Πριν προλάβει κανείς να πει “καλοκαίρι στο Αιγαίο”, το αεράκι έχει γεμίσει με άρωμα palo santo, ή αλλιώς άγιο ξύλο από το δέντρο Bursera graveolens, της καρδιάς του Ισημερινού. Στο χώρο, από διακριτικές υπερτεχνολογικές συσκευές σκορπίζεται λευκός ήχος για βαθύ διαλογισμό και οι πετσέτες στις ξαπλώστρες γράφουν «inhale». Ανάπνευσε βαθιά! Και ακριβά, βέβαια! Η τελευταία λέξη της μόδας στις διακοπές είναι ο Wellness Tourism, ή ο Τουρισμός ευεξίας!
Το 2023, ο τουρισμός ευεξίας έφτασε στα 915 δισεκατομμύρια δολάρια, δείγμα πως ο τρόπος πολυτελούς περιποίησης, που θεωρούταν πολυτέλεια μεταμορφώνεται σε παγκόσμια βιομηχανία, σύμφωνα με το Global Wellness Institute. Η πρόβλεψη ότι μέχρι το 2027 θα φτάσει τα 1,4 τρισεκατομμύρια είναι πια βέβαιη, αφού η ετήσια ανάπτυξη φτάνει το 9,9 τοις εκατό, στον ίδιο, περίπου, ρυθμό με κολοσσούς της τεχνολογίας και της φαρμακευτικής βιομηχανίας. Ακόμη και οι επενδυτές της Silicon Valley στρέφονται σε γιόγκα, κρύα ντους και retreat ευεξίας, ενταγμένοι πλήρως στη νέα αυτή τάση.
Οι άνθρωποι στις διακοπές του, πια, δεν κυνηγούν προσφορές ούτε ενδιαφέρονται απλώς για καλό φαγητό και ήλιο. Ζητούν αποσυμπίεση και χρόνο με νόημα, σε εποχές, όπου η υπερέκθεση στα social media και το burnout κυριαρχούν. Αναζητούν ηρεμία, το σταμάτημα κάθε θορύβου εργασίας ή της βοής της πόλης και γαληνή που θεραπεύει σε ήσυχες γωνιές της Πορτογαλίας, στα υγρά δάση του Μπαλί, στα ανεμοδαρμένα τοπία της Σερίφου, ή της Εύβοιας, όπου τα silent retreats γίνονται ανάρπαστα. Πληρώνουν μήνες πριν βρεθούνε εκεί, χωρίς κινητό βέβαια, διαλογίζονται, κάνουν ασκήσεις αναπνοής, τρώνε λιτά και ποιοτικά, κοιμούνται πολύ, μιλούν ελάχιστα και φεύγουν ελαφρύτεροι πιθανόν στο σώμα, αλλά σίγουρα στη διάθεση. Και αν ο ταξιδιωτικός όρος «τουρισμός ευεξίας» ακούστηκε κάποτε, ως συλλογή από σπα και yoga, πλέον δεν σημαίνει μόνο αυτά. Το wellness περιλαμβάνει σιωπηλές αποδράσεις. Μπορεί να συνδυάσει πεζοπορία σε δάση, όπου δεν ακούγεται τίποτα εκτός από βήματα, γεύματα με τοπικά παραγόμενα τρόφιμα, ενεργειακές θεραπείες και τελετουργικά, παρά social feed. Οι πιο δημοφιλείς προορισμοί αυτής της νέας αγοράς είναι μακρινοί, εξωτικοί και με ένα βάρος παράδοσης λίγο μυστηριώδους και τελετουργικής, όπως τα Μπαλί, Κεράλα, Ταϊλάνδη, Ιαπωνία. Οι αιτίες δεν είναι μόνο η ομορφιά ή η τοπική κουλτούρα, αλλά και η οργανωμένη δομή. Χωριά φημισμένα, όπως τα Ουμπούντ, Κοτσιν ή Κοβατσάτζι είναι εξολοκλήρου αφιερωμένα στην πνευματική επανεκκίνηση και δεν προσφέρεται απλώς ένα ευρύχωρο δίκλινο δωμάτιο, αλλά μια διαδρομή αλλαγής. Ο αριθμός των ξενοδοχείων με προγράμματα αποσύνδεσης αυξήθηκε 35 τοις εκατό σε δυο χρόνια, ενώ τα retreats σωματικής ευζωίας έχουν σημειώσει αύξηση κρατήσεων της τάξης του 50 τοις εκατό.
Και στην Ευρώπη, η ζήτηση σημειώνει ραγδαία άνοδο. Πορτογαλία και Ισπανία ξεχωρίζουν ως πρωτοπόρες, ενώ η Ελλάδα εισέρχεται δυναμικά στον χάρτη. Η Σέριφος, η Πάτμος, η Μάνη, η Τήνος και περιοχές της Βορείας κυρίως Εύβοιας φιλοξενούν διεθνή προγράμματα σιωπής και αυτό – παρακίνησης. Ταξιδιώτες από όλο τον κόσμο πληρώνουν αδρά, για να ζήσουν λιτά, να κοιμούνται σε απλά δωμάτια, να περπατούν στη φύση, επιδιώκοντας τη σιωπή, ως σωτηρία ψυχής. Ο ψυχολόγος Καρλ Ρότζερς σημειώνει ότι η σιωπή είναι συχνά η πιο αυθεντική μορφή επικοινωνίας. Σήμερα αυτή η αυθεντικότητα μετατρέπεται σε τουριστικό προϊόν. Δεν αποτελεί απλώς σφήνα στην αγορά, αλλά ανάγκη ουσιαστικής αποσυμπίεσης. Η Google καταγράφει αύξηση 70 τοις εκατό σε αναζητήσεις διακοπών χωρίς τεχνολογία. Οι διακοπές ευεξίας είναι ζητούμενο όχι μόνο για λίγους και εκλεκτούς, αλλά για τους περισσοτέρους από τους σύγχρονους εργαζομένους που δεν ζητούν μόνο ουσιαστική παύση από την εργασία, αλλά επανεκκίνηση, αποσυμπίεση, πλήρη ανανέωση. Η Gen Z και οι millennials καθοδηγούν αυτή τη στροφή. Το αντίστοιχου περιεχομένου hashtag selfcare πλησιάζει τα 90 δισεκατομμύρια προβολές στο TikTok. Για τις νεότερες γενιές, η ευεξία δεν είναι προνόμιο. Είναι βασική υποδομή για την επιβίωση. Οι αριθμοί το επιβεβαιώνουν, με έρευνα της McKinsey να δείχνει ότι το 2024, περισσότεροι από το 75 τοις εκατό των ταξιδιωτών επέλεξαν διακοπές με κριτήριο τη βελτίωση της ψυχικής τους κατάστασης. Οι μεγάλες αλυσίδες ανταποκρίνονται. Η Marriott λανσάρει τη σειρά Westin Wellness Escapes. Η Hilton επενδύει σε stress free εμπειρίες. Η Airbnb προσφέρει φίλτρα digital detox και nature immersion. Η πλατφόρμα του booking περιλαμβάνει mindful journeys.
Μα δυστυχώς, όσο και αν υπάρχει η επιθυμία δεν είναι εύκολη για πολλούς η διαμονή στους υψηλής κλάσης προορισμούς ευεξίας. Οι ταξιδιωτικές ανισότητες, εντείνονται με ένταση μιας και η ευεξία αφορά κυρίως όσους έχουν χρόνο, χρήματα και πολιτισμική επίγνωση. Η παγκόσμια ευεξία κινδυνεύει να μετατραπεί σε νέο προνόμιο. Η βιωσιμότητα των προορισμών, έχει καταστεί προϋπόθεση. Οι ξενοδοχειακές υποδομές ευεξίας ανακυκλώνουν, αξιοποιούν φωτοβολταϊκή ενέργεια, προτείνουν vegan επιλογές, μειώνουν τη χρήση πλαστικού και επαναχρησιμοποιούν υλικά. Πίσω από τις στατιστικές, εντοπίζεται η ανάγκη. Ο τουρισμός ευεξίας μετατρέπεται σε συναισθηματική υποστήριξη. Δεν πρόκειται μόνο για απόδραση από το γραφείο, αλλά από την υπαρξιακή κόπωση. Η υπερέκθεση, οι ρόλοι, η μοναξιά, η έλλειψη ύπνου εξελίσσονται σε κρίση με αντίδοτο τις συγκεκριμένου τύπου διακοπές. Μέσα σε αυτό το περιβάλλον, οι μικρές επιχειρήσεις έχουν δυνατότητες. Ένα οικογενειακό retreat στην Αρκαδία, ένας ελαιώνας στην Ήπειρο με σαλέ ή χαμάμ, αποτελούν σημεία έλξης για εκείνους που απορρίπτουν το all inclusive. Οι τοπικές επενδύσεις στο wellness με έμφαση στη βιωσιμότητα διαμορφώνουν τη νέα εθνική πρόταση. Η Ελλάδα διαθέτει αποθέματα κρυφής ευεξίας. Την ίδια ώρα, η τεχνολογία διαμορφώνει νέες ισορροπίες. Από wearables που μετρούν καρδιακούς παλμούς και εφαρμογές διαλογισμού, μέχρι ψηφιακούς βοηθούς ψυχικής υποστήριξης. Η ευεξία γίνεται ψηφιακό προϊόν. Ορισμένα retreats ενσωματώνουν, ήδη, τεχνητή νοημοσύνη. Και κάπου εδώ αναδύεται μια ειρωνεία. Αν η ευεξία σημαίνει αποσύνδεση, γιατί μετριέται με δεδομένα;
Δεν είναι για όλους. Αλλά για όσους το καταφέρνουν, γίνεται μια σιωπηλή κατάκτηση. Πολύτιμη, ανεπιτήδευτη, σχεδόν σπάνια, σαν εκείνες τις μέρες που κυλούν χωρίς εξηγήσεις.
ή αποκτήστε ετήσια συνδρομή εδώ.
