Το έργο του Ελληνικού και η πρόκληση της συνύπαρξης με την περιοχή που το περιβάλλει συγκεντρώνει πάνω του το ενδιαφέρον της δημόσιας σφαίρας, όχι μόνο λόγω της οικονομικής του σημασίας, αλλά και εξαιτίας των θεσμικών και κοινωνικών παραμέτρων που το συνοδεύουν.
Με έκταση 6,2 εκατομμυρίων τετραγωνικών μέτρων, στο πρώην αεροδρόμιο και το παραλιακό μέτωπο της Αττικής, η επένδυση του «The Ellinikon» επιχειρεί να μεταμορφώσει δραστικά την εικόνα της νότιας Αθήνας. Το όραμα περιλαμβάνει τη δημιουργία ενός σύγχρονου, πολυλειτουργικού αστικού τοπίου, που ενσωματώνει κατοικία, επιχειρηματικότητα, πολιτισμό, πράσινο, αθλητισμό και τεχνολογία. Πρόκειται για μια από τις μεγαλύτερες αστικές αναπλάσεις στην Ευρώπη, όχι μόνο ως προς την έκταση, αλλά και σε επίπεδο πολυπλοκότητας, θεσμικής εμπλοκής και κοινωνικής αποδοχής.
Η Lamda Development, που ηγείται του εγχειρήματος, δηλώνει ότι κεντρική της μέριμνα είναι η βιωσιμότητα, η περιβαλλοντική προστασία και η ενίσχυση της ποιότητας ζωής. Σύμφωνα με τα μέχρι τώρα στοιχεία, πάνω από 2.500 εργαζόμενοι δραστηριοποιούνται σε περισσότερα από 40 εργοτάξια, ενώ 18 εργοληπτικές εταιρείες συμμετέχουν στο κατασκευαστικό σκέλος. Η αγορά ακινήτων έχει ήδη αρχίσει να μεταβάλλεται, με τις τιμές στην ευρύτερη περιοχή να παρουσιάζουν σταθερή άνοδο, γεγονός που αφενός αυξάνει το ενδιαφέρον επενδυτών, αφετέρου εγείρει ανησυχίες για τις επιπτώσεις σε μόνιμους κατοίκους και κοινωνικά ευάλωτες ομάδες.
Η περιβαλλοντική διάσταση του έργου προσελκύει έντονο ενδιαφέρον, καθώς πρόκειται για έναν χώρο με βεβαρημένο ιστορικό, λόγω στρατιωτικής και αεροπορικής χρήσης, που απαιτεί εκτεταμένες εργασίες απορρύπανσης. Η εταιρεία αναφέρει ότι από το 2022 έχουν απομακρυνθεί δεξαμενές, υλικά αμιάντου και ρυπασμένο έδαφος, ενώ έχουν υποβληθεί σε επεξεργασία δεκάδες χιλιάδες τόνοι υπόγειων υδάτων. Η παρουσία πετρελαιοειδών αποδίδεται σε παλαιότερες χρήσεις και όχι στις σύγχρονες δραστηριότητες. Το θεσμικό πλαίσιο προβλέπει την έγκριση στρατηγικών και τεχνικών μελετών περιβαλλοντικών επιπτώσεων, καθώς και επιμέρους εγκρίσεις και Κοινές Υπουργικές Αποφάσεις ανά φάση υλοποίησης. Η Lamda Development υποστηρίζει ότι η περιβαλλοντική συμμόρφωση δεν αντιμετωπίζεται απλώς ως τυπική υποχρέωση, αλλά ως αναπόσπαστο εργαλείο βιώσιμης υλοποίησης.
Παρόλα αυτά, η υλοποίηση του έργου συνοδεύεται από μια σειρά ενστάσεων και ερωτημάτων. Η όχληση από τον εργοταξιακό χαρακτήρα των παρεμβάσεων είναι ένα από τα βασικά ζητήματα που τίθενται από κατοίκους των όμορων δήμων. Σκόνη, θόρυβος, δονήσεις και εργοταξιακός φωτισμός αποτελούν θέματα που έχουν επανειλημμένα τεθεί στο δημόσιο διάλογο. Παρότι η εταιρεία έχει εφαρμόσει μέτρα, όπως υδροσπορά, ηχοπετάσματα, ρυθμισμένη ένταση φωτισμού και διακοπτόμενες εργασίες, οι ανησυχίες παραμένουν έντονες, ειδικά στις περιοχές όπου η όχληση έχει άμεσο αντίκτυπο στην καθημερινότητα των κατοίκων.
Η περίπτωση του Δήμου Γλυφάδας αναδεικνύεται ως χαρακτηριστικό παράδειγμα των θεσμικών και κοινωνικών εντάσεων που μπορεί να προκύψουν από τέτοιες παρεμβάσεις. Η δημοτική αρχή έχει επισημάνει επανειλημμένα ζητήματα που αφορούν την πρόσβαση σε παραλιακές ζώνες, τη διαχείριση της κυκλοφοριακής επιβάρυνσης, τη διαφάνεια στη λήψη αποφάσεων και την επάρκεια των περιβαλλοντικών ελέγχων. Από την πλευρά της, η Lamda Development αναφέρει ότι έχει πραγματοποιήσει ενημερώσεις προς τα δημοτικά συμβούλια, διατηρεί πλατφόρμα επικοινωνίας και προγραμματίζει δημόσιες διαβουλεύσεις. Ωστόσο, οι τοπικές αρχές και συλλογικότητες ζητούν θεσμοθετημένη συμμετοχή των πολιτών και ανεξάρτητο μηχανισμό παρακολούθησης του έργου.
Στο μέτωπο των κυκλοφοριακών και χωροταξικών προκλήσεων, η παρουσία δεκάδων εργοταξίων επιβαρύνει το οδικό δίκτυο και εντείνει την κινητικότητα σε μία ήδη επιβαρυμένη περιοχή. Η εταιρεία υποστηρίζει ότι έχουν εφαρμοστεί σχέδια αποσυμφόρησης, αξιοποιούνται χώροι στάθμευσης και οργανώνονται μετακινήσεις εργαζομένων με εταιρικά λεωφορεία. Επίσης, τονίζεται ότι υπάρχει ειδική πρόβλεψη για τη διασφάλιση πρόσβασης σε ναούς, δημόσιες υποδομές και παραλίες, κάτι που αποτελεί πάγιο αίτημα των κατοίκων.
Αναπόσπαστο τμήμα του σχεδίου ανάπτυξης είναι και η κοινωνική του διάσταση. Αναπλάσεις πάρκων, ενίσχυση σχολικών δομών, προγράμματα για την τρίτη ηλικία και εκπαιδευτικές πρωτοβουλίες περιλαμβάνονται στο πλέγμα δράσεων που προβάλλονται ως έκφραση κοινωνικής ευθύνης. Ωστόσο, επικριτές του έργου θεωρούν πως οι δράσεις αυτές, όσο σημαντικές κι αν είναι, δεν υποκαθιστούν την ανάγκη για συστηματική και θεσμική διαβούλευση με την κοινωνία των πολιτών. Ορισμένες οργανώσεις έχουν προτείνει τη δημιουργία ανεξάρτητου παρατηρητηρίου που θα παρακολουθεί με διαφάνεια την πρόοδο του έργου και θα παρεμβαίνει όταν απαιτείται.
Τέλος, το Ελληνικό δεν είναι ένας ουδέτερος χώρος. Για πολλούς φέρει ισχυρό συμβολισμό, συνδεδεμένο με τις μνήμες των ομογενών, τη λειτουργία του Ολυμπιακού Αεροδρομίου και τις κοινωνικές χρήσεις που φιλοξένησε τις προηγούμενες δεκαετίες. Η μετάβαση από την ιστορική και κοινωνική του χρήση σε ένα νέο μοντέλο ανάπτυξης προκαλεί ποικίλα συναισθήματα, προσδοκία για αναγέννηση από τη μια, αλλά και αμφιβολία για την απώλεια του χαρακτήρα του από την άλλη.
Σε τελική ανάλυση, το έργο του Ελληνικού αποτελεί μια πολυσύνθετη τομή μεταξύ δημόσιου και ιδιωτικού συμφέροντος, βιώσιμης ανάπτυξης και κοινωνικής αποδοχής. Είναι ένα τεστ για την ικανότητα της ελληνικής πολιτείας, των θεσμών και της ιδιωτικής πρωτοβουλίας να σχεδιάσουν και να υλοποιήσουν έργα μεγάλης κλίμακας με όρους θεσμικής ωριμότητας, περιβαλλοντικής ευθύνης και κοινωνικής ισορροπίας.
Ο βαθμός επιτυχίας του θα κριθεί όχι μόνο από την ταχύτητα και την εμπορική απόδοση της επένδυσης, αλλά κυρίως από το κατά πόσο θα καταφέρει να ενσωματωθεί αρμονικά στο σώμα της πόλης, χωρίς να αποκλείσει ή να παραμερίσει τις ανάγκες και τις φωνές των ανθρώπων που την κατοικούν.
ή αποκτήστε ετήσια συνδρομή εδώ.
