Το ταξίδι, είτε ως ανάγκη απόδρασης είτε ως συνειδητή αναζήτηση εμπειριών, φαίνεται να επανέρχεται δυναμικά στην καθημερινότητα των πολιτών διεθνώς. Παρά τις προκλήσεις της εποχής, οι ταξιδιώτες εμφανίζονται περισσότερο πρόθυμοι να επενδύσουν χρόνο και χρήμα σε ταξιδιωτικές δραστηριότητες, αρκεί αυτές να προσφέρουν ουσιαστική αξία.
Η αντίληψη ότι οι διακοπές είναι πολυτέλεια έχει εξελιχθεί σε μια πιο σύνθετη στάση, καθώς οι καταναλωτές βλέπουν το ταξίδι ως προσωπική επένδυση, ως έναν τρόπο να γεμίσουν τον χρόνο τους με ποιότητα, νόημα και εμπειρίες. Αυτό αντικατοπτρίζεται και στην αυξημένη έμφαση που δίνεται στη «σχέση ποιότητας προς τιμή», ένα κριτήριο που διαπερνά οριζόντια όλα τα δημογραφικά και κοινωνικά στρώματα.
Οι διαπιστώσεις αυτές δεν είναι θεωρητικές, αλλά αποτυπώνονται στην ετήσια μελέτη του Ινστιτούτου του Συνδέσμου Ελληνικών Τουριστικών Επιχειρήσεων, με τίτλο «Market Outlook: Ταξιδιωτική συμπεριφορά και οικονομικές συνθήκες στις κύριες αγορές εισερχόμενου τουρισμού το 2025». Πρόκειται για ένα τεκμηριωμένο εργαλείο στρατηγικής, που στηρίζεται σε έρευνα της GWI (GlobalWebIndex), μίας από τις πιο αξιόπιστες διεθνείς πλατφόρμες μελέτης κοινού. Η GWI, αξιοποιώντας δεδομένα από περισσότερες από 50 χώρες, διεξήγαγε στο πρώτο τρίμηνο του 2025 ποσοτική έρευνα σε 14 αγορές-κλειδιά για τον ελληνικό τουρισμό, οι οποίες, το 2024, συνεισέφεραν το 75,2% των συνολικών εσόδων από τον εισερχόμενο τουρισμό στην Ελλάδα.
Οι αγορές αυτές, μεταξύ των οποίων περιλαμβάνονται η Γερμανία, το Ηνωμένο Βασίλειο, οι Ηνωμένες Πολιτείες, η Γαλλία, η Ιταλία, η Ολλανδία, το Βέλγιο, η Πολωνία, η Ρουμανία, η Αυστρία, η Ελβετία, η Σουηδία, η Δανία και το Ισραήλ, προσφέρουν μια ενδεικτική εικόνα της διεθνούς τουριστικής δυναμικής και των προτεραιοτήτων των σύγχρονων ταξιδιωτών. Ειδική σημασία έχει η συμμετοχή του Ισραήλ στην έρευνα, καθώς η περιοχή αυτή βιώνει γεωπολιτικές εντάσεις, γεγονός που κάνει τις μετακινήσεις πιο σύνθετες και ταυτόχρονα πιο ενδιαφέρουσες από στρατηγικής άποψης.
Τα ευρήματα της έρευνας σκιαγραφούν έναν κόσμο που επιθυμεί να ταξιδέψει, αλλά το κάνει με περισσότερη σκέψη, μεγαλύτερη απαίτηση και σύνεση. Σε πολλές από τις χώρες που εξετάστηκαν, περισσότεροι από τους μισούς ερωτηθέντες δήλωσαν πρόθεση να πραγματοποιήσουν κάποιο ταξίδι μέσα στους επόμενους τρεις έως έξι μήνες. Η Ελβετία και η Αυστρία καταγράφουν το υψηλότερο ποσοστό ταξιδιωτικής πρόθεσης (59%), ακολουθούμενες από την Ιταλία (57%), τη Σουηδία (55%), τη Δανία και το Ηνωμένο Βασίλειο (53%), ενώ η Ολλανδία, η Γαλλία, το Βέλγιο και η Γερμανία κινούνται σε πολύ κοντινά επίπεδα. Στον αντίποδα, το ενδιαφέρον είναι χαμηλότερο στις ΗΠΑ, το Ισραήλ και την Πολωνία (48%) και πιο μετριοπαθές στη Ρουμανία (50%).
Από τις απαντήσεις των συμμετεχόντων, διαφαίνεται ότι σε αρκετές αγορές υπάρχει προτίμηση για ταξίδια εκτός συνόρων. Σε πολλές περιπτώσεις, όμως, αυτό δεν ισχύει. Οι ταξιδιώτες σε χώρες όπως οι ΗΠΑ, η Γαλλία, η Ιταλία, η Πολωνία και η Ρουμανία εμφανίζουν ισχυρή προτίμηση για διακοπές εντός της χώρας τους. Αυτή η στάση μπορεί να έχει ποικίλες ερμηνείες. Από τη μία πλευρά, χώρες όπως η Γαλλία ή η Ιταλία διαθέτουν πληθώρα θερινών, ορεινών και πολιτιστικών προορισμών, που καθιστούν ελκυστικό το “μένουμε εδώ” και ως πρακτική και ως φιλοσοφία. Από την άλλη πλευρά, σε χώρες της Κεντρικής και Ανατολικής Ευρώπης, το κριτήριο είναι ενδεχομένως περισσότερο οικονομικό, καθώς οι διακοπές στο εξωτερικό συχνά συνεπάγονται υψηλότερο κόστος.
Στην επιλογή του τελικού προορισμού, το στοιχείο που κυριαρχεί είναι η αίσθηση ότι το ταξίδι αξίζει αυτά που θα κοστίσει. Η σχέση τιμής και ποιότητας είναι ο σημαντικότερος παράγοντας για την πλειονότητα των ερωτηθέντων και συχνά αναφέρεται ως η βασική αιτία για την αποδοχή ή την απόρριψη μιας πρότασης διακοπών. Η οικονομική λογική συνυπάρχει με την επιθυμία για ωραίο καιρικό περιβάλλον, ένας παράγοντας που καταλαμβάνει τη δεύτερη θέση σε σημαντικότητα. Στη συνέχεια, διακρίνονται άλλες διαστάσεις, πιο συναισθηματικές ή βιωματικές, όπως η ανάγκη για χαλάρωση, η αναζήτηση πολιτιστικής επαφής, η επιθυμία για καινούργιες εμπειρίες, η ευκολία πρόσβασης, οι προσφορές ή οι εκπτώσεις και, σε μικρότερο βαθμό, η σύσταση από φιλικά ή οικογενειακά πρόσωπα.
Όσον αφορά τον τύπο των διακοπών που προτιμούν οι ταξιδιώτες, η εικόνα είναι ξεκάθαρη κι έχει να κάνει με την θάλασσα, το παραθαλάσσιο τοπίο και το θέρετρο. Περίπου οι μισοί συμμετέχοντες δήλωσαν ότι προτιμούν να κάνουν διακοπές σε παραλία ή θέρετρο, ποσοστό εντυπωσιακά σταθερό τα τελευταία χρόνια. Ακολουθούν με χαμηλότερη δυναμική τα οδικά ταξίδια, οι κοντινές αποδράσεις (τύπου staycation), οι περιπετειώδεις διακοπές με δραστηριότητες, τα θεματικά πάρκα και οι κρουαζιέρες. Η γενική τάση δείχνει ότι η απόλαυση και η απλότητα υπερτερούν της πολυπλοκότητας.
Βέβαια, όλα τα παραπάνω λαμβάνουν χώρα σε ένα οικονομικό πλαίσιο που παραμένει εύθραυστο και γεμάτο αβεβαιότητες. Οι προβλέψεις για το 2025 δείχνουν ότι οι ρυθμοί ανάπτυξης της ευρωπαϊκής οικονομίας είναι γενικά χαμηλότεροι από αυτούς που είχε προβλέψει η Ευρωπαϊκή Επιτροπή ένα χρόνο πριν. Η μόνη θετική έκπληξη φαίνεται να είναι η Δανία, όπου η ανάπτυξη αναθεωρείται προς τα πάνω. Η Αυστρία, από την άλλη, είναι η μοναδική χώρα που αναμένεται να σημειώσει αρνητικό πρόσημο. Η εικόνα είναι παρόμοια και στις δύο πλευρές του Ατλαντικού, καθώς οι ΗΠΑ και το Ηνωμένο Βασίλειο εμφανίζουν επιβράδυνση, με βασικούς λόγους τις εμπορικές εντάσεις, τη δημοσιονομική αβεβαιότητα και τη συγκράτηση της ιδιωτικής κατανάλωσης.
Προστίθεται, δε, και το στοιχείο της παγκόσμιας εμπορικής σύγκρουσης. Η ένταση μεταξύ ΗΠΑ και Κίνας, αλλά και μεταξύ ΗΠΑ και Ευρωπαϊκής Ένωσης, έχει αναζωπυρωθεί με την επιβολή νέων δασμών από την Ουάσινγκτον. Οι επιπτώσεις είναι πολλαπλές, από την στιγμή που πλήττονται οι εξαγωγές, επηρεάζονται οι τιμές καταναλωτικών προϊόντων και αποδυναμώνεται η εμπιστοσύνη των πολιτών στις προοπτικές της οικονομίας τους. Σε ένα τέτοιο πλαίσιο, το ταξίδι δεν είναι μια αυτόματη απόφαση, αλλά ένα θέμα προς προσεκτική επεξεργασία.
Και όμως, η Ελλάδα, παρά τις παγκόσμιες προκλήσεις, παραμένει ένας από τους πλέον δημοφιλείς προορισμούς. Για τη θερινή περίοδο του 2025, η χώρα καταγράφεται μέσα στις πέντε πρώτες επιλογές σχεδόν σε όλες τις βασικές τουριστικές αγορές, ενώ στην περίπτωση του Ισραήλ μάλιστα αναδεικνύεται ως η δημοφιλέστερη. Μόνο στις ΗΠΑ και την Ελβετία η Ελλάδα υποχωρεί στην έκτη θέση, μία ένδειξη ότι, ακόμα και στις πιο δύσκολες αγορές, το ελληνικό τουριστικό προϊόν παραμένει ανταγωνιστικό.
Η συνολική δυναμική αποτυπώνεται και στους αριθμούς των προγραμματισμένων αεροπορικών θέσεων, με 28,5 εκατομμύρια για το καλοκαίρι του 2025, παρουσιάζοντας αύξηση 5,2% σε σχέση με το 2024. Το Ηνωμένο Βασίλειο συνεχίζει να είναι η μεγαλύτερη αεροπορική αγορά της Ελλάδας, με 5,7 εκατομμύρια διαθέσιμες θέσεις (αύξηση 3,6%), ενώ ακολουθεί η Γερμανία με 4,8 εκατομμύρια (αύξηση 3,9%). Οι δύο αυτές χώρες αντιπροσωπεύουν σχεδόν το ένα τρίτο των συνολικών τουριστικών εισπράξεων.
Σε αυτό το πλαίσιο, η Ελλάδα καλείται όχι απλώς να διατηρήσει τη δυναμική της, αλλά να τη μετουσιώσει σε μακροπρόθεσμη στρατηγική. Οι προτιμήσεις αλλάζουν, οι απαιτήσεις αυξάνονται, με τον ταξιδιώτη να επιζητά εμπειρίες αυθεντικές, ευχάριστες, ουσιαστικές και προσιτές.
ή αποκτήστε ετήσια συνδρομή εδώ.
