Ο κόσμος μετά την πρώτη γενιά τεχνητής νοημοσύνης

Η πρώτη γενιά τεχνητής νοημοσύνης άλλαξε τον κόσμο, όπως τον ξέραμε και τη συνείδηση μας για αυτόν…

…Η τεχνολογία που ξεκίνησε ως εργαλείο πληροφόρησης έγινε πλέον φίλτρο εμπειρίας, μηχανισμός επιρροής, προέκταση της επιθυμίας. Η καθημερινότητα των εύπορων τάξεων δεν οργανώνεται πια γύρω από αντικείμενα ή υπηρεσίες, αλλά γύρω από τον αλγόριθμο που τις επιλέγει. Ο κόσμος μετά την πρώτη γενιά τεχνητής νοημοσύνης δεν μοιάζει με επανάσταση, αλλά με επαναπροσδιορισμό του τι θεωρείται ανθρώπινο, αυθεντικό και πολυτελές.  Η πολυτέλεια υπήρξε πάντοτε συνώνυμη της σπανιότητας. Σήμερα, η σπανιότητα μετακινείται από το υλικό στο άυλο. Ο αλγόριθμος δημιουργεί νέες ιεραρχίες αξίας, παράγει επιθυμίες και διαμορφώνει τάσεις. Η τεχνητή νοημοσύνη δεν περιορίζεται στην παραγωγή εικόνων ή περιεχομένου. Παράγει γούστο. Οι μεγάλες μάρκες του luxury το έχουν αντιληφθεί. Οίκοι μόδας χρησιμοποιούν εργαλεία τεχνητής νοημοσύνης για να προβλέπουν τάσεις με ακρίβεια που αγγίζει το 92% και να δημιουργούν εξατομικευμένες συλλογές βασισμένες σε συναισθηματικά δεδομένα. Οι προβλέψεις για την αγορά πολυτελείας δείχνουν αύξηση 27% στις επενδύσεις σε ΑΙ μέχρι το 2027, καθώς οι εταιρείες επιδιώκουν όχι απλώς να γνωρίζουν το κοινό τους, αλλά να το προαισθάνονται. Ο αλγόριθμος γίνεται ο νέος επιμελητής του ωραίου. Επιλέγει, προτείνει, συνθέτει. Ορίζει τι θεωρείται αισθητικά αποδεκτό και τι όχι. Ο κόσμος της πολυτέλειας, που παραδοσιακά στηριζόταν στο ανθρώπινο μάτι, στην αφή και στη διαίσθηση, μαθαίνει να εμπιστεύεται μια μηχανή.

Η εξατομίκευση ως υπέρτατο προνόμιο και η νέα αισθητική του αλγορίθμου

Η πραγματική πολυτέλεια του 21ου αιώνα είναι η μοναδικότητα. Η τεχνητή νοημοσύνη την κάνει εφικτή σε πρωτοφανή κλίμακα. Μέσα από δεδομένα συμπεριφοράς, ιστορικό αναζητήσεων, ρυθμούς αγορών και μοτίβα διάθεσης, οι εταιρείες δημιουργούν προφίλ που επιτρέπουν να προσφέρεται σε κάθε άτομο ένα διαφορετικό προϊόν, σχεδόν χειροποίητο ψηφιακά. Στον χώρο της υψηλής ραπτικής, η τεχνητή νοημοσύνη χρησιμοποιείται ήδη για να υπολογίζει τη βέλτιστη γραμμή ενός ρούχου πάνω στο σώμα, με βάση τη στάση, τον ρυθμό κίνησης και τη συναισθηματική κατάσταση. Στη γαστρονομία, αναλύει τα πρότυπα προτιμήσεων των πελατών, συνθέτοντας μενού που προσαρμόζονται στα μικροδεδομένα του οργανισμού. Για τους πλούσιους καταναλωτές, αυτή η μορφή εξατομίκευσης δεν είναι πολυτέλεια. Είναι δικαίωμα. Η τεχνητή νοημοσύνη προσφέρει την ψευδαίσθηση του απόλυτου ελέγχου πάνω στην εμπειρία, την ίδια στιγμή που αυτός ο έλεγχος έχει παραδοθεί εξ ολοκλήρου σε έναν αλγόριθμο. Και είναι αυτός που επιβραβεύει την ταχύτητα και την προβλεψιμότητα. Έτσι, το ΑΙ δεν αναπαράγει απλώς τις τάσεις. Τις επιταχύνει. Το αποτέλεσμα είναι μια κουλτούρα κατανάλωσης που λειτουργεί με ρυθμό πιο γρήγορο από την ανθρώπινη φαντασία. Οι συλλογές αλλάζουν μέσα σε εβδομάδες, οι καμπάνιες προσαρμόζονται σε πραγματικό χρόνο, τα πρότυπα αισθητικής μεταμορφώνονται συνεχώς. Αυτός ο ρυθμός επηρεάζει βαθιά τον τρόπο που βιώνεται η πολυτέλεια. Η επιθυμία δεν στηρίζεται πια στη διάρκεια, αλλά στη διαρκή ανανέωση. Ο χρόνος γίνεται το πιο δυσεύρετο αγαθό και η σταθερότητα μια παλιά έννοια. Παράλληλα, η τεχνητή νοημοσύνη δημιουργεί μια νέα μορφή αισθητικής ουδετερότητας. Το τέλειο πρόσωπο, το τέλειο αντικείμενο, το τέλειο περιβάλλον χάνουν τη μοναδικότητά τους μέσα στη συμμετρία των δεδομένων. Η υπερπαραγωγή ωραίου γεννά μια νέα μορφή κενότητας, ένα συναίσθημα απουσίας αυθεντικότητας που μόνο ο άνθρωπος φαίνεται να αντιλαμβάνεται.

Η ψυχολογία του καταναλωτή πολυτέλειας

Η τεχνητή νοημοσύνη επηρεάζει όχι μόνο το τι αγοράζεται, αλλά και το πώς αντιλαμβάνεται κανείς την αξία. Οι οικονομικά ισχυροί στρέφονται προς ό,τι δεν μπορούν να αντιγράψουν οι μηχανές. Η αξία της ανθρώπινης χειρονομίας, της ατέλειας, της φυσικότητας αναβαθμίζεται. Ένα χειροποίητο ρολόι ή μια ζωγραφιά που φέρει τα ίχνη της διαδικασίας δημιουργίας αποκτούν βαρύτητα απέναντι στο τέλειο αλλά απρόσωπο προϊόν της τεχνολογίας. Σύμφωνα με έρευνες της Bain & Company, το 58% των καταναλωτών υψηλού εισοδήματος δηλώνει ότι η επαφή με τον άνθρωπο και η αφήγηση πίσω από το προϊόν είναι πλέον πιο σημαντικά από το ίδιο το αντικείμενο. Η τεχνητή νοημοσύνη, παραδόξως, ξαναφέρνει στο προσκήνιο την αξία του ανθρώπινου παράγοντα. Όσο περισσότερο ψηφιοποιείται η εμπειρία, τόσο περισσότερο ζητείται το πραγματικό. Ο ψηφιακός χώρος γίνεται η νέα σκηνή της πολυτέλειας. Ο αλγόριθμος οργανώνει τη δημόσια εικόνα, καταγράφει το lifestyle, κατασκευάζει αφήγηση. Οι προσωπικοί βοηθοί τεχνητής νοημοσύνης που διαχειρίζονται το πρόγραμμά ενός επιχειρηματία ή σχεδιάζουν το ταξίδι μιας οικογένειας λειτουργούν ως προέκταση της ταυτότητας. Η επίδειξη πλούτου μετακινείται από την ιδιοκτησία στην εμπειρία και από την εμπειρία στην επιμέλεια. Η αληθινή ισχύς δεν βρίσκεται πλέον στο «τι έχει κανείς», αλλά στο πώς παρουσιάζει το έχειν του στο σύμπαν των δεδομένων. Ο κόσμος της πολυτέλειας μαθαίνει να συνυπάρχει με ένα κοινό που είναι ταυτόχρονα πελάτης και προφίλ, άνθρωπος και ψηφιακή υπόσταση.

Μια νέα ηθική και η  επόμενη ΑΙ μέρα

Η εισβολή της τεχνητής νοημοσύνης στην κατανάλωση και την αισθητική εγείρει ηθικά ζητήματα. Η προστασία της ιδιωτικότητας, η διαχείριση των δεδομένων, η παρακολούθηση των επιθυμιών μετατρέπονται σε πεδία διαπραγμάτευσης μεταξύ ανθρώπου και μηχανής. Η πολυτέλεια ορίζεται πλέον και από το δικαίωμα στην αποσύνδεση. Το να μπορεί κανείς να ζήσει χωρίς αλγόριθμο, έστω προσωρινά, καθίσταται το νέο σύμβολο ανεξαρτησίας.  Οι πιο διορατικοί του κλάδου ήδη επενδύουν σε εμπειρίες που προσφέρουν απομόνωση από την τεχνητή νοημοσύνη, σε resorts και retreats όπου δεν υπάρχουν οθόνες ούτε ψηφιακά ίχνη. Η τεχνολογία γεννά την ανάγκη της αποφυγής της. Και η αποφυγή αυτή μετατρέπεται σε είδος πολυτέλειας. Η πρώτη γενιά τεχνητής νοημοσύνης διαμόρφωσε έναν κόσμο γοητευτικά λειτουργικό, αλλά ψυχρό. Η δεύτερη γενιά θα κληθεί να αποκαταστήσει την ισορροπία ανάμεσα στην αποτελεσματικότητα και στο συναίσθημα. Η πρόκληση για τον κόσμο της πολυτέλειας είναι να χρησιμοποιήσει το ΑΙ χωρίς να παραδώσει σε αυτό το ανθρώπινο στοιχείο που τροφοδοτεί την επιθυμία. Ο πλούτος της επόμενης δεκαετίας δεν θα μετριέται σε δεδομένα, αλλά σε εμπειρίες που δεν μπορούν να υπολογιστούν. Η τεχνητή νοημοσύνη θα συνεχίσει να οργανώνει τη ζωή, να προβλέπει, να ελέγχει…

… Όμως η αξία θα εξακολουθήσει να βρίσκεται εκεί όπου η μηχανή δεν φτάνει, στο απρόβλεπτο και στο μοναδικό.