Μουδιασμένη εμφανίζεται το τελευταίο διάστημα η αγορά real estate στην Ελλάδα, με επενδυτές τόσο από το εξωτερικό όσο και από εγχώριους παίκτες να δείχνουν σημάδια κόπωσης και επιφυλακτικότητας. Η ένταση που χαρακτήρισε τον τομέα των ακινήτων μετά την πανδημία φαίνεται να υποχωρεί, καθώς μια σειρά από παράγοντες επιβαρύνουν το κλίμα και περιορίζουν τις κινήσεις κεφαλαίων στη χώρα.
Καταλυτικό ρόλο στη στάση αυτή διαδραματίζει η γενικότερη οικονομική εικόνα της Ευρώπης. Η ύφεση αρκετών χωρών της κεντρικής και δυτικής Ευρώπης έχει περιορίσει την όρεξη ξένων επενδυτών για μεγάλες τοποθετήσεις σε ελληνικά ακίνητα, ενώ η αβεβαιότητα που έχει ξεσπάσει η νομική κόντρα με αντικείμενο την πρόσφατη αναθεώρηση του Νέου Οικοδομικού Κανονισμού (ΝΟΚ) από το ΣτΕ, έχει επηρεάσει τον σχεδιασμό των κατασκευαστικών και επενδυτικών εταιρειών.
Ο ανασταλτικός ρόλος που διαδραματίζει η «αντισυνταγματικότητα» του ΝΟΚ
Το ΣτΕ έχει κρίνει αντισυνταγματικές ορισμένες διατάξεις του ΝΟΚ που προέβλεπαν μπόνους ύψους και όγκου για νέες οικοδομές οι οποίες πληρούσαν κριτήρια περιβαλλοντικής βιωσιμότητας. Η απόφαση αυτή δεν επηρεάζει μόνο την ανάπτυξη νέων έργων, αλλά δημιουργεί και αβεβαιότητα σχετικά με τις προοπτικές κερδοφορίας των υπό σχεδιασμό κατασκευών, καθώς πολλοί επενδυτές επένδυαν στα μπόνους αυτά ως στρατηγικό εργαλείο για τη βελτίωση της αποδοτικότητας των έργων τους.
Η κατάρρευση της συμφωνίας Aktor – Prodea
Η αναστάτωση στην αγορά εντάθηκε περαιτέρω με την κατάρρευση της συμφωνίας εξαγοράς ακινήτων της Prodea από τον όμιλο Aktor. Η συμφωνία αυτή θεωρούνταν η μεγαλύτερη και πιο σημαντική στη χώρα τον τελευταίο χρόνο και η ακύρωσή της σηματοδοτεί ένα σοβαρό πλήγμα για το ελληνικό real estate. Εκπρόσωποι του κλάδου επισημαίνουν ότι η μη επίτευξη της συγκεκριμένης συμφωνίας δείχνει όχι μόνο την επιφυλακτικότητα των μεγάλων παικτών, αλλά και την ασταθή φύση των συναλλαγών στην εγχώρια αγορά, η οποία εξακολουθεί να εξαρτάται από παράγοντες πολιτικής και νομικής αβεβαιότητας. Στην προκειμένη περίπτωση η διοίκηση του ομίλου Aktor έκρινε ότι η επικείμενη εξαγορά της ΑΚΤΩΡ Παραχωρήσεις θα προσφέρει με πολύ χαμηλότερο νέο δανεισμό στον Όμιλο, το ίδιο EBITDA που υπολογιζόταν ότι θα έδιναν τα ακίνητα της Prodea, εάν προχωρούσε η συναλλαγή, μία παραδοχή που δεν ανατρέπει το επιχειρηματικό πλάνο που είχε παρουσιάσει ο Όμιλος AKTOR τον Οκτώβριο του 2024.
Σε αναμονή η αύξηση μετοχικού κεφαλαίου της Trastor
Παράλληλα, παραμένει εκκρεμότητα η αύξηση μετοχικού κεφαλαίου της Trastor έως 120 εκατομμύρια ευρώ, με στόχο την ενίσχυση της ρευστότητας και την προώθηση νέων επενδύσεων σε ακίνητα. Η εισηγμένη εταιρεία ακινήτων του ομίλου Πειραιώς είχε επιχειρήσει να ξεκινήσει την αύξηση πριν από το καλοκαίρι, αλλά η διαδικασία ανεστάλη καθώς οι εγχώριοι επενδυτές δεν φάνηκε ότι θα μπορούσαν να εισφέρουν το απαιτούμενο κεφάλαιο. Πλέον, η Trastor αναμένεται να απευθυνθεί σε διεθνή roadshows, επιδιώκοντας συμμετοχή ξένων επενδυτών για την ολοκλήρωση της αύξησης. Το αποτέλεσμα αυτής της προσπάθειας θα είναι καθοριστικό για τις επόμενες κινήσεις της εταιρείας στην αγορά.
Κοιτάζοντας τη μεγάλη εικόνα, η συγκυρία αυτή δείχνει ότι η ελληνική αγορά ακινήτων βρίσκεται σε μια φάση αναμονής και αναπροσαρμογής. Οι εγχώριοι επενδυτές εμφανίζονται πιο επιφυλακτικοί, ενώ η προσέγγιση ξένων κεφαλαίων απαιτεί πλέον μεγαλύτερη διαφάνεια, σταθερότητα και προβλεψιμότητα στους κανονισμούς. Η ανάγκη για σαφές νομικό πλαίσιο και αξιοπιστία στις συναλλαγές καθίσταται επιτακτική, καθώς οι καθυστερήσεις και οι ακυρώσεις μεγάλων συμφωνιών μπορούν να επηρεάσουν τη φήμη της ελληνικής αγοράς διεθνώς.
Οι παράγοντες αυτοί δεν είναι μόνο βραχυπρόθεσμοι. Στελέχη επενδυτικών εταιρειών και εταιρειών με παρουσία στον κλάδο ακινήτων εκτιμούν ότι η αγορά θα χρειαστεί χρόνο για να αποκαταστήσει την εμπιστοσύνη των επενδυτών και να επαναφέρει δυναμική στις τοποθετήσεις κεφαλαίων. Η σταδιακή σταθεροποίηση του νομικού πλαισίου, η αναθέρμανση της ζήτησης από ξένους επενδυτές και η ολοκλήρωση στρατηγικών κινήσεων όπως η αύξηση κεφαλαίου της Trastor θα καθορίσουν την επόμενη φάση της αγοράς real estate στην Ελλάδα.
Συνολικά, το ελληνικό real estate εμφανίζεται αυτή τη στιγμή μουδιασμένο, με προσεκτικές κινήσεις, αλλά και με προοπτική ότι η σταθεροποίηση των ρυθμιστικών συνθηκών και η επιστροφή κεφαλαίων θα μπορέσουν να επαναφέρουν τη δυναμική που παρατηρήθηκε τα προηγούμενα χρόνια, δημιουργώντας μια πιο βιώσιμη και προσεκτικά δομημένη αγορά ακινήτων.
Ένας ακόμα παράγοντας που φαίνεται να επηρέασε το real estate είναι και η ταχεία αύξηση τιμών ανά τετραγωνικό στην πλειονότητα των προς διάθεση ακινήτων, γεγονός που ουσιαστικά εξάλειψε τυχόν ευκαιρίες που υπήρχαν στην αγορά – και ήταν ομολογουμένως πολλές -, προσελκύοντας ισχυρό ενδιαφέρον από μεγάλη μερίδα ξένων αλλά και εγχωρίως δραστηριοποιούμενων επενδυτών.
ή αποκτήστε ετήσια συνδρομή εδώ.
