Δεν μοιάζει να είναι επανάσταση! Για άρνηση φαίνεται! Η Silicon Valley υπήρξε για χρόνια το Άγιο Δισκοπότηρο της καριέρας, με χρυσά πακέτα αποδοχών, εντυπωσιακές επωνυμίες και βέβαια ένα πλήθος παροχών, όπως ιδιωτική ασφάλιση, γυμναστήριο από την εταιρεία, μεταφορές, bonus διακοπών, ημέρες ξεκούρασης για ψυχική υγεία και πολλά άλλα! Οι νέοι όμως και δη αυτοί με τους τίτλους σπουδών, γυρνάνε σε όλα την νεανική τους πλατούλα!
Οι νεαροί ενήλικες, που ξεκινούν τώρα την επαγγελματική τους πορεία, μοιάζει να κάνει ριζικές αλλαγές ζωής. Όχι απλώς δεν ονειρεύονται τη ζωή στον προγραμματισμό τους και ξεκάθαρα να στρέφονται αλλού. Εκεί, όπου η εργασία έχει αντίκτυπο, η καθημερινότητα δεν καταστρέφει την ψυχική ισορροπία, και το περιβάλλον δεν θυμίζει στρατόπεδο υψηλής αποδοτικότητας. Η Gen Z, η γενιά εκείνων που γεννήθηκαν ανάμεσα στο 1997 και το 2012, δηλώνει ευθέως πως, όχι, δεν επιθυμεί να γίνει μέρος του παλιού μοντέλου εργασίας. Και το κάνει εκεί που φαίνεται περισσότερο: στα προφίλ της στο LinkedIn.
Δεν είναι έλλειψη φιλοδοξίας, αλλά μια άλλου τύπου φιλοδοξία
Η γενιά αυτή, που μπαίνει τώρα στις αγορές εργασίας με πτυχία, δεξιότητες και παγκόσμια επίγνωση, αξιολογεί τις εταιρείες όχι για την αναγνωρισιμότητα, αλλά για το αποτύπωμά τους. Δεν εντυπωσιάζεται από το λογότυπο μιας πολυεθνικής, αλλά από το πώς αυτή αντιμετωπίζει το κλίμα, την ψυχική υγεία των εργαζομένων της, την ενσωμάτωση, την αμοιβαιότητα. Όταν μια εταιρεία αναζητά νέους εργαζόμενους και προσφέρει μόνο γρήγορη ανέλιξη και έξτρα μισθό, συχνά παίρνει την απάντηση: όχι ευχαριστώ! Αντί για τις παραδοσιακές big tech, οι απόφοιτοι στρέφονται σε μικρότερες εταιρείες, οργανισμούς κοινωνικής επιχειρηματικότητας, Μη Κυβερνητικές Οργανώσεις ή startup με συγκεκριμένη περιβαλλοντική και κοινωνική αποστολή. Στο βιογραφικό τους δεν φιγουράρουν πλέον τίτλοι τύπου «Προγραμματιστής στη Χ εταιρεία», αλλά ρόλοι όπως «Συντονιστής βιώσιμης καινοτομίας», «Αναλυτής κοινωνικού αντικτύπου», «Υπεύθυνος εταιρικής υπευθυνότητας». Οι λέξεις έχουν αλλάξει, γιατί έχουν αλλάξει οι προτεραιότητες τους και αυτά που τους αρέσουν, στο κάτω – κάτω!
Από την τοξική φιλοδοξία στην ανθρώπινη εργασία
Οι περισσότεροι Gen Z δεν πιστεύουν ότι το πτυχίο αρκεί για να εξασφαλίσουν μια ασφαλή θέση εργασίας. Δεν ελπίζουν ότι θα ανέβουν τα σκαλοπάτια της ιεραρχίας με αφοσίωση και σιωπή. Δεν θέλουν να εργαστούν για μία εταιρεία που παρακολουθεί την παραγωγικότητα με click counters ή που θεωρεί ότι η ψυχική κατάρρευση είναι απλώς «κόστος ευκαιρίας». Αναζητούν εργασία με συνέπεια στις αξίες τους. Όχι απλώς «δουλειά με νόημα», αλλά δουλειά που δεν τους προδίδει σαν ανθρώπους. Ο όρος «εργασιακή ευθυγράμμιση» έχει εισαχθεί πλέον στο λεξιλόγιο των recruiters, των στελεχών προσλήψεων. Οι νέοι θέλουν το περιβάλλον εργασίας να συντονίζεται με αυτό που είναι ως άνθρωποι. Δεν επιθυμούν να γίνουν ρομπότ που χτίζουν τεχνολογίες τις οποίες δεν καταλαβαίνουν ή που δεν εγκρίνουν ηθικά. Θέλουν να βλέπουν το αποτύπωμά τους. Και δεν ντρέπονται πια να το πουν. Ή να παραιτηθούν για να το αναζητήσουν αλλού.
Η ψυχική υγεία δεν είναι προνόμιο αλλά βασικό ζητούμενο
Μια από τις πιο ριζικές αλλαγές που έφερε η Gen Z στον εργασιακό διάλογο είναι η κανονικοποίηση της ψυχικής ευαισθησίας. Στα προφίλ τους στο LinkedIn, οι νέοι επαγγελματίες αναφέρονται ανοιχτά σε burnout, σε ανάγκη υποστήριξης, σε προσωπικά όρια. Δεν θεωρούν αδυναμία την ψυχική φθορά, ούτε ντρέπονται να ζητήσουν βοήθεια. Αντιθέτως, αξιολογούν τις εταιρείες και από το αν προσφέρουν υπηρεσίες υποστήριξης της ψυχικής υγείας, δυνατότητα εύκαμπτου ωραρίου, μέτρα πρόληψης και όχι απλώς παρηγοριά μετά την κατάρρευση. Η αποζημίωση δεν είναι πια μόνο χρηματική. Είναι και συναισθηματική. Είναι το πώς νιώθεις μετά το οχτάωρο. Είναι το αν έχεις ενέργεια να δεις έναν φίλο ή απλώς πέφτεις στον καναπέ χωρίς φωνή. Είναι το αν μπορείς να μιλήσεις στον προϊστάμενο για τις ανάγκες σου χωρίς φόβο. Και κυρίως, είναι το αν μπορείς να πεις «όχι» και να παραμείνεις αξιοσέβαστος.
Ο ρόλος των εταιρειών
Όλες οι αλλαγές δεν αφορούν μόνο τη νέα γενιά, αλλά και τις ίδιες τις εταιρείες που καλούνται να τις κατανοήσουν και, κυρίως, να αλλάξουν. Όσο κι αν μερικές αντιστέκονται, η αλήθεια είναι απλή, πως η Gen Z δεν πρόκειται να ενταχθεί σε εργασιακούς χώρους, που δεν είναι διαφανείς, ανθρώπινοι και σύγχρονοι. Δεν πείθεται από τις παραδοσιακές ιεραρχίες. Δεν συγκινείται από τις πολυθρόνες διευθυντών. Θέλει ευελιξία, αυτονομία, σκοπό. Για να παραμείνουν ανταγωνιστικές, οι εταιρείες προσπαθούν να δημιουργήσουν κλίμα εμπιστοσύνης, να επενδύσουν στην υποστήριξη της ομάδας και όχι στην παρακολούθησή της. Να προσφέρουν mentoring, δηλαδή καθοδήγηση από έμπειρους συναδέλφους και όχι κενές υποσχέσεις. Να αναγνωρίζουν την προσωπική ιδιαιτερότητα του κάθε εργαζόμενου και όχι να τη συντρίβουν. Και κυρίως, να δείχνουν ότι ο άνθρωπος έχει αξία ανεξαρτήτως θέσης εργασίας.
Όταν η επαγγελματική ταυτότητα γράφεται αλλιώς
Η αλλαγή φαίνεται πεντακάθαρα στα LinkedIn προφίλ. Εκεί όπου παλιότερα κυριαρχούσαν τεχνικοί όροι, τώρα βλέπεις λέξεις όπως συνεργασία, αλληλεγγύη, επίδραση. Οι νέοι δεν παρουσιάζουν πλέον τον εαυτό τους ως σειρά από δεξιότητες, αλλά ως προσωπικότητες με ενδιαφέρον, όραμα και ηθικές αξίες. Η τεχνογνωσία εξακολουθεί να έχει σημασία – αλλά όχι χωρίς χαρακτήρα. Αυτό σημαίνει πως δεν επιδιώκουν απλώς να «δουλέψουν κάπου». Θέλουν να συνδεθούν με αυτό που κάνουν. Θέλουν να καταλαβαίνουν τι χτίζουν, γιατί το χτίζουν, και με ποιους. Δεν θέλουν να είναι μέρος μιας αλυσίδας χωρίς πρόσωπο. Θέλουν να είναι μέρος μιας κοινότητας. Θα ήταν εύκολο να απορρίψει κανείς την αλλαγή αυτή ως τάση. Όμως είναι κάτι βαθύτερο. Δεν πρόκειται για καπρίτσιο, ούτε για επιπολαιότητα. Πρόκειται για συνειδητή απομάκρυνση από ένα μοντέλο που έχει εξαντλήσει την αξιοπρέπειά του. Η Gen Z δεν επιδιώκει να ανατρέψει το σύστημα, αλλά να το ξαναγράψει από την αρχή.
Η νέα γενιά θέλει να εργάζεται ελεύθερα. Και το πληρώνει με την ευθύνη να θέτει όρια, να διεκδικεί χώρο, να επιμένει στο ουσιαστικό. Δεν περιμένει κάποιος να της χαρίσει την αξιοπρέπεια. Την απαιτεί.
ή αποκτήστε ετήσια συνδρομή εδώ.
