Ινδία ή Μπαράτ! Αχανής, με το περισσότερο πληθυσμό κατοίκων στον κόσμο, μυστηριώδης, πολύχρωμη, μεταφυσική, όλο μύθους, τέχνες, μουσικές, γεύσεις, Ιστορία, απάνθρωπη φτώχεια και μυθικό πλούτο…
Η Δημοκρατία του Μπαράτ, ακόμα, είναι από τις ταχύτερα αναπτυσσόμενες οικονομίες στο κόσμο, πάντα στην πρώτες θέσεις της δεκάδες των πιο ισχυρών οικονομικά κρατών, με 522 εκατομμύρια δυναμικό εργαζομένων, όταν ο πλανήτης έχει λύσει δημοσιογραφικά αδιέξοδα. Εκεί, που αναδύεται ως μιας ήρεμη δύναμη με τους Ινδούς, που ζουν εκτός συνόρων, σπουδαστές και εργαζόμενους, επιστήμονες, επιχειρηματίες και στελέχη της τεχνολογίας, να λειτουργούν σαν μια νέα παγκόσμια ελίτ που κινεί κεφάλαια, δημιουργεί επιχειρήσεις, γεφυρώνει ηπείρους και αλλάζει ισορροπίες.
Από τη Βομβάη έως το Σαν Φρανσίσκο εμβάσματα στέλνονται σπίτι
Η ινδική διασπορά είναι η μεγαλύτερη στον κόσμο. Περισσότεροι από 35 εκατομμύρια άνθρωποι ζουν εκτός Ινδίας, με τις πιο πολυπληθείς κοινότητες να βρίσκονται στις Ηνωμένες Πολιτείες, τα Ηνωμένα Αραβικά Εμιράτα, το Ηνωμένο Βασίλειο, τον Καναδά, τη Σαουδική Αραβία και τη Μαλαισία. Δεν πρόκειται για μια ενιαία ομάδα, ούτε έχει γνωστικά, οικονομικά και κοινωνικά κοινά χαρακτηριστικά. Υπάρχουν εργάτες, που ζουν δεκαετίες στον Κόλπο και στέλνουν χρήματα στις οικογένειές τους, αλλά και εκατοντάδες χιλιάδες μηχανικοί λογισμικού που εργάζονται σε εταιρείες της Silicon Valley ή σε ερευνητικά κέντρα της Ευρώπης. Αυτή η γεωγραφική και επαγγελματική διασπορά δημιουργεί μια δύναμη που δεν μπορεί να αγνοηθεί. Η πιο μετρήσιμη δύναμη αυτής της ελίτ είναι τα εμβάσματα. Το 2024-25 οι Ινδοί του εξωτερικού έστειλαν στην πατρίδα πάνω από 135 δισεκατομμύρια δολάρια! Το ποσό δεν είναι απλώς τεράστιο. Ισοδυναμεί με σχεδόν τη μισή κάλυψη του εμπορικού ελλείμματος της Ινδίας. Στην πράξη, χωρίς αυτά τα χρήματα η χώρα θα είχε πολύ πιο αδύναμη ισοτιμία, μεγαλύτερες πιέσεις στον πληθωρισμό και λιγότερα διαθέσιμα κεφάλαια για επενδύσεις. Τα εμβάσματα δεν χρηματοδοτούν μόνο την καθημερινότητα. Μπαίνουν σε τραπεζικούς λογαριασμούς, επενδύονται σε μετοχές, αγοράζουν ακίνητα, στηρίζουν την εκπαίδευση, τροφοδοτούν μικρές επιχειρήσεις. Είναι το κεφάλαιο που επιτρέπει στην Ινδία να αναπτύσσεται με ρυθμό, που διαφορετικά θα ήταν αδύνατος.
Το real estate εκτοξεύεται
Η ροή κεφαλαίων από τους NRIs, τους Non-Resident Indians, που ζουν μόνιμα ή για μεγάλο διάστημα εκτός Ινδίας, έχει αλλάξει την αγορά ακινήτων. Πόλεις όπως η Βομβάη, το Δελχί και η Μπανγκαλόρ έχουν δει την τιμή της γης να εκτινάσσεται, καθώς χιλιάδες οικογένειες χρησιμοποιούν τα εμβάσματα για να αποκτήσουν ιδιόκτητη κατοικία. Ακόμη πιο εντυπωσιακή είναι η στροφή προς τις λεγόμενες πόλεις δεύτερης και τρίτης κατηγορίας, τις γνωστές ως tier-2 και tier-3, δηλαδή αστικά κέντρα που δεν ανήκουν στους μεγάλους μητροπολιτικούς γίγαντες, όπως η Βομβάη ή το Δελχί, αλλά αναπτύσσονται με γρήγορους ρυθμούς, αποκτούν υποδομές, πανεπιστήμια και τεχνολογικά πάρκα, και προσελκύουν επενδύσεις σε κατοικίες από Ινδούς της διασποράς, δημιουργώντας νέες περιοχές που αναπτύσσονται και δυναμώνουν. Το ίδιο συμβαίνει και στο εξωτερικό. Στο Ντουμπάι η ινδική κοινότητα είναι από τις ισχυρότερες αγοραστές real estate, με ολόκληρες γειτονιές να διαμορφώνονται από την παρουσία τους. Στη Silicon Valley, δηλαδή στο τεχνολογικό τρίγωνο γύρω από το Σαν Χοσέ, το Πάλο Άλτο και το Μάουντεν Βιού στη Καλιφόρνια, η ζήτηση από Ινδούς, για κατοικίες υψηλής ποιότητας και κοντά σε τεχνολογικά hubs φέρνει πίεση σε μια, ήδη, πανάκριβη αγορά. Οι Ινδοί δεν είναι πλέον μόνο εργαζόμενοι σε πολυεθνικές. Είναι αγοραστές, επενδυτές και καταναλωτές με δύναμη που κινεί τοπικές οικονομίες.
Οι Ινδικής καταγωγής startups
Η άλλη διάσταση της επιρροής των Ινδών της διασποράς είναι η επιχειρηματικότητα. Από την Καλιφόρνια ως το Λονδίνο και από το Μπανγκαλόρ ως το Ντουμπάι, οι Ινδοί του εξωτερικού ιδρύουν startups που τραβούν κεφάλαια και καινοτομία. Μια από τις πιο πρόσφατες περιπτώσεις είναι η Aspora, fintech με έδρα το Λονδίνο, που άντλησε 53 εκατομμύρια δολάρια για να επεκτείνει τις υπηρεσίες της σε NRIs και κοινότητες Ινδών στο εξωτερικό. Στόχος της είναι να διευκολύνει τις διασυνοριακές μεταφορές χρημάτων με χαμηλό κόστος και γρήγορη εκτέλεση. Μέσα σε λίγους μήνες ο όγκος συναλλαγών της εκτοξεύτηκε από 400 εκατομμύρια σε πάνω από 2 δισεκατομμύρια δολάρια. Αυτό είναι μόνο ένα παράδειγμα. Στη Silicon Valley, σύμφωνα με μελέτες, πάνω από το ένα τρίτο των startups που δημιουργήθηκαν τα τελευταία χρόνια έχουν τουλάχιστον έναν ιδρυτή ινδικής καταγωγής. Η τεχνολογική διασπορά δεν είναι μόνο κομμάτι της αμερικανικής επιτυχίας αλλά μια γέφυρα που συνδέει την Μπαράτ με τις πιο προηγμένες οικονομίες.
Οικονομίες του Κόλπου και ινδικό εργατικό δυναμικό
Η Μέση Ανατολή είναι ο τόπος που η δύναμη των NRIs είναι περισσότερο εντυπωσιακή από προφανής. Στα Ηνωμένα Αραβικά Εμιράτα ζουν περισσότεροι από 3,5 εκατομμύρια Ινδοί, δηλαδή σχεδόν το ένα τρίτο του πληθυσμού της χώρας. Η παρουσία τους είναι παντού. Στις κατασκευές και στις υποδομές, χιλιάδες εργάτες χτίζουν ουρανοξύστες, δρόμους και αεροδρόμια. Στις τράπεζες και στα χρηματοπιστωτικά κέντρα, Ινδοί οικονομολόγοι και μάνατζερ κρατούν καίριες θέσεις. Στο real estate, οι Ινδοί επιχειρηματίες είναι από τους μεγαλύτερους επενδυτές, με ολόκληρα projects να ανήκουν ή να διοικούνται από αυτούς. Η συμβολή τους δεν περιορίζεται στους άνδρες. Οι Ινδές στον Κόλπο εργάζονται σε νοσοκομεία και κλινικές ως γιατροί και νοσηλεύτριες, σε σχολεία ως δασκάλες, σε πανεπιστήμια ως ακαδημαϊκοί, αλλά και στον χώρο της τεχνολογίας, όπου κατέχουν θέσεις σε πολυεθνικές εταιρείες πληροφορικής με έδρα το Ντουμπάι. Σε μέρηγ που συνδέονται με αυστηρούς περιορισμούς για τις γυναίκες, οι Ινδές της διασποράς έχουν καταφέρει να δημιουργήσουν κοινότητες που στηρίζουν η μία την άλλη, να ανεβαίνουν επαγγελματικά και να διευρύνουν την εικόνα του τι σημαίνει επιρροή της ινδικής διασποράς. Χωρίς αυτή τη μαζική παρουσία, πολλά έργα υποδομών ή ολόκληροι τομείς υπηρεσιών στον Κόλπο δεν θα μπορούσαν να λειτουργήσουν. Η καθημερινή λειτουργία του Ντουμπάι και του Αμπού Ντάμπι είναι στην πραγματικότητα αλληλένδετη με τη δουλειά, τις επενδύσεις και την κατανάλωση των Ινδών που ζουν εκεί.
Δυσκολίες, προβλήματα και ζόρια
Η εξάρτηση της πατρίδας τους, από τα εμβάσματα δημιουργεί όμως και κινδύνους. Οικονομικές κρίσεις στις χώρες υποδοχής, αλλαγές στη μεταναστευτική πολιτική ή πτώση στην τιμή του πετρελαίου μπορούν να μειώσουν τις ροές χρημάτων προς την Ινδία. Η άνοδος των τιμών ακινήτων λόγω επενδύσεων της διασποράς μπορεί να κάνει τη ζωή ακριβότερη για τους ντόπιους. Επιπλέον, η ανισότητα μέσα στη διασπορά είναι έντονη. Άλλοι Ινδοί γίνονται CEOs τεχνολογικών κολοσσών όπως η Google ή η Microsoft, άλλοι παραμένουν εργάτες χαμηλού εισοδήματος σε εργοτάξια του Κόλπου, ιδιαίτερα σε χώρες όπως το Κατάρ και η Σαουδική Αραβία, που χιλιάδες Ινδοί εργάτες χαμηλού εισοδήματος έχουν αντιμετωπίσει σκληρές συνθήκες. Στα εργοτάξια, σε έργα υποδομών ή στην οικοδομή, έχουν καταγραφεί υπερωρίες χωρίς πληρωμή, διαβατήρια που κρατούνται από εργοδότες, ανεπαρκείς συνθήκες διαβίωσης. Ο Διεθνής Οργανισμός Εργασίας έχει επανειλημμένα επισημάνει την ανάγκη για καλύτερη προστασία των δικαιωμάτων τους. Οι Ινδές στον Κόλπο συχνά βρίσκονται σε ακόμη πιο επισφαλή θέση. Χιλιάδες εργάζονται στην καθαριότητα ή ως οικιακές βοηθοί, με περιορισμένα εργασιακά δικαιώματα και χαμηλές απολαβές. Δεν λείπουν οι περιπτώσεις κακομεταχείρισης ή εκμετάλλευσης, που δύσκολα καταγγέλλονται, καθώς οι ίδιες εξαρτώνται από τους εργοδότες τους για τη διαμονή και την άδεια παραμονής. Η ινδική κυβέρνηση επισήμως δηλώνει ότι παρακολουθεί τις συνθήκες και κατά καιρούς έχει διαπραγματευτεί με χώρες του Κόλπου για καλύτερη προστασία, όμως στην πράξη η στήριξη είναι περιορισμένη. Υπάρχουν προγράμματα επαναπατρισμού για όσους θέλουν να επιστρέψουν, αλλά για την καθημερινότητα εκατομμυρίων εργατών οι αλλαγές είναι αργές και η ανισότητα μέσα στη διασπορά παραμένει χαώδης. Όταν Ινδοί γίνονται CEOs τεχνολογικών κολοσσών όπως η Google ή η Microsoft, άλλοι συνεχίζουν να παλεύουν για τον βασικό μισθό και μια αξιοπρεπή διαβίωση σε εργοτάξια του Κόλπου. Και αυτή η αντίθεση δείχνει ότι η νέα παγκόσμια οικονομική ελίτ δεν εκφράζει ούτε ενδιαφέρεται για τα συμφέροντα της βάσης.
Soft power, πολιτική επιρροή και ένας νέος ορισμός του πλούτου
Πέρα από τα χρήματα και τις επιχειρήσεις, οι Ινδοί του εξωτερικού ενισχύουν την ήπια ισχύ της χώρας τους. Από πανεπιστήμια μέχρι think tanks και από πολιτικά λόμπι μέχρι πολιτιστικές παραγωγές, η διασπορά συμβάλλει στο να παρουσιάζεται η Ινδία ως ανερχόμενη δύναμη που συνδέει Δύση και Ανατολή. Οι επιτυχίες Ινδών σε διεθνείς οργανισμούς, σε ακαδημαϊκά ιδρύματα ή σε διοικητικά συμβούλια μεγάλων εταιρειών ισχυροποιούν αυτή την εικόνα αυτή. Η νέα παγκόσμια ελίτ δεν είναι πια μόνο οι κληρονόμοι παραδοσιακών δυναστειών ή οι διευθύνοντες σύμβουλοι πολυεθνικών. Είναι οι αόρατοι αρχιτέκτονες που συνδέουν χώρες με χρήμα, γνώση, δίκτυα και πολιτισμική επιρροή. Οι Ινδοί του εξωτερικού έχουν καταφέρει να μετατρέψουν την κινητικότητά τους σε πλεονέκτημα. Η συμβολή τους στην παγκόσμια οικονομία δεν μετριέται μόνο σε δισεκατομμύρια δολάρια, αλλά και σε νέες ισορροπίες που καθορίζουν πού και πώς θα παραχθεί πλούτος τα επόμενα χρόνια. Μέσα σε αυτή τη λαμπερή εικόνα χάνονται και οι μεγάλες σκοτεινιές. Οι αδικημένοι εργάτες, οι οικιακές βοηθοί, οι γυναίκες που παλεύουν στη σιωπή για έναν μισθό στον Κόλπο, δεν ανήκουν σε καμία ελίτ. Είναι το αόρατο υπόστρωμα πάνω στο οποίο χτίζεται η δύναμη των λίγων..
… Και όσο εκείνοι οι αδικημένοι, παραμένουν έξω από τα φώτα, η νέα Ινδική οικονομική ελίτ θα κουβαλά την σιωπηλή τους βασανισμένη παρουσία, να τους ακολουθεί σαν σκιά.
ή αποκτήστε ετήσια συνδρομή εδώ.
