρξης τους. Από την ίδια, την αφήγηση, δηλαδή και όχι την πρόχειρη, ούτε την καθαρά εμπορική, αλλά εκείνη τη στοχαστική, αργή και συγκεντρωμένη μορφή λόγου που μοιάζει να επιστρέφει σε μια παλαιότερη, σχεδόν τελετουργική σχέση με τον ήχο. Ο Βάλτερ Μπένγιαμιν, στο δοκίμιο «Ο Αφηγητής», αναλύει την αφηγηματική τέχνη ως ένα εργαλείο μετάδοσης εμπειρίας και όχι πληροφορίας. Ο αφηγητής, για τον Μπένγιαμιν, δεν ενημερώνει, απλά, αλλά εναποθέτει νοήματα μέσα στην εμπειρία του ακροατή, διαμορφώνοντας κοινές ψυχικές τοπογραφίες. Σε καιρούς ταχύτητας και αποσπασματικών ειδήσεων, τα podcasts στέκονται ως ισορροπιστές, απευθυνόμενα στην αίσθηση της ακοής, προσκαλώντας σε μια μεγαλύτερης διάρκειας συμμετοχή, σε μια ακουστική εμπειρία, με το νόημα να παίρνει τον χρόνο του. Ακόμη περισσότερο, ο Μάρσαλ ΜακΛούαν, ο θεμελιωτής της θεωρίας των μέσων, ξεχώριζε τα μέσα σε «θερμά» και «ψυχρά», ανάλογα με την εμπλοκή που απαιτούν από τον δέκτη. Το podcast, όπως το ραδιόφωνο, συγκαταλέγεται στα ψυχρά μέσα και είναι λιγότερο αισθητηριακά κορεσμένο, μα περισσότερο ανοιχτό σε ερμηνεία και συνδημιουργία. Δεν φωνάζει, αλλά καλεί. Δεν αποτυπώνει την πραγματικότητα, αλλά τη συνθέτει από κοινού με τον ακροατή. Σε αυτό το πλαίσιο, τα brands που επενδύουν σε podcasts δεν μιλούν για τον εαυτό τους, αλλά με την αφήγηση, αφήνεται χώρος για σκέψη.
Το podcast δεν είναι απλώς ένα ακόμη μέσο. Είναι ο μετασχηματισμός της αφήγησης σε εργαλείο branding, ο ήχος που απλώνεται ήρεμα αλλά σταθερά στις συνειδήσεις του κοινού, διαμορφώνοντας αντιλήψεις, ενισχύοντας σχέσεις και, τελικά, μεταφραζόμενος σε πιστότητα και αξία. Σύμφωνα με στοιχεία της Edison Research του 2024, πάνω από το 64% των Αμερικανών άνω των 12 ετών έχουν ακούσει τουλάχιστον ένα podcast. Περισσότεροι από 90 εκατομμύρια πολίτες των ΗΠΑ ακούν εβδομαδιαία podcasts, ενώ η παγκόσμια αγορά του podcasting εκτιμάται ότι ξεπέρασε τα 23 δισεκατομμύρια δολάρια το 2023, σημειώνοντας ετήσια αύξηση της τάξης του 27%. Πίσω από αυτά τα νούμερα δεν κρύβεται απλώς μια τάση, αλλά μια νέα γλώσσα επικοινωνίας. Όταν εταιρείες όπως οι McDonald’s, Shopify, American Express επενδύουν στην παραγωγή ή τη χορηγία podcasts, δεν επιδιώκουν απλώς την αύξηση των πωλήσεων, αλλά την εδραίωση μιας φωνής που θα συνοδεύει το κοινό τους σε στιγμές ιδιωτικές και διαρκείς.
Σε αντίθεση με τα στιγμιαία μέσα της εικόνας, το podcast λειτουργεί με επιμονή, με ρυθμό. Εισέρχεται στον χρόνο του ακροατή χωρίς να τον διεκδικεί επιθετικά. Ο ακροατής παραμένει ελεύθερος — και ακριβώς αυτή η ελευθερία καθιστά τη σχέση του με το περιεχόμενο πιο ουσιαστική. Η Νευροεπιστήμη επιβεβαιώνει την ιδιαίτερη αποτελεσματικότητα του ηχητικού storytelling. Σύμφωνα με μελέτες του Πανεπιστημίου του Στάνφορντ, η επεξεργασία της ανθρώπινης φωνής ενεργοποιεί περιοχές του εγκεφάλου που συνδέονται με την ενσυναίσθηση, τη μνήμη και την αναγνώριση ταυτότητας. Ένα podcast που αφηγείται μια ιστορία γύρω από ένα προϊόν ή μια αξία, λειτουργεί όχι ως διαφήμιση αλλά ως αφήγηση εμπειρίας. Η επίδραση αυτής της διαδικασίας στο brand loyalty είναι εντυπωσιακή. Δεν είναι τυχαίο ότι ο Χαράρι, στο έργο του Sapiens, εξηγεί πως η αφήγηση ιστοριών είναι το βασικότερο εργαλείο της ανθρώπινης συνεργασίας και πολιτισμού. Τα podcasts, συνεχίζοντας αυτή την παράδοση, λειτουργούν σχεδόν μυθοπλαστικά, με τον αφηγητή ως γέφυρα ανάμεσα στην πραγματικότητα και την αξία. Η Microsoft, μέσω του podcast WorkLab, δεν μιλά απλώς για λογισμικά, αλλά ανοίγει διάλογο για το μέλλον της εργασίας. Η General Electric, με το περίφημο The Message, παρήγαγε ένα επιστημονικής φαντασίας podcast, προβάλλοντας τεχνολογίες με τρόπο καλλιτεχνικό. Ετσι, αποδεικνύουν ότι το podcasting μεταβαίνει από απλή επικοινωνία σε μια σύνθετη πράξη δημιουργίας περιεχομένου που διαμορφώνει κοινότητες. Το κοινό, σε αυτές τις περιπτώσεις, δεν είναι καταναλωτής· είναι ακροατής, συμμέτοχος, συμμέτοχος μιας κουλτούρας.
Τα podcasts δεν είναι μόνο μια «ωραία ιδέα»· είναι μια συμφέρουσα επένδυση. Η Interactive Advertising Bureau εκτίμησε ότι το 2024 τα διαφημιστικά έσοδα από podcasting στις ΗΠΑ θα αγγίξουν τα 4,2 δισεκατομμύρια δολάρια, με αύξηση πάνω από 20% σε σχέση με το 2023. Το κόστος παραγωγής παραμένει σχετικά χαμηλό σε σύγκριση με τηλεοπτικό ή διαφημιστικό περιεχόμενο, ενώ η δυνατότητα επαναχρησιμοποίησης και αναπροσαρμογής του υλικού ενισχύει τη βιωσιμότητα της επένδυσης. Οι εταιρείες που ενσωματώνουν το podcasting στην επικοινωνιακή τους στρατηγική, απολαμβάνουν σημαντικά ποσοστά return-on-engagement.
Ο χρόνος ακρόασης, η εμπιστοσύνη προς τους παρουσιαστές και οι θετικές συσχετίσεις με το brand οδηγούν σε έναν μακροχρόνιο δεσμό που δύσκολα επιτυγχάνεται με άλλα μέσα.
ή αποκτήστε ετήσια συνδρομή εδώ.
