Κάθε χρόνο στις 22 Απριλίου, περισσότεροι από ένα δισεκατομμύριο άνθρωποι σε όλο τον κόσμο τιμούν την Ημέρα της Γης, μια παγκόσμια κινητοποίηση που υπενθυμίζει την ανάγκη για προστασία του περιβάλλοντος και δράση απέναντι στην οικολογική κρίση. Το 2025 η Ημέρα της Γης συμπληρώνει 55 χρόνια παρουσίας και, όπως κάθε χρόνο, η οργάνωση EARTHDAY.ORG δίνει το μήνυμά της: η φετινή έκκληση επικεντρώνεται στην αναγκαιότητα για άμεση και αποφασιστική στροφή προς τις ανανεώσιμες πηγές ενέργειας. Με το σύνθημα «Renewable Energy Now», η φωνή της Γης γίνεται πιο επίμονη από ποτέ, ζητώντας την απεξάρτηση από τα ορυκτά καύσιμα και την καθολική στροφή σε καθαρές, φιλικές προς το περιβάλλον μορφές ενέργειας.
Το μήνυμα δεν είναι απλώς συμβολικό· είναι απολύτως ρεαλιστικό και επιστημονικά τεκμηριωμένο. Οι ανανεώσιμες πηγές ενέργειας, όπως ο ήλιος, ο άνεμος, το νερό και η γεωθερμία, δεν είναι πλέον τεχνολογίες του μέλλοντος — είναι διαθέσιμες τώρα και εξελίσσονται ραγδαία. Παράγουν ενέργεια χωρίς να επιβαρύνουν το περιβάλλον με αέρια του θερμοκηπίου, προσφέρουν ενεργειακή ανεξαρτησία, ενισχύουν την οικονομία, δημιουργούν θέσεις εργασίας και, το κυριότερο, συνεισφέρουν στη σταθερότητα του κλίματος και τη δημόσια υγεία.
Η ανάγκη για μετάβαση δεν είναι μόνο περιβαλλοντική. Είναι κοινωνική, οικονομική και, εν τέλει, υπαρξιακή. Η εξάρτηση από τα ορυκτά καύσιμα έχει οδηγήσει σε καταστροφικές συνέπειες: ατμοσφαιρική ρύπανση, απώλεια βιοποικιλότητας, ξηρασίες, πλημμύρες, άνοδο της στάθμης της θάλασσας και επιδείνωση της ποιότητας ζωής σε παγκόσμιο επίπεδο. Η κλιματική αλλαγή δεν είναι πλέον προειδοποίηση, είναι πραγματικότητα. Η άμεση δράση για τη μείωση των εκπομπών αερίων του θερμοκηπίου είναι μονόδρομος.
Οι ανανεώσιμες πηγές ενέργειας αποτελούν την πιο αποτελεσματική και ασφαλή απάντηση. Σήμερα, η ηλιακή και η αιολική ενέργεια είναι οι φθηνότερες μορφές ηλεκτροπαραγωγής σε πολλές χώρες του κόσμου. Η τεχνολογία έχει εξελιχθεί τόσο, ώστε η εγκατάσταση φωτοβολταϊκών και ανεμογεννητριών είναι πλέον προσβάσιμη και αποδοτική, ακόμη και για μικρούς καταναλωτές και κοινότητες. Η ανάπτυξη των δικτύων αποθήκευσης ενέργειας, η πρόοδος στις μπαταρίες και η ευφυής διαχείριση της κατανάλωσης ενισχύουν ακόμα περισσότερο αυτή τη δυναμική.
Ωστόσο, η ανάπτυξη των ανανεώσιμων πηγών ενέργειας δεν μπορεί και δεν πρέπει να γίνεται ανεξέλεγκτα. Η προστασία του περιβάλλοντος δεν μπορεί να παρακάμπτεται στο όνομα της πράσινης ανάπτυξης. Η χωροθέτηση αιολικών και φωτοβολταϊκών έργων οφείλει να γίνεται με επιστημονικά κριτήρια, σεβόμενη τη βιοποικιλότητα, τα τοπία και τις ανάγκες των τοπικών κοινωνιών. Η πράσινη ενέργεια δεν είναι πράσινη, αν καταστρέφει οικοσυστήματα ή οδηγεί σε κοινωνικές εντάσεις. Η βιώσιμη μετάβαση προϋποθέτει ισορροπία, συμμετοχή και σεβασμό στη φύση.
Παράλληλα, τα οφέλη δεν είναι μόνο περιβαλλοντικά. Η ανανεώσιμη ενέργεια δημιουργεί εκατομμύρια νέες θέσεις εργασίας, ενισχύει την καινοτομία, μειώνει την ενεργειακή φτώχεια και εξασφαλίζει σταθερότητα σε ασταθείς αγορές. Είναι μια ευκαιρία για πράσινη ανάπτυξη που δεν θυσιάζει το περιβάλλον, αλλά το ενσωματώνει στο κέντρο των αποφάσεων. Ήδη χώρες όπως η Ουρουγουάη, η Ισλανδία, η Δανία και η Κένυα έχουν πετύχει σημαντικά ποσοστά κάλυψης των ενεργειακών τους αναγκών από ανανεώσιμες πηγές. Στην Ευρώπη, πολλές χώρες έχουν θέσει στόχους για πλήρη απανθρακοποίηση της ηλεκτροπαραγωγής τις επόμενες δύο δεκαετίες.
Η Ελλάδα, με το πλούσιο ηλιακό και αιολικό δυναμικό της, έχει τεράστιες δυνατότητες. Οι επενδύσεις σε ΑΠΕ αυξάνονται, αλλά απαιτείται ακόμη πιο τολμηρή πολιτική και κοινωνική δέσμευση, προκειμένου να ενισχυθούν η τοπική παραγωγή ενέργειας, οι ενεργειακές κοινότητες και η πρόσβαση όλων σε καθαρή ενέργεια. Η ενίσχυση της ενεργειακής δημοκρατίας είναι κρίσιμη: όλοι πρέπει να έχουν τη δυνατότητα να συμμετέχουν στη μετάβαση, όχι μόνο ως καταναλωτές, αλλά και ως παραγωγοί.
Το φετινό κάλεσμα της EARTHDAY.ORG περιλαμβάνει μια σαφή δέσμευση: να τριπλασιαστεί η παραγωγή ανανεώσιμης ενέργειας παγκοσμίως έως το 2030. Είναι ένας στόχος φιλόδοξος, αλλά αναγκαίος. Η δυνατότητα υπάρχει· η πρόκληση είναι να κινητοποιηθούμε συλλογικά και αποτελεσματικά για να επιτευχθεί. Δεν μπορούμε πλέον να στηριζόμαστε σε μοντέλα που εξαντλούν τους φυσικούς πόρους, ρυπαίνουν ανεξέλεγκτα και οδηγούν σε κλιματική αστάθεια. Το μέλλον απαιτεί καθαρές λύσεις, κοινωνική ευθύνη και μακρόπνοο σχεδιασμό.
Το 2025, η Ημέρα της Γης δεν είναι μόνο μια γιορτή. Eίναι μια προτροπή, μια συλλογική απόφαση. Να θυμόμαστε ότι ο πλανήτης μας δεν είναι ανεξάντλητος και ότι η ενέργεια που επιλέγουμε να καταναλώσουμε καθορίζει τη μορφή του κόσμου που θα παραδώσουμε στις επόμενες γενιές. Το μέλλον είναι ανανεώσιμο — και ξεκινάει τώρα, με ευθύνη, σοφία και σεβασμό.
ή αποκτήστε ετήσια συνδρομή εδώ.
