Για πρώτη φορά, μετά από περισσότερο από μια δεκαετία, οι τραπεζικές καταθέσεις του ιδιωτικού τομέα στην Ελλάδα ξεπέρασαν εκ νέου το όριο των 200 δισ. ευρώ, σηματοδοτώντας ένα νέο σημείο καμπής στη μεταμνημονιακή πορεία της οικονομίας.
Σύμφωνα με τα τελευταία στοιχεία της Τράπεζας της Ελλάδος, τον Ιούνιο του 2025 οι καταθέσεις νοικοκυριών και επιχειρήσεων διαμορφώθηκαν συνολικά στα 204,5 δισ. ευρώ, επίπεδο που είχε να καταγραφεί από τον Μάρτιο του 2011. Παρότι το ποσό υπολείπεται ακόμη του ιστορικού ρεκόρ των 237 δισ. ευρώ του Δεκεμβρίου του 2009, η αναρρίχησή του από τα χαμηλά του 2016 αποτυπώνει τη σταδιακή αποκατάσταση της εμπιστοσύνης στο τραπεζικό σύστημα και την οικονομική σταθερότητα.
Η εξέλιξη αυτή δεν είναι αποκομμένη από τις γενικότερες μακροοικονομικές τάσεις. Από το τέλος του 2016 έως και τον Ιούνιο του 2025, η καταθετική βάση του ιδιωτικού τομέα ενισχύθηκε κατά περισσότερα από 83 δισ. ευρώ. Μόνο στο πρώτο εξάμηνο του 2025 οι καθαρές εισροές διαμορφώθηκαν στα 732 εκατ. ευρώ, επίδοση αισθητά βελτιωμένη σε σχέση με το αντίστοιχο διάστημα του προηγούμενου έτους, όπου η αύξηση είχε περιοριστεί στα μόλις 7 εκατ. ευρώ.
Καθοριστικό ρόλο στη δυναμική αυτή διαδραμάτισαν οι επιχειρήσεις. Οι εταιρείες του μη χρηματοπιστωτικού τομέα αύξησαν τα τραπεζικά τους υπόλοιπα κατά περίπου 1 δισ. ευρώ την περίοδο Ιανουαρίου – Ιουνίου, με τα συνολικά ποσά να υπερβαίνουν για πρώτη φορά τα 50 δισ. ευρώ. Μάλιστα, μόνο τον Ιούνιο καταγράφηκε καθαρή εισροή 4,3 δισ. ευρώ στις επιχειρηματικές καταθέσεις, οδηγώντας το σχετικό μέγεθος σε ιστορικό υψηλό. Είναι χαρακτηριστικό ότι καθ’ όλη τη διάρκεια της πρώτης δεκαετίας μετά την εισαγωγή του ευρώ, οι επιχειρηματικές καταθέσεις δεν είχαν ξεπεράσει τα 40 δισ. ευρώ.
Η ισχυρή αυτή επίδοση ερμηνεύεται εν μέρει από την αναπτυξιακή πορεία της ελληνικής οικονομίας, η οποία διατηρεί θετικούς ρυθμούς επέκτασης, αλλά και από την επιτάχυνση της πιστωτικής δραστηριότητας. Μόνο τον Ιούνιο, η καθαρή ροή νέων δανείων προς τις μη χρηματοπιστωτικές επιχειρήσεις ξεπέρασε τα 2 δισ. ευρώ, ενισχύοντας τη ρευστότητα και καθιστώντας εφικτή τη συσσώρευση αποθεματικών. Η ανασύνθεση του τραπεζικού τοπίου και η σταδιακή ενίσχυση της εμπιστοσύνης των επιχειρήσεων στο χρηματοπιστωτικό σύστημα παίζουν επίσης ρόλο, ενισχύοντας το επενδυτικό κλίμα και την τραπεζική δραστηριότητα.
Αντιθέτως, οι καταθέσεις των νοικοκυριών κατέγραψαν ελαφρά υποχώρηση κατά 772 εκατ. ευρώ στο πρώτο μισό του 2025, διαμορφούμενες στα 149,58 δισ. ευρώ. Παρά τη μείωση αυτή, πρόκειται για το υψηλότερο επίπεδο από τον Οκτώβριο του 2011. Από το ιστορικό χαμηλό του Μαρτίου του 2017, όταν οι καταθέσεις των ιδιωτών είχαν περιοριστεί στα 98,8 δισ. ευρώ, έχει σημειωθεί αύξηση σχεδόν 51 δισ. ευρώ. Η πορεία αυτή είναι ιδιαίτερα αξιοσημείωτη, αν ληφθεί υπόψη ότι καταγράφεται σε ένα περιβάλλον με χαμηλή πιστωτική επέκταση προς τα νοικοκυριά και έντονες εκροές κεφαλαίων προς επενδυτικά προϊόντα.
Ειδικότερα, την τελευταία διετία καταγράφεται σαφής μετακίνηση μέρους της αποταμίευσης προς εναλλακτικές μορφές τοποθέτησης, όπως τα αμοιβαία κεφάλαια και τα έντοκα γραμμάτια του ελληνικού δημοσίου. Οι καθαρές εισροές σε αμοιβαία κεφάλαια ανήλθαν στα 11 δισ. ευρώ από τις αρχές του 2022 έως σήμερα, με περίπου 3 δισ. να έχουν καταγραφεί μόνο στο πρώτο εξάμηνο του 2025. Πρόκειται για ποσά που αφαιρούνται από τις παραδοσιακές τραπεζικές καταθέσεις, χωρίς όμως να μειώνουν τη συνολική αποταμιευτική ικανότητα των νοικοκυριών. Αντιθέτως, αν συνεκτιμηθούν οι τοποθετήσεις σε κινητές αξίες, η πραγματική αύξηση του ιδιωτικού πλούτου από το 2017 έως σήμερα υπερβαίνει τα 50 δισ. ευρώ.
Η εικόνα αυτή αντανακλά βαθύτερες μεταβολές στο οικονομικό και θεσμικό περιβάλλον. Η αποκλιμάκωση της ανεργίας, η συνεχής αύξηση των ονομαστικών μισθών και η σταδιακή ενίσχυση των συντάξεων, ιδιαίτερα από το 2023 και μετά, έχουν συμβάλει καθοριστικά στη βελτίωση των εισοδημάτων και στη δυνατότητα αποταμίευσης. Παράλληλα, η διεύρυνση της χρήσης ηλεκτρονικών συναλλαγών περιορίζει τη φοροδιαφυγή, αυξάνοντας την ορατότητα των εισοδημάτων και ενισχύοντας τις καταθέσεις τόσο των νοικοκυριών όσο και των ελεύθερων επαγγελματιών.
Η νέα αυτή φάση σταθερότητας στο μέτωπο των καταθέσεων αντανακλά όχι μόνο την επανεκκίνηση της ελληνικής οικονομίας, αλλά και μια πιο ώριμη σχέση των πολιτών με το τραπεζικό σύστημα. Αν οι τάσεις αυτές συνεχιστούν και συνοδευτούν από ανάλογη παραγωγική δυναμική, τότε το αποτύπωμα στην πραγματική οικονομία μπορεί να αποδειχθεί διαρκές και ουσιαστικό.
ή αποκτήστε ετήσια συνδρομή εδώ.
