Κατά το δεύτερο τρίμηνο του 2025, καταγράφηκε αυξημένο ενδιαφέρον για τραπεζική χρηματοδότηση από τον επιχειρηματικό τομέα, τόσο στην Ελλάδα όσο και συνολικά στις χώρες της Ευρωζώνης.
Το φαινόμενο αυτό έρχεται να αναδείξει μια τάση που σχετίζεται περισσότερο με τη συνολική ανάγκη των επιχειρήσεων για κεφάλαια παρά με αισιοδοξία για τα μακροοικονομικά δεδομένα. Η άνοδος στη ζήτηση επιχειρηματικών δανείων αποδίδεται, σε σημαντικό βαθμό, στην έλλειψη εναλλακτικών πηγών χρηματοδότησης και στην ανάγκη για κάλυψη βασικών λειτουργικών ή επενδυτικών αναγκών, ιδίως σε περιβάλλον όπου η γεωπολιτική αβεβαιότητα εξακολουθεί να σκιάζει την ευρωπαϊκή οικονομία. Παρά τη μείωση των επιτοκίων, το επιχειρηματικό κλίμα δεν έχει ανακάμψει πλήρως, με αποτέλεσμα η προσφυγή στις τράπεζες για χρηματοδότηση να αποτελεί σε πολλές περιπτώσεις λύση ανάγκης. Ειδικότερα στην ελληνική περίπτωση, η αύξηση στη ζήτηση για μακροπρόθεσμα επιχειρηματικά δάνεια είναι ενδεικτική της προσπάθειας που καταβάλλεται από τις επιχειρήσεις για σταθεροποίηση της ρευστότητάς τους και διαχείριση των κεφαλαιουχικών τους αναγκών.
Στον αντίποδα, η συμπεριφορά των ελληνικών νοικοκυριών δείχνει να ακολουθεί μια διαφορετική δυναμική, ιδίως στον τομέα της στεγαστικής πίστης. Η ζήτηση για στεγαστικά δάνεια κατά το ίδιο διάστημα μειώθηκε, επανερχόμενη στα επίπεδα που είχαν καταγραφεί το 2023. Το γεγονός αυτό εγείρει ανησυχίες για τις προοπτικές της πιστωτικής επέκτασης των τραπεζών στον συγκεκριμένο τομέα. Παρά την ύπαρξη του προγράμματος «Σπίτι μου ΙΙ», το οποίο είχε σχεδιαστεί για να ενισχύσει τη ζήτηση και να διευκολύνει την απόκτηση πρώτης κατοικίας, οι ρυθμοί υποβολής αιτήσεων από τους ενδιαφερόμενους άρχισαν να φθίνουν ήδη από το δεύτερο τρίμηνο, σε σύγκριση με το έντονο ενδιαφέρον που παρατηρήθηκε κατά την έναρξη του προγράμματος. Το αποτέλεσμα είναι η συνολική ζήτηση για νέα στεγαστικά δάνεια να παρουσιάζει υποτονική εικόνα, γεγονός που ενδέχεται να επηρεάσει και τα σχέδια των τραπεζών για ενίσχυση του χαρτοφυλακίου τους στον τομέα των ιδιωτικών χορηγήσεων.
Αντίθετα, στην υπόλοιπη Ευρωζώνη, η ζήτηση για στεγαστικά δάνεια ακολούθησε θετική πορεία. Η αύξηση ήταν σημαντική και συνοδεύτηκε από μικρότερη, αλλά σταθερή ενίσχυση και στη ζήτηση για καταναλωτικά δάνεια. Το γεγονός αυτό καταδεικνύει μια πιο ενεργή στάση των ευρωπαίων καταναλωτών απέναντι στη χρηματοδότηση, σε μια περίοδο όπου η σταδιακή αποκλιμάκωση των επιτοκίων και η αναθέρμανση της αγοράς ακινήτων ενδέχεται να ενισχύουν το αίσθημα ασφάλειας σε μερίδα των νοικοκυριών. Στην Ελλάδα, η εικόνα για τα καταναλωτικά δάνεια είναι λιγότερο σαφής, με τη ζήτηση να εμφανίζει μια ελαφρά αύξηση, η οποία, όμως, δεν συνιστά σαφή τάση, ούτε δείχνει ικανή να μεταβάλλει ουσιαστικά τα επίπεδα χορηγήσεων στο άμεσο μέλλον.
Η συμπεριφορά των τραπεζών ως προς τη χορήγηση δανείων εμφανίζεται συγκρατημένα θετική. Τα κριτήρια χορήγησης επιχειρηματικών δανείων παρέμειναν σε γενικές γραμμές αμετάβλητα, ενώ οι συνολικοί όροι για τις χορηγήσεις προς επιχειρήσεις στην Ελλάδα παρουσίασαν μια σχετική χαλάρωση. Στην περίπτωση των δανείων προς τα νοικοκυριά, τόσο για στεγαστικούς όσο και για καταναλωτικούς σκοπούς, τα τραπεζικά ιδρύματα διατήρησαν τα υφιστάμενα πρότυπα και δεν προχώρησαν σε αυστηροποίηση ή χαλάρωση. Ωστόσο, για τα στεγαστικά δάνεια, παρατηρήθηκε κάποια σχετική ευελιξία στους όρους δανεισμού, σε μια προσπάθεια να διατηρηθεί το ενδιαφέρον των υποψήφιων δανειοληπτών. Οι εκτιμήσεις για το τρίτο τρίμηνο δεν προβλέπουν σημαντικές διαφοροποιήσεις, με την εικόνα να παραμένει σχετικά σταθερή.
Σε ευρωπαϊκό επίπεδο, η στάση των τραπεζών χαρακτηρίζεται, επίσης, από σχετική σταθερότητα όσον αφορά τα κριτήρια χορήγησης προς επιχειρήσεις. Για τα νοικοκυριά, όμως, υπήρξε μια ήπια αυστηροποίηση στα πρότυπα έγκρισης στεγαστικών δανείων, καθώς και εντονότερη επιφυλακτικότητα απέναντι στην καταναλωτική πίστη. Οι προσδοκίες για το επόμενο τρίμηνο δείχνουν ότι η τάση αυτή ενδέχεται να συνεχιστεί, με τις τράπεζες να εμφανίζονται έτοιμες να χαλαρώσουν ελαφρώς τους όρους στα στεγαστικά δάνεια, διατηρώντας ωστόσο πιο σφιχτή στάση για τα καταναλωτικά.
Η συνολική εικόνα καταδεικνύει μια ξεκάθαρη απόκλιση μεταξύ της επιχειρηματικής και της καταναλωτικής πίστης, τόσο στην Ελλάδα όσο και στην Ευρωζώνη. Η επανενεργοποίηση της ζήτησης από τις επιχειρήσεις αποδίδεται περισσότερο σε ανάγκες ρευστότητας και λιγότερο σε αναπτυξιακή ώθηση, ενώ η επιφυλακτικότητα των νοικοκυριών, ιδίως στην ελληνική αγορά, συνεχίζει να συνιστά βασικό εμπόδιο για την ευρύτερη πιστωτική ανάκαμψη. Η επόμενη περίοδος αναμένεται κρίσιμη για το πώς θα διαμορφωθούν οι συνθήκες χρηματοδότησης, αλλά και για το κατά πόσο οι τράπεζες θα καταφέρουν να προσεγγίσουν εκ νέου τον ιδιώτη καταναλωτή ως δανειολήπτη.
ή αποκτήστε ετήσια συνδρομή εδώ.
