Πριν λίγες μέρες «έπεσαν» όπως λέμε, τα Amazon και Snapchat! Οι servers κατέρρευσαν για ώρες, πλατφόρμες σίγησαν, κι εκατομμύρια άνθρωποι κοιτούσαν το κινητό τους σαν να έχασαν το κόσμο κάτω από τα πόδια τους…
…Κάποιοι Μερικοί αντέδρασαν ψύχραιμα και άλλοι σαν να βγήκαν από matrix χωρίς manual! Και τι θα γινόταν, όμως, αν αυτή η σιωπή κρατούσε παραπάνω; Αν συνέβαινε το μεγάλο digital μπλακ-άουτ; Οι οικονομολόγοι λένε καθαρά πως αν αύριο σταματούσαν οι υπηρεσίες cloud, θα πάγωνε το παγκόσμιο εμπόριο. Τα χρηματιστήρια θα έπεφταν μέσα σε λεπτά, τα logistics θα κατέρρεαν, οι ηλεκτρονικές πληρωμές θα πάγωναν, και οι μισοί εργαζόμενοι του πλανήτη δεν θα μπορούσαν, καθόλου, να δουλέψουν. Το 2023, σύμφωνα με τη World Bank, το 62% του παγκόσμιου ΑΕΠ εξαρτιόταν από ψηφιακές υπηρεσίες. Ένα μπλακ-άουτ δεν θα ήταν απλώς τεχνικό πρόβλημα. Θα ήταν οικονομική Αποκάλυψη. Και πέρα από την αγορά; Η ίδια η καθημερινότητα θα έμπαινε σε κρίση ταυτότητας. Ποιο είναι το σύγχρονο «εγώ» μας χωρίς login; Τι είναι η «επαφή» χωρίς Wi-Fi; Και τι σημαίνει «είμαι» χωρίς status update; Και ο μισός -τουλάχιστον- πλανήτης, ούτε sex δε θα μπορούσε να κάνει χωρίς τα ειδικά apps!
Η Silicon Valley χωρίς Wi-Fi
Η ειρωνεία θα ήταν απίθανη! Η Silicon Valley, που υπόσχεται “ασφάλεια δεδομένων” και “24/7 συνδεσιμότητα”, θα κατέρρεε από αυτό που η ίδια δημιούργησε, την απόλυτη εξάρτηση. Οι εταιρείες που πούλησαν την ευκολία σαν όραμα θα έβλεπαν τον κόσμο να παραλύει, όχι από πόλεμο ή λιμό, αλλά από έλλειψη σύνδεσης. Η τεχνολογία μάς έδωσε φτερά, αλλά μάλλον μας έκανε ούτε να θυμόμαστε πως περπατάμε χωρίς GPS. Μια μέρα χωρίς ειδοποιήσεις, χωρίς email, χωρίς streaming, χωρίς navigation θα ήταν και ψυχολογικά ολέθρια. Όπως σημειώνει η κοινωνιολόγος Σέρι Τέρκλ του MIT, «οι μικρές συσκευές στις τσέπες μας είναι τόσο ψυχολογικά ισχυρές που δεν αλλάζουν μόνο ό,τι κάνουμε, αλλά και ποιοι είμαστε». Η αποσύνδεση σήμερα δεν είναι τεχνική δυσλειτουργία. Είναι ψυχολογική κρίση. Με το που πέφτει μια πλατφόρμα, η συλλογική μας εξάρτηση αποκαλύπτεται σαν σύμπτωμα. Χάνουμε την πρόσβαση και μαζί της, λίγο ντροπιαστικά, χάνουμε και τον εαυτό μας.
Digital detox ή ψηφιακή αποτοξίνωση με στερητικά
Το digital detox έγινε lifestyle μόνο όταν ήταν επιλογή. Όταν οι εφαρμογές δουλεύουν, μπορούμε να προσποιούμαστε ότι “απέχουμε”. Αν όμως σταματήσουν ξαφνικά; Τότε η απουσία γίνεται πανικός. Μια έρευνα του Pew Research Center έδειξε ότι το 46% των νέων ενηλίκων στις ΗΠΑ νιώθουν «άγχος ή φόβο» όταν μένουν χωρίς σύνδεση πάνω από δύο ώρες. Ο άνθρωπος που κάποτε άναβε κερί στην εκκλησία, τώρα ανάβει το κινητό του για να νιώσει πως υπάρχει. Ένα μεγάλο μπλακ-άουτ θα ήταν και το τέλος μιας ολόκληρης οικονομίας, εκείνης των followers. Χωρίς TikTok, Instagram, YouTube, ποιος θα υπάρχει; Οι influencers θα έμεναν με το φως του δωματίου τους και χωρίς ring light να τους σώζει. Η Creator Economy, αξίας 250 δισ. δολαρίων, θα εξατμιζόταν. Οι viral στιγμές θα επέστρεφαν εκεί απ’ όπου ξεκίνησαν, στην ίδια τη λήθη! Κάθε διαφήμιση, κάθε αγοραστική πρόβλεψη, κάθε οικονομική απόφαση στηρίζεται σε δεδομένα. Αν αυτά χαθούν, δεν θα χαθεί μόνο το marketing. Θα χαθεί η πρόβλεψη, και μαζί της η ψευδαίσθηση ελέγχου. Το 2022, η McKinsey υπολόγισε ότι κάθε λεπτό παράγονται 2,5 εκατομμύρια gigabytes δεδομένων. Ένα παγκόσμιο blackout θα εξαφάνιζε αυτό το ρολόι και μαζί του την πεποίθηση ότι τα πάντα είναι μετρήσιμα.
Όταν το Διαδίκτυο σβήνει, ο κόσμος σταματά
Και στην πραγματικότητα, αν αύριο κοβόταν ολοκληρωτικά το διαδίκτυο, δεν θα μιλούσαμε για απλή τεχνολογική βλάβη, αλλά για τον μεγαλύτερο παραλυτικό μηχανισμό στην ιστορία του πολιτισμού. Τα αεροπλάνα δεν θα έπεφταν από τον ουρανό, αλλά δεν θα μπορούσαν να απογειωθούν. Τα περισσότερα εξαρτώνται από online συστήματα ελέγχου πτήσεων, δορυφορική πλοήγηση, και real-time επικοινωνία με πύργους ελέγχου. Οι πιλότοι μπορούν να πετάξουν «με το χέρι», αλλά χωρίς δίκτυο, τα αεροδρόμια βουβαίνονται, με το Global Air Traffic Management να καταρρέει. Στη θάλασσα, τα πλοία θα έμεναν ακίνητα. Η πλοήγηση, οι χάρτες, η επικοινωνία με τα λιμάνια, ακόμη και η διαχείριση του φορτίου βασίζονται στο Internet of Things. Ένα μπλακ-άουτ θα εγκλώβιζε εμπορικά πλοία με εκατομμύρια τόνους εμπορευμάτων, μπλοκάροντας την αλυσίδα τροφοδοσίας παγκοσμίως και μέσα σε ώρες, τα ράφια των σούπερ μάρκετ θα άδειαζαν. Στους δρόμους, τα αυτοκίνητα ίσως να κινούνταν, αν είχαν βενζίνη. Όμως οι αντλίες καυσίμων, τα POS, τα συστήματα πλοήγησης και τα ηλεκτρικά οχήματα λειτουργούν μέσω online δικτύων. Η Tesla δεν θα μπορούσε να ενημερώσει λογισμικά, το GPS θα έχανε τα στίγματα και η Uber θα έπαυε να υπάρχει. Το χάος θα ήταν άμεσο. Το ηλεκτρικό ρεύμα δεν παράγεται μέσω internet, αλλά ελέγχεται μέσω του λεγόμενου Smart Grid, ενός δικτύου που συνδέει ηλεκτροπαραγωγούς, μετασχηματιστές και διανομείς. Χωρίς αυτό, δεν υπάρχει συντονισμός φορτίου. Η ενέργεια χρειάζεται δεδομένα. Η διακοπή θα προκαλούσε υπερφόρτωση και μπλακ-άουτ σε ολόκληρες χώρες. Και οι τηλεπικοινωνίες; Μέσα σε δευτερόλεπτα, τα κινητά τηλέφωνα, τα ATM, οι τραπεζικές συναλλαγές, τα νοσοκομεία που λειτουργούν με cloud-based αρχεία, όλα θα παρέλυαν. Τα δίκτυα 4G και 5G εξαρτώνται από routing servers στο Διαδίκτυο κι αν αυτοί πέσουν, δεν υπάρχουν ούτε κλήσεις, ούτε SMS, ούτε συναγερμοί, ούτε GPS. Το Internet δεν είναι απλώς μέσο επικοινωνίας. Είναι ο σκελετός του σύγχρονου πολιτισμού. Αν καταρρεύσει, ο κόσμος δεν θα επιστρέψει στο 1980 αλλά σε ένα χάος του 1880, χωρίς φως, τροφή, καύσιμα ή σήμα. Και το πιο ειρωνικό; Το μόνο που θα λειτουργούσε ακόμη, θα ήταν το ρολόι στον καρπό μας, να μετράει τις ώρες μέχρι να ξανασυνδεθούμε.
Ο πολιτισμός του cloud
Στην αρχαιότητα, οι βιβλιοθήκες, όπως αυτή της Αλεξάνδρειας, καταστρέφονταν από φωτιές. Σήμερα, τα δεδομένα χάνονται μέσα σε server farms.Α ν σταματούσε το cloud, δεν θα μέναμε μόνο χωρίς αναμνήσεις, αλλά και χωρίς ιστορία. Φωτογραφίες, μηνύματα, σχέδια, μουσικές, βιβλία και όλα αυτά δεν υπάρχουν πια εδώ, αλλά εκεί. Κι αυτό το «εκεί» μπορεί να χαθεί με ένα bug. Και ένα παγκόσμιο digital blackout δεν θα ήταν μόνο καταστροφή, αλλά μια υπαρξιακή αποκάλυψη για το ποιοι είμαστε χωρίς το διαδίκτυο και ίσως, ποιοι ήμασταν πριν το έχουμε. Θα θύμιζε πως οι σχέσεις είναι ακόμη πιο γρήγορες από τη σύνδεση, πως η σιωπή είναι ακόμη δεδομένο, πως το πραγματικό “status update” δεν χρειάζεται like. Η τεχνολογία έκανε τον κόσμο εξελιγμένο, θαυμαστό μα και εύθραυστο…
…Και ίσως, αν όλα έπεφταν για λίγο, να σηκωνόμασταν όλοι μαζί, ξανά στα πόδια μας, αλλά διαφορετικά.
ή αποκτήστε ετήσια συνδρομή εδώ.