Όλη η Βενετία έγινε για λίγες μέρες η σκηνή ενός απίστευτου, εξωπραγματικού σκηνικού, σαν από ένα άλλο παράλληλο σύμπαν…
… Ήταν ο γάμος του Τζεφ Μπέζος και της Λόρεν Σάντσεθ και οι 200 με 250 καλεσμένοι από το Χόλιγουντ και τη business elite, που ντυμένοι σαν ζωντανεμένα εξώφυλλα μεγάλων περιοδικών μόδας, περιδιάβαιναν τις βενετσιάνικες γέφυρες. Ω! Η αυτή η ελίτ των εκλεκτών! Από τον Ντι Κάπριο που έκρυβε το πρόσωπο, την Ιβάνκα Τραμπ σαν 25 χρόνων, τα τελευταία 25 χρόνια, την Όπρα καταδεκτική και με τρυφερή σχεδόν κατανόηση για το πλήθος των «απλών» ανθρώπων, που δεν της μοιάζουν καθόλου. Όλοι οι καλεσμένοι αρυτίδιαστοι, άχρονοι, χωρίς ηλικία, με τέλειες κατάλευκες οδοντοστοιχίες και ρούχα αστραφτερά, φανταχτερά, όλο πετράδια και διαμαντικά, τυλιγμένοι σε σύννεφα μεταξιού, με θροΐσματα από σατέν, με μυρωδιές παραδείσιές, έμοιαζαν σαν εξωγήινοι εισβολή, που ειχε μεταμφιεστεί στο ανθρώπινο είδος για καμουφλάζ, κάτω από τον αδυσώπητα καυτό, καλοκαιρινό, μεσογειακό ήλιο. Πάνω στις γέφυρες, ακίνητα και αδύναμα, ράκη στο ότι κανείς δεν τους έδωσε σημασία, τα πανό διαμαρτυρίας των κατοίκων ενάντια στη δυστοπία της Disneyfication της πόλης. Kisses Yes, Bezos No και No Space for Bezos! Πφφ! Και ποιος δίνει σημασία στην αναιμική διαμαρτυρία των φτωχών -σε σχέση με το γαμπρό και τους καλεσμένους του, πάντα!- ανθρώπων και ας είναι και αριστοκρατικοί σνομπέ Βενετσιάνοι!
50 εκ.€, 90 τζετ και 900 ώρες δαντέλας
Το κόστος του γάμου προσεγγίζει τα 40 με 50 εκατομμύρια ευρώ, σύμφωνα με τις πιο έγκυρες εκτιμήσεις – και του Business Insider, ανάμεσα στ’ άλλα. Το κοστούμι των Dolce & Gabbana, τα 27 διαφορετικά σύνολα της νύφης, το νυφικό με τη δαντέλα να απαιτεί πάνω από 900 ώρες ραψίματος! Οι δεξιώσεις απλώθηκαν από τη Μαντόννα ντελλ’ Όρτο έως το τελικό gala στο μεσαιωνικό Arsenale, με dj sets, μάσκες Settecento, foam party και ιδιωτικά σκάφη στα κανάλια, σαν ένας θεαματικά υπερβολικός 17ος αιώνας με Bluetooth και bodyguards. Οι διαμονές σε ξενοδοχεία μυθικά όπως τα Aman, Gritti, Danieli, πλήρως κρατημένα για τους καλεσμένους. Ενενήντα ιδιωτικά τζετ λέγεται ότι προσγειώθηκαν στα αεροδρόμια της περιοχής, με δεκάδες θαλάσσια ταξί να εκτελούν VIP δρομολόγια στη λιμνοθάλασσα. Σύμφωνα με την La Repubblica, η εκπομπή διοξειδίου του άνθρακα από τα jets και τα logistics του event ισοδυναμεί με αυτήν ολόκληρης μικρής πόλης επί εβδομάδα. Α! Ναι. Ο Τζεφ Μπέζος, για να τιμήσει την πόλη που υποφέρει από την τουριστικοποίηση – τα είπαμε! – την αποψίλωση πληθυσμού, την ακρίβεια και τη στεγαστική κρίση, την κλιματική κρίση και τις πλημμύρες, την υποβάθμιση της τοπικής οικονομίας και τον μαζικό εκτοπισμό της πολιτιστικής της ταυτότητας, προχώρησε σε δωρεές: περίπου 3 εκατομμύρια ευρώ για περιβαλλοντικές οργανώσεις και τη βιωσιμότητα του φράγματος MOSE ή Modulo Sperimentale Elettromeccanico, το θωρακισμένο στομάχι της Βενετίας απέναντι στις πλημμύρες και 1,17 εκατομμύρια για έρευνες σε τοπικά πανεπιστήμια και εκπαιδευτικά ινστιτούτα. Γιατί μπορεί ο billionaire να το καίει το πελεκούδι στο γάμο, αλλά όλα κι όλα, μια ευαισθησία την έχει! Άλλωστε, άμα δίνει 50 εκατομμύρια για το γλέντι, να μη νοικιάσει και με τρία εκατομμυριάκια την αίθουσα… sorry… την πόλη φιλοξενίας;
Οργισμένες αντιδράσεις και αγανακτισμένες αντιπαραθέσεις
Η πανέμορφη, εύθραυστη Βενετία, ως αποκλειστικό σκηνικό μίας χλιδής εκτός ορίων, εξόργισε τους Βενετσιάνους και ξεσήκωσε την αγανάκτησή τους. Το No Space for Bezos, ξεκίνησε αρκετές μέρες πριν τον γάμο, με πανό από τη Γέφυρα του Ριάλτο και τον πύργο της San Giorgio, και συμβολικές ενέργειες: ακτιβιστές με κανό και αυτοσχέδιες πλατφόρμες έπλεαν στους υδάτινους διαδρόμους της πόλης, ενώ στην Καναλιέρα στήθηκε ένα dummy του Μπέζος, ένα ομοίωμα, ή ανδρείκελο με το πρόσωπό του, πάνω σε εξέδρα μέσα στο νερό. Ήταν σαν εταιρικό φάντασμα σε πασαρέλα πλούτου, να επιπλέει στον δημόσιο χώρο που «νοικιάστηκε». Το μήνυμα τους σαφές: «Ένας άνθρωπος νοικιάζει μια πόλη για τρεις μέρες: πρόκληση». Ακολούθησαν διαδηλώσεις με συμμετοχή 500 έως 1.000 ανθρώπων, κυρίως κατοίκων και ακτιβιστών, με πανό και συνθήματα τύπου «Kisses Yes, Bezos No». Η έμφαση δόθηκε στην υπερτουριστική πίεση, στην ανισότητα που φέρνει το μεγάλο χρήμα και στην κοινωνική απογύμνωση μιας πόλης που έχει μετατραπεί σε θεματικό πάρκο για τους πάμπλουτους, ενώ διώχνει τους ίδιους της τους ανθρώπους.
Οι διαδηλωτές έξαλλοι και ο δήμαρχος εναντίον τους
Κάτοικοι και φορείς χαρακτήρισαν τις δωρεές του Μπέζος ως «ψίχουλα», τονίζοντας πως δεν φτάνει μια συμβολική ευαισθησία για να αντισταθμίσει τη συστηματική αποδόμηση της καθημερινής ζωής τους. Ζητούν χειροπιαστές λύσεις για την κρίση στέγης, για την απορρύθμιση των τιμών, για την υπερφορολόγηση του μέσου πολίτη, φωνάζοντας πως αν θέλουμε κοινωνική ισορροπία, τότε ας φορολογηθούν και οι υπερπλούσιοι τύπου Μπέζος και φίλων, αναλογικά. Απέναντι σ’ όλα αυτά, ο δήμαρχος της πόλης Λουίτζι Μπρουνιάρο, γνωστός για τις business-friendly θέσεις του, δεν έκρυψε την ευχαρίστησή του, χαρακτηρίζοντας τον γάμο ως «καθαρό συμβολισμό επιχειρηματικής κουλτούρας», ενώ δήλωσε, μάλιστα πως «ο Μπέζος είναι πιο βενετσιάνικος απ’ τους διαδηλωτές», περιφρονώντας τους κατάφωρα. Για αυτό κερδίζει από την προβολή η πόλη… αν θα έχει απομείνει τίποτα απ αυτήν σε λίγο καιρό, βέβαια.
Όφελος ή αλλοίωση; Το τίμημα της υπερπροβολής
Κι όλα αυτά, η παρέλαση του πλούτου, η εκθαμβωτική χορογραφία των εκατομμυρίων και των διασήμων, η Βενετία ως σκηνικό πολυτελείας, συνέβησαν εν μέσω πολέμων, προσφυγιάς και πείνας. Τη στιγμή που στη Γάζα και σε άλλες θερμές ζώνες η ανθρωπιστική κρίση βαθαίνει και που μετανάστες στοιβάζονται στα σύνορα της Ευρώπης, που στέκεται συχνά άκαμπτη απέναντι στη φτώχεια, αλλά υποκλίνεται στον Μπέζος, ένας γάμος 50 εκατομμυρίων σχίζει τη δημόσια εικόνα της ισότητας σαν πολυτελές πανό με προσωπικό λογότυπο. Η απόσταση ανάμεσα στην πολιτική μετανάστευσης και στην πριβέ κινητικότητα των υπερπλουσίων δεν είναι πια χάσμα αλλά είναι διάκριση ταξική με θεσμικό βάθος. Μέσα σε όλα, και η κλιματική κρίση, με το φράγμα MOSE, το οποίο ο Μπέζος τώρα υποστηρίζει με δωρεές, δεν συγκρατεί παρά λίγους πόντους νερού! Θυμίζουμε πως η Βενετία πλημμύρισε το 2019 με νερά ύψους 187 εκατοστών! Λοιπόν; Μέχρι πού μπορεί μια πόλη, με πολιτισμό αιώνων και δομή για ανθρώπους, να παρέχει εμβληματικούς χώρους σε γάμους uber-rich, ενώ αλλού επικρατεί στέρηση και ψυχρή ισχύς; Φυσικά, υπάρχουν και τα οφέλη. Ο τουρισμός φέρνει στην χώρα, κατά δήλωση Ιταλών αξιωματούχων, μέχρι και 957 εκατ. ευρώ σε οικονομική υπεραξία. Το city-branding εκτοξεύεται σε όλα τα media του πλανήτη, η βιοτεχνία της Murano, η πολυτέλεια του ιταλικού haute couture και οι ξενοδοχειακές επενδύσεις, αναζωπυρώνονται. Μα, το τεράστιο θέμα συνεχίζει να αναζητά απαντήσεις και λύσεις. Όταν όλα αυτά διώχνουν τους κατοίκους, το εισόδημα αυξάνεται για ελάχιστους και η πόλη μετατρέπεται σε σκηνικό για φωτογραφίες και όχι σε τόπο ζωής, πόσο αξίζει τελικά το τίμημα της λάμψης!
Η Βενετία μόνο στα stories των jet-setters
Η Βενετία, σαν εξαίσιο μνημείο των καλύτερων στιγμών της ανθρωπότητας, έγινε για λίγες μέρες σκηνή όπου ο υπερπλούτος δοκίμασε — ή και ξεπέρασε — τις αντοχές της. Crowdfunding admiration και social backlash συνυπήρξαν σε ένα σουρεαλιστικό pas de deux. Και ποιος θα πληρώσει τη νύφη — ή, για να το πούμε πιο πολιτικώς ορθά, το τίμημα; Όχι με μονάδες δακρύων ή αναρτήσεις στο Instagram, αλλά με αυξημένη φορολογία των piu ricchi, με στρατηγικές για την κατοικία, με ενίσχυση της δημόσιας ζωής έναντι της ιδιωτικοποίησης του δημόσιου χώρου. Η Βενετία συνεχίζει να χορεύει ανάμεσα στα stories των jet-setters και στην αγανάκτηση εκείνων που βλέπουν τον πλούτο να κάνει απόβαση με ελικόπτερο.
Όλα, όπως πάντα σ’ αυτή την πόλη–μουσείο, πάνω σε κανάλια. Ίσως η πιο ταιριαστή μορφή κινητικότητας για μια δημόσια συζήτηση που δεν κολυμπάει ανέξοδα στους αφρούς της χλιδής.
ή αποκτήστε ετήσια συνδρομή εδώ.
