Το 2024 έμεινε στην ιστορία της ναυτιλίας εμπορευματοκιβωτίων ως μια χρονιά αντιθέσεων, αλλά και σημαντικών επιτευγμάτων. Παρά τα μεγάλα εμπόδια που δημιούργησαν οι γεωπολιτικές εντάσεις, οι απειλές στην Ερυθρά Θάλασσα, οι εμπορικοί δασμοί και η αστάθεια στην παγκόσμια οικονομία, η δραστηριότητα των μεγαλύτερων λιμένων του κόσμου εκτινάχθηκε σε επίπεδα που είχαν να καταγραφούν εδώ και μια δεκαετία.
Σύμφωνα με την ετήσια έκθεση One Hundred Container Ports 2025 της Lloyd’s List, η συνολική διακίνηση εμπορευματοκιβωτίων στα κορυφαία λιμάνια έφτασε τα 743,6 εκατομμύρια TEUs, σημειώνοντας αύξηση 8,1% σε σύγκριση με το 2023. Η επίδοση αυτή δεν ήταν ομοιόμορφη σε όλες τις περιοχές, ανέδειξε όμως την προσαρμοστικότητα και τη στρατηγική σημασία των θαλάσσιων μεταφορών σε ένα διεθνές περιβάλλον που συνεχώς μεταβάλλεται.
Ο Πειραιάς, που τα τελευταία χρόνια είχε αναδειχθεί σε βασικό κόμβο μεταφόρτωσης φορτίων στη Μεσόγειο, βρέθηκε αντιμέτωπος με υποχώρηση της δραστηριότητάς του. Η συνολική κίνηση ανήλθε σε 4,79 εκατομμύρια TEUs, καταγράφοντας πτώση 6,1% σε σχέση με το 2023 και τοποθετώντας τον ελληνικό λιμένα στην 43η θέση παγκοσμίως. Η πτώση συνδέεται με τη μείωση της διαμεταφορικής κίνησης, καθώς η κρίση στην Ερυθρά Θάλασσα και οι αναταράξεις στη Διώρυγα του Σουέζ επηρέασαν τη ροή των φορτίων. Παρ’ όλα αυτά, η εικόνα στο εσωτερικό του λιμανιού δεν ήταν ενιαία, καθώς η Piraeus Container Terminal (θυγατρική της Cosco) κατέγραψε μείωση 7,8%, ενώ η προβλήτα που διαχειρίζεται ο ΟΛΠ παρουσίασε αύξηση 9,6%. Σύμφωνα με τα στοιχεία, στην προβλήτα του ΟΛΠ υπήρξε ενίσχυση των τοπικών φορτίων, η οποία συνέβαλε στην αντιστάθμιση της κάμψης στη διαμεταφορική κίνηση. Στον τομέα των αυτοκινήτων σημειώθηκε πτώση 22%, με τη διακίνηση να περιορίζεται σε περίπου 247.600 οχήματα. Ωστόσο, η Cosco κινείται για να αντιστρέψει την κατάσταση, εγκαινιάζοντας νέες υπηρεσίες και υπογράφοντας συμφωνία με τη Neptune Lines για διακίνηση τελικών αυτοκινήτων από την Κίνα προς την Ευρώπη, αλλά και για παροχή υπηρεσιών τροφοδοσίας σε 21 λιμάνια της Μεσογείου, της Μαύρης Θάλασσας και της Βόρειας Αφρικής. Παράλληλα, τα σχέδια για αύξηση της δυναμικότητας από τα 7,2 εκατομμύρια TEUs σε τουλάχιστον 10 εκατομμύρια επιβεβαιώνουν ότι ο Πειραιάς εξακολουθεί να αντιμετωπίζεται ως στρατηγικός κόμβος.
Το Ρότερνταμ, ο μεγαλύτερος λιμένας της Ευρώπης, ακολούθησε αντίστροφη πορεία, καταγράφοντας ανάκαμψη. Με 13,82 εκατομμύρια TEUs και άνοδο 2,8% σε σχέση με το 2023, βρέθηκε στην 11η θέση της παγκόσμιας κατάταξης. Η βελτίωση αυτή ήρθε μετά την πτώση 7% που είχε σημειωθεί την προηγούμενη χρονιά και αποδίδεται τόσο στην ενίσχυση της κατανάλωσης στην ευρωπαϊκή αγορά όσο και στις εκτεταμένες επενδύσεις σε νέες τεχνολογίες. Στους μεγάλους τερματικούς σταθμούς APMT Maasvlakte II και Rotterdam World Gateway εφαρμόζονται προγράμματα αυτοματοποίησης μεγάλης κλίμακας, με παραγγελίες δεκάδων νέων αυτοματοποιημένων οχημάτων και την κατασκευή πρόσθετων προβλητών που θα λειτουργήσουν τα επόμενα χρόνια. Το Maasvlakte II, έκτασης 130 εκταρίων, θα αποτελέσει τον μεγαλύτερο πλήρως αυτοματοποιημένο τερματικό σταθμό της APMT στην Ευρώπη, ενώ η RWG επεκτείνεται με τρίτη προβλήτα που αναμένεται να λειτουργήσει το 2026. Παράλληλα, επενδύσεις σε συστήματα ηλεκτροδότησης πλοίων από την ξηρά προετοιμάζουν το λιμάνι για τους κανονισμούς που θα καταστούν υποχρεωτικοί στην ΕΕ το 2030.
Στην κορυφή της λίστας της Lloyd’s List βρέθηκε για άλλη μια χρονιά η Σαγκάη, εδραιώνοντας την παγκόσμια κυριαρχία της. Με 51,5 εκατομμύρια TEUs και άνοδο 4,8%, αντιπροσωπεύει περίπου το 16% της συνολικής διακίνησης της Κίνας. Από αυτόν τον όγκο, το 13,9% προήλθε από διεθνείς μεταφορτώσεις, ποσοστό που αυξήθηκε κατά δύο μονάδες μετά τη χαλάρωση των κανονισμών καμποτάζ από το Πεκίνο. Η Moody’s χαρακτήρισε τη Σαγκάη «εξαιρετικά αποτελεσματική», υπογραμμίζοντας τις δυνατότητες του πλήρως αυτοματοποιημένου σταθμού Yangshan Phase IV, ο οποίος φτάνει έως και 28 κινήσεις ανά ώρα.
Το γενικότερο τοπίο δείχνει ότι η Ασία εξακολουθεί να κυριαρχεί, με τους κινεζικούς λιμένες να αντιπροσωπεύουν πάνω από το 40% της κίνησης των 100 μεγαλύτερων λιμανιών. Την ίδια στιγμή, οι Ηνωμένες Πολιτείες κατέγραψαν άνοδο στις ανατολικές και δυτικές ακτές, καθώς και στον Κόλπο του Μεξικού, λόγω αυξημένης καταναλωτικής ζήτησης και προληπτικής δημιουργίας αποθεμάτων ενόψει των εμπορικών εντάσεων με την Κίνα. Οι ευρωπαϊκοί λιμένες σημείωσαν πιο ήπια βελτίωση, αντανακλώντας την αβεβαιότητα από τον πόλεμο στην Ουκρανία, ενώ χώρες όπως η Ινδία, το Βιετνάμ και η Τουρκία επωφελήθηκαν από την αναδιάταξη των εφοδιαστικών αλυσίδων και νέες περιφερειακές συμφωνίες.
Η Lloyd’s List συνοψίζει ότι το 2024 αποτέλεσε χρονιά-ορόσημο για τη ναυτιλία των εμπορευματοκιβωτίων, με την προσαρμοστικότητα και την έγκαιρη στρατηγική αναπροσαρμογή να αποτελούν τα κλειδιά για τη διατήρηση της ανθεκτικότητας σε ένα διαρκώς μεταβαλλόμενο εμπορικό περιβάλλον.
ή αποκτήστε ετήσια συνδρομή εδώ.
