09 Μάι 2025
READING

AI & Influence: Όταν το ψεύτικο πουλάει περισσότερο

5 MIN READ

AI & Influence: Όταν το ψεύτικο πουλάει περισσότερο

AI & Influence: Όταν το ψεύτικο πουλάει περισσότερο

Πέρασαν κιόλας σχεδόν δύο δεκαετίες, από όταν το Χόλιγουντ φαντάστηκε κάτι που τότε έμοιαζε απιθανότητα και τραβηγμένη τερατολογία. Στην ταινία S1m0ne του Αντριου Νίκολ, ο Αλ Πατσίνο υποδύεται έναν απελπισμένο σκηνοθέτη, που μπροστά στην κατάρρευση της καριέρας του, δημιουργεί ψηφιακά μια ηθοποιό, με όλα τα στοιχεία εκείνα, που συνθέτουν την τέλεια σταρ. Είναι η  S1m0ne, δηλαδή Sim-one: Simulation One!

Και ενώ στη ταινία, η μυστικά ψηφιακή σταρ γίνεται παγκόσμιο φαινόμενο, σύμβολο ομορφιάς, ταλέντου και μυστηρίου, χωρίς κανείς να γνωρίζει ότι δεν υπάρχει στην πραγματικότητα. Στη πραγματικότητα η σαρκινη Ρέιτσελ Ρόμπερτς που έπαιζε την ψηφιακή ντιβα εξαφανίζεται αμέσως μετά, το φιλμ πατώνει καλλιτεχνικά και η παραγωγή ίσα που βγάζει τα χρήματα της, σε μια δημιουργία, πολύ μπροστά από την εποχή της, με την προφητική αδυναμία της να αγγίξει το κοινό προτού η τεχνολογία φτάσει την ιδέα της. Μα αυτό που τότε έμοιαζε με καλλιτεχνική υπερβολή, σήμερα είναι επιχειρηματική πραγματικότητα! Οι εικονικοί influencers, ψηφιακές προσωπικότητες που γεννιούνται εξ ολοκλήρου από αλγόριθμους και προωθούνται με στρατηγική ακριβείας, μετασχηματίζουν το τοπίο του branding, της διαφήμισης και της επιρροής. Στην εποχή της τεχνητής νοημοσύνης, η S1m0ne δεν είναι πλέον φαντασία, αλλά εμπορικό εργαλείο.

Η ψηφιακή επανάσταση έχει, ήδη, υπερβεί το στάδιο των εργαλείων παραγωγικότητας και έχει εγκατασταθεί με εμπορική ακρίβεια στην καρδιά της καταναλωτικής κουλτούρας. Ένα από τα πλέον εντυπωσιακά φαινόμενα αυτής της νέας εποχής είναι η ραγδαία άνοδος των εικονικών influencers, ψηφιακών avatar που δημιουργούνται με τη χρήση τεχνητής νοημοσύνης και εισχωρούν επιδέξια στην παγκόσμια αγορά των social media, μετατρέποντας τα likes και τα shares σε κεφάλαιο.

Η αγορά των δημιουργών περιεχομένου, που πλέον φτάνει τα 21 δισεκατομμύρια δολάρια τον χρόνο, έχει γίνει ιδιαίτερα ελκυστική για τις μεγάλες εταιρείες, οι οποίες αναζητούν τρόπους να αξιοποιήσουν όσο το δυνατόν καλύτερα τα χρήματα που επενδύουν στη διαφήμιση στα social media. Μπροστά στην άνοδο του κόστους συνεργασίας με φυσικούς influencers, που οι αναρτήσεις, συχνά, κοστίζουν πάνω από 1.000 δολάρια η καθεμία, είναι πολλές οι επιχειρήσεις, που στρέφονται στους virtual influencers. Οι ψηφιακοί, εικονικοί influencers έχουν μειωμένα λειτουργικά κόστη, απεριόριστη διαθεσιμότητα και απόλυτο έλεγχο στο brand identity. Τα αποτελέσματα είναι εντυπωσιακά και, για παράδειγμα, μια διαφήμιση της H&M με τη ψηφιακή influencer Kuki προσέγγισε έντεκα φορές μεγαλύτερο κοινό και μείωσε κατά 91% το κόστος ανά αλληλεπίδραση σε σύγκριση με την παραδοσιακή εκδοχή της.

Οι Louis Vuitton, Prada, Burberry, ακόμη και η Κιμ Καρντάσιαν η ίδια, η βασίλισσα της επιδραστικότητας, με το brand της KKW Beauty, έχουν συμπεριλάβει ψηφιακές οντότητες influencers, όπως η Noonoouri ή η Ayayi, στο επικοινωνιακό τους οπλοστάσιο. Η Lil Miquela, μία από τις πρώτες εικονικές influencers με σχεδόν 3 εκατομμύρια ακολούθους παγκοσμίως, χρεώνει ποσά που φτάνουν τις εκατοντάδες χιλιάδες δολάρια για μία μόνο καμπάνια, ενισχύοντας την αντίληψη ότι η τεχνητή νοημοσύνη δεν είναι απλώς εργαλείο, αλλά επιχειρηματικό asset.

Βέβαια, πίσω από την τεχνολογική γοητεία αυτών των ψηφιακά τέλειων εικονικών θαυμάτων, κρύβεται μια υπαρξιακή απειλή για χιλιάδες επαγγελματίες του χώρου. Influencers με χρόνια παρουσίας και κοινό εκατομμυρίων βλέπουν τα εισοδήματά τους να συρρικνώνονται από ψηφιακούς ανταγωνιστές, που δεν κοιμούνται, δεν απαιτούν αμοιβή, και δεν εκδηλώνουν άποψη. Ο επιχειρηματικός κόσμος ενθουσιάζεται με τον έλεγχο, την προβλεψιμότητα και την απουσία κινδύνου. Οι ανθρώπινοι influencers έχουν γνώμη, απαιτούν συμβόλαια, ενίοτε προκαλούν σκάνδαλα. Οι ψηφιακοί δεν κοστίζουν σε φήμη, αλλά μόνο σε GPU, δηλαδή στη μονάδα επεξεργασίας γραφικών.

Η νομική και ηθική διάσταση παραμένει αμφιλεγόμενη. Πολλές αγορές, όπως στο Ηνωμένο Βασίλειο, δεν απαιτούν, προς το παρόν ,ρητή αποκάλυψη ότι ένας influencer είναι προϊόν τεχνητής νοημοσύνης, προκαλώντας σύγχυση στους καταναλωτές και προβληματισμό στους επαγγελματίες του μάρκετινγκ. Η Ινδία έχει ήδη θεσπίσει σχετική υποχρέωση, προσπαθώντας να εξασφαλίσει διαφάνεια στον ψηφιακό δημόσιο λόγο. Πέρα από την εμπορική απόδοση, όμως, προκύπτει και μια δεύτερη κρίσιμη δημόσια συζήτηση. Λοιπόν; Ποιος καθορίζει τι λένε και τι εκπροσωπούν αυτές οι ψηφιακές φιγούρες; Όταν δημιουργούνται από εταιρείες με συγκεκριμένους εμπορικούς στόχους, οι συμπεριφορές και τα μηνύματά τους βασίζονται στο τι πουλάει και όχι στο τι είναι αληθινό ή ανθρώπινο.

Η Φραντσέσκα Σομπάντε του Πανεπιστημίου του Κάρντιφ επισημαίνει πως πολλές τέτοιες δημιουργίες έχουν «φυλετικά διφορούμενα», δηλαδή χαρακτηριστικά, στρατηγικά προσαρμοσμένα για να αγγίξουν όσο το δυνατόν μεγαλύτερο τμήμα της αγοράς. Είναι ένας αλγόριθμος συμπερίληψης που προέρχεται μόνο από τη τεχνολογία, απέχοντας πολύ απ τα πραγματικά σώματα, πρόσωπα, φυλές, εθνότητες, ανθρώπινα χαρακτηριστικά. Το Clueless Agency, υπεύθυνο για avatars όπως η Aitana και η Laila, υποστηρίζει, πως επιδιώκει να ενισχύσει ομάδες που υπήρξαν περιθωριοποιημένες, αλλά οι επικριτές σημειώνουν πως η υπερσεξουαλικοποίηση παραμένει κυρίαρχη αισθητική στρατηγική, διατηρώντας τα μοτίβα εμπορευματοποίησης του σώματος, με ή χωρίς φυσική υπόσταση.

Ο κόσμος των επιχειρήσεων οφείλει να αναγνωρίσει ότι η είσοδος των ψηφιακών avatars δεν είναι ένα απλό επικοινωνιακό trend. Πρόκειται για μία εκ θεμελίων αναδόμηση της σχέσης μεταξύ brand και κοινού. Η τεχνητή νοημοσύνη αναλαμβάνει ρόλο μεσολαβητή όχι μόνο στην προώθηση αλλά και στη διαμόρφωση του μηνύματος. Οι επιχειρήσεις που θέλουν να προπορευτούν θα χρειαστεί να κατανοήσουν εις βάθος το πλαίσιο, τα οφέλη αλλά και τα ηθικά ρίσκα.

Η Ντιάνα Νούνιες, συνιδρύτρια του δημιουργικού πρακτορείου Clueless, που ειδικεύεται στη δημιουργία εικονικών influencers μέσω τεχνητής νοημοσύνης, λέει πως «δημιουργήσαμε άθελά όμως ένα τέρας. Όμορφο τέρας όμως». Όμορφο, επικίνδυνο και εξαιρετικά επικερδές.

Συνδεθείτε παρακάτω
ή αποκτήστε ετήσια συνδρομή εδώ.