Η εξέλιξη του εταιρικού dress Code: από κοστούμι και ταγιέρ στα sneakers
Αυτά, που οι παλιοί -για να μη πούμε οι του περασμένου αιώνα- ξέραμε για το ντύσιμο μας στη δουλειά, να τα ξεχάσουμε. Το εταιρικό dress code, όπως λέγεται πια με τις παραδοσιακές του κατευθυντήριες γραμμές, που περιλάμβαναν το κοστούμι για τους άνδρες και το ταγιέρ για τις γυναίκες, έχει ξεπεραστεί, εδώ και δεκαετίες.
Οι επιχειρήσεις και οι εταιρείες, επηρεασμένες από τις σύγχρονες τάσεις, την εξέλιξη των κοινωνικών αντιλήψεων και τις ανάγκες των εργαζομένων, έχουν αρχίσει να επαναπροσδιορίζουν τις απαιτήσεις τους, ως προς την εμφάνιση και το ντύσιμο των υπαλλήλων τους. Η μετάβαση από την αυστηρότητα της παραδοσιακής επαγγελματικής ένδυσης σε πιο χαλαρές και άνετες επιλογές δεν αφορά μόνο την αλλαγή στυλ, αλλά και την επαναστατική αλλαγή της εργασιακής κουλτούρας. Άλλωστε δεν είναι μόδα είναι κι όλο αυτό και γυρίζει…
Όταν όλες ντύνονταν σα τη Γκρίφιθ στο «Εργαζόμενο Κορίτσι» και όλοι σα τον Μάικλ Ντάγκλας στο «Γουόλ Στριτ»
Το Χόλιγουντ, όσο κι αν έχει περιπέσει σε αδυναμία τελευταία, το περασμένο αιώνα, άφησε ανεξίτηλο αποτύπωμα στο πώς βλέπουμε το επαγγελματικό ντύσιμο. Στο «Εργαζόμενο Κορίτσι» η Μέλανι Γκρίφιθ μας έδειξε ότι το μεσάτο ταγιέρ, με βάτες και φούστα ως το γόνατο, με τη γόβα στιλέτο, όλη μέρα, που σημαίνει χειρουργείο για κότσι, πριν τα 40, μπορεί να είναι το πιο ισχυρό εργαλείο για μια γυναίκα που θέλει να αλώσει κάθε ανδροκρατούμενο corporate world. Ακόμη τα στρατιωτικού τύπου κοστούμια, τα αυστηρά πουκάμισα και οι φαρδιές ζώνες έγιναν χαρακτηριστικά της εποχής και συνδέθηκαν με την εξουσία, την αυτοπεποίθηση και την επαγγελματική σοβαρότητα των ευφυών γυναικών στον επαγγελματικό κόσμο, που το ράσο κάνει τον παπά. Για τους άνδρες, ήταν το «Γουόλ Στριτ» του Όλιβερ Στόουν, που έφτιαξε την εικόνας του «corporate power look». Η ταινία επικεντρώνεται στην απληστία και τη φιλοδοξία του χρηματοοικονομικού τομέα, ενώ ο χαρακτήρας του Μάικλ Ντάγκλας, ως Γκόρντον Γκέκο, εκπροσωπούσε το απόλυτο σύμβολο της ισχύος και του επαγγελματισμού των μακρινών 80s. Η στολή του Γκέκο, το ακριβό κοστούμι με τις έντονες ρίγες, η γραβάτα και τα γυαλιά, δεν αποσκοπούσε μόνο στο να δείχνει πλούσιος, αλλά και για να αποπνέει ισχύ και κύρος. Ο χαρακτήρας του Γκόρντον Γκέκο επηρέασε τόσο πολύ που ανέδειξε το κοστούμι ως το απόλυτο σύμβολο ισχύος και επαγγελματισμού. Και φυσικά, το «Ο διάβολος φορούσε Prada» μας παρουσίασε την τέλεια ισορροπία μεταξύ μόδας και επαγγελματισμού, με την Μέριλ Στριπ να δείχνει ότι η σωστή εμφάνιση μπορεί να ανοίξει πόρτες ακόμα και στον πιο απαιτητικό τομέα. Όλες αυτές οι ταινίες διαμόρφωσαν την εικόνα του «corporate power look», αποδεικνύοντας ότι τα ρούχα δεν είναι απλά υλικό, αλλά ένα εργαλείο για επιτυχία και προσωπική έκφραση στον επαγγελματικό χώρο. Αυτά, παλιά, όμως! Αλλάξανε τα πράγματα…
Αυστηρότητες, ιεραρχίες και στενέματα, τέλος!
Αν πριν από μερικές δεκαετίες, το κοστούμι και το ταγιέρ ήταν το σημείο αναφοράς για το επαγγελματικό ντύσιμο, με τους υπάλληλους να εντάσσονται σε μια αυστηρά καθορισμένη τάξη, η οποία απαιτούσε υψηλό επίπεδο κομψότητας και συνέπεια στους κανόνες ένδυσης, υπογραμμίζοντας τον επαγγελματισμό και την απόσταση μεταξύ εργοδότη και εργαζομένου, τώρα μοιάζει όλο αυτό με παρωχημένη, χωρίς φαντασία στολή. Όσο κι αν το κοστούμι για τους άνδρες και το ταγιέρ για τις γυναίκες προσδιόριζαν όχι μόνο την εικόνα του εργαζομένου, αλλά και τη θέση του στην ιεραρχία της εταιρείας οι κοινωνικές αλλαγές και οι νέες τάσεις όλα αυτά τα έχουν ξεπεράσει. Η είσοδος των millennials και της γενιάς Z στην αγορά εργασίας, οι κοινωνικές και πολιτισμικές αλλαγές είχαν αντίκτυπο στη μορφή του dress code. Η μεγαλύτερη έμφαση στην προσωπικότητα, στην αυθεντικότητα και στην άνεση, άρχισε να διαμορφώνει την αντίληψη για την επαγγελματική ένδυση. Η ανάγκη για ελευθερία έκφρασης, σε συνδυασμό με την αναγνώριση ότι η απόδοση στην εργασία δεν σχετίζεται άμεσα με τον τύπο ντυσίματος, οδηγεί σε μια χαλάρωση των παραδοσιακών κανόνων. Οι εργαζόμενοι της νέας γενιάς, προερχόμενοι από έναν κόσμο με περισσότερη πληροφόρηση και συνδεσιμότητα, δεν δέχονται πλέον αυστηρές οδηγίες σχετικά με την εμφάνισή τους. Αντιθέτως, επιθυμούν να αναδεικνύουν την προσωπικότητά τους και να δημιουργούν ένα περιβάλλον που αντανακλά την κουλτούρα της εταιρείας, χωρίς να περιορίζονται σε στερεότυπα.
Τα «τρομερά παιδιά» της Silicon Valley ήταν πολύ νέοι για κοστούμια
Όταν εμφανίστηκαν στο προσκήνιο τα νεαρότατης ηλικίας “τρομερά παιδιά” της τεχνολογίας, έφεραν μαζί τους κάτι παραπάνω από καινοτομία: άλλαξαν ριζικά τον τρόπο που αντιλαμβανόμαστε τον επαγγελματία – και κατ’ επέκταση, το πώς αυτός ντύνεται. Ο Στιβ Τζομπς με το εμβληματικό μαύρο ζιβάγκο, το τζιν και τα New Balance, ο Μαρκ Ζάκερμπεργκ με το γκρι t-shirt και τη φλις κουκούλα του, αλλά και οι Λάρι Πέιτζ και Σεργκέι Μπριν με τις αθλητικές μπλούζες και τα running παπούτσια τους, δεν ένιωθαν την ανάγκη να ντυθούν για να επιβεβαιώσουν την εξουσία τους. Αντιθέτως, το γεγονός ότι δεν φορούσαν κοστούμι έγινε μέρος της δύναμής τους. Αυτοί οι νέοι επιχειρηματίες δεν ήταν “στελέχη” με την παραδοσιακή έννοια – δεν προέρχονταν από την ίδια σχολή σκέψης με τους τραπεζίτες του Γουόλ Στριτ ή τους μάνατζερ των πολυεθνικών της δεκαετίας του ’80. Ήταν αυτοδημιούργητοι, συχνά αντικομφορμιστές, και δεν έβλεπαν την εμφάνιση ως εργαλείο επιβολής, αλλά ως λειτουργική επιλογή. Τα απλά, μονόχρωμα t-shirts και τα αθλητικά ρούχα έγιναν μια νέα στολή, όχι τυχαία επιλεγμένη, αλλά με στρατηγική αξία: έδιναν έμφαση στην αποτελεσματικότητα, στον μηδενισμό της ματαιοδοξίας και στην προσήλωση στον στόχο. Για πολλούς, ήταν και μια δήλωση αντί-εξουσίας, μια ήρεμη επανάσταση απέναντι στον παραδοσιακό εταιρικό καθωσπρεπισμό. Η επίδραση ήταν καθοριστική. Η εικόνα του «σοβαρού επαγγελματία» δεν συνδέεται πια αποκλειστικά με γραβάτες, μανικετόκουμπα και γυαλισμένα παπούτσια. Οι νέοι CEO των startups και των τεχνολογικών κολοσσών δημιούργησαν ένα νέο, άτυπο dress code, όπου η άνεση δεν σημαίνει απουσία κύρους και το στιλ δεν χρειάζεται να είναι «επίσημο» για να είναι ισχυρό. Στην εποχή της καινοτομίας και της ταχύτητας, η απλότητα έγινε το νέο statement – και οι παλιές στολές μπήκαν στο χρονοντούλαπο της ιστορίας.
Ζήτω η smart-casual εμφάνιση!
Καθώς οι αρχές του 21ου αιώνα είναι πια μακρινό παρελθόν, και ιδιαίτερα με την επιρροή των τεχνολογικών εταιρειών της Silicon Valley, το αυστηρό dress code άρχισε να αντικαθίσταται από πιο χαλαρές επιλογές. Ο όρος «smart-casual» εισήλθε στο λεξιλόγιο των επιχειρηματιών και των στελεχών, προκειμένου να περιγράψει μια ενδιάμεση γραμμή μεταξύ του επαγγελματικού και του άνετου ντυσίματος. Η smart-casual ένδυση επιτρέπει στους εργαζομένους να επιλέξουν κομμάτια που τους αντιπροσωπεύουν προσωπικά, όπως πουκάμισα, μπλούζες, ζακέτες ή και μπλουτζίν, διατηρώντας ωστόσο μια αίσθηση επαγγελματισμού και σοβαρότητας. Η τάση για «casual Fridays», όπου οι εργαζόμενοι μπορούσαν να φορούν πιο χαλαρά ρούχα την τελευταία ημέρα της εβδομάδας, είχε ως αποτέλεσμα την σταδιακή αποδοχή της casual ένδυσης σε καθημερινή βάση, σε πολλές επιχειρήσεις. Οι εργαζόμενοι που είχαν συνηθίσει να εργάζονται σε ένα πιο χαλαρό περιβάλλον διαπίστωσαν ότι η παραγωγικότητά τους δεν μειωνόταν, όταν φορούσαν ρούχα που τους προσέφεραν μεγαλύτερη άνεση.
Sneakers and beyond
Η πιο πρόσφατη και ανατρεπτική τάση είναι η αντικατάσταση των κλασικών υποδημάτων με sneakers στο επαγγελματικό ντύσιμο. Τα sneakers, που κάποτε θεωρούνταν ακατάλληλα για το επαγγελματικό περιβάλλον, τώρα κάνουν την εμφάνισή τους σε εταιρείες που υιοθετούν ακόμα πιο ευέλικτα dress codes, επιτρέποντας στους υπαλλήλους να ντύνονται άνετα, αλλά και στιλάτα. Αυτή η αλλαγή είναι σημαντική, καθώς επαναστατεί απέναντι σε παλαιότερες αντιλήψεις για την επαγγελματική εμφάνιση, όπου τα αυστηρά κριτήρια ένδυσης είχαν τη δύναμη να καθορίζουν την αξία του ατόμου στην επαγγελματική του ζωή. Τα sneakers στο επαγγελματικό ντύσιμο αντικατοπτρίζουν την εξέλιξη μιας πιο χαλαρής και σύγχρονης επαγγελματικής κουλτούρας, η οποία συνδυάζει την προσωπική ελευθερία και την επαγγελματική επιτυχία. Η επιλογή του επαγγελματικού ντυσίματος πλέον δεν εξαρτάται μόνο από τις συνθήκες της αγοράς εργασίας ή τις παραδοσιακές αξίες των εταιρειών, αλλά και από την προσαρμογή στις ανάγκες των εργαζομένων για άνεση και πρακτικότητα.
Η ποικιλία και η προσαρμοστικότητα του σύγχρονου dress code αντανακλά την ευελιξία και τη διαφορετικότητα που επικρατεί στους σύγχρονους εργασιακούς χώρους. Οι εταιρείες, αναγνωρίζουν, πια, ότι ο επαγγελματισμός δεν συνδέεται με την εμφάνιση, αλλά με την ποιότητα της δουλειάς και την ικανότητα συνεργασίας και ακόμη κι αν δεν ανοίγει η καρδιά τους, ε, κάνουν τα στραβά μάτια στα σκισμένα τζιν και τα πολύχρωμα sneakers.
ή αποκτήστε ετήσια συνδρομή εδώ.
