Η ελληνική αγορά σούπερ μάρκετ βρίσκεται σε μια φάση αναδιάρθρωσης, που δύσκολα μπορεί να περάσει απαρατήρητη. Μετά την δεκαετία των μεγάλων ανατροπών, που κορυφώθηκε με τις εξελίξεις στην εταιρεία Μαρινόπουλος, και ακολούθησε μια περίοδο σχετικής ηρεμίας, το 2025 αναδεικνύεται σε χρονιά–σταθμό.
Οι κινήσεις που βρίσκονται σε εξέλιξη δεν είναι αποσπασματικές, αλλά συνθέτουν ένα γενικευμένο κύμα αναδιάταξης που αγγίζει ολόκληρο τον κλάδο, από τις ισχυρές αλυσίδες που διεκδικούν πρωταγωνιστικό ρόλο μέχρι τις μικρότερες επιχειρήσεις που αναζητούν στρατηγικούς συμμάχους για να αντέξουν τον εντεινόμενο ανταγωνισμό. Υπολογίζεται ότι πέντε μεγάλες διαπραγματεύσεις αφορούν άμεσα περισσότερα από 1.000 καταστήματα και τζίρο που ξεπερνά τα 1,1 δισ. ευρώ, στοιχείο που δείχνει την ένταση των εξελίξεων και προαναγγέλλει ένα νέο κύμα συγκέντρωσης με λιγότερους, αλλά πιο ισχυρούς παίκτες.
Η δυναμική της Market In είναι ενδεικτική για το πώς κινούνται οι μεσαίες αλυσίδες, που δεν επιλέγουν να μείνουν στο περιθώριο. Η εταιρεία απέκτησε ήδη τη μικρή αλυσίδα Market 4U στα Ιωάννινα, με τζίρο γύρω στα 5 εκατ. ευρώ, κάνοντας σαφές ότι επιδιώκει να επεκταθεί σε αγορές με προοπτική ανάπτυξης. Παράλληλα, πληροφορίες της αγοράς αναφέρουν ότι βρίσκεται σε προχωρημένες συζητήσεις για την εξαγορά αλυσίδας στην Κρήτη. Αν επιβεβαιωθεί, θα πρόκειται για τη δεύτερη εξαγορά της μέσα στο ίδιο έτος, υποδηλώνοντας στρατηγική στόχευση πέρα από την ηπειρωτική Ελλάδα. Η Κρήτη, με τον συνδυασμό σταθερού πληθυσμού και εκρηκτικής τουριστικής κίνησης τους θερινούς μήνες, αποτελεί προνομιακό πεδίο για επέκταση. Για τη Market In, η παρουσία σε τέτοιες περιοχές σημαίνει μεγαλύτερη σταθερότητα τζίρου, αλλά και καλύτερη αξιοποίηση εποχικών αιχμών.
Σε εγρήγορση βρίσκεται και η ΑΒ Βασιλόπουλος, που θεωρείται παραδοσιακός πρωταγωνιστής του κλάδου. Η εταιρεία εξετάζει σχέδια για την εξαγορά περίπου 25 καταστημάτων σε περιοχές, όπως η Βόρεια Ελλάδα, η Κρήτη και τα νησιά. Αυτές είναι γεωγραφικές ζώνες όπου η παρουσία της παραμένει περιορισμένη και η διεύρυνση του δικτύου θα ενίσχυε τη θέση της απέναντι σε ανερχόμενους ανταγωνιστές, όπως η Μασούτης. Αν το σχέδιο υλοποιηθεί, η ΑΒ θα ενδυναμώσει την ανταγωνιστικότητά της σε μια περίοδο όπου οι ισορροπίες στον κλάδο αλλάζουν ραγδαία, με την τριάδα των κορυφαίων να βρίσκεται σε διαρκή ανακατάταξη. Η στρατηγική της ΑΒ δείχνει διάθεση να προστατεύσει το μερίδιό της και να ανακτήσει έδαφος σε αγορές όπου μέχρι σήμερα δεν είχε ισχυρό αποτύπωμα.
Εξίσου χαρακτηριστική για το πώς οι συντηρητικοί παίκτες αλλάζουν κατεύθυνση είναι η στροφή της Πέντε, ιδιοκτήτριας του Γαλαξία. Για χρόνια, η εταιρεία ακολουθούσε μια πιο προσεκτική στρατηγική, στηριζόμενη στην οργανική ανάπτυξη και σε ελεγχόμενη γεωγραφική διεύρυνση. Με ετήσιο τζίρο γύρω στα 500 εκατ. ευρώ, αποφάσισε να αφήσει πίσω αυτή την προσέγγιση και να μπει δυναμικά στο πεδίο των εξαγορών. Η κίνησή της να αποκτήσει την Παπαγεωργίου στα Ιωάννινα, αλυσίδα με πωλήσεις περίπου 15 εκατ. ευρώ, δείχνει ότι ακόμα και οι πιο παραδοσιακοί παίκτες αντιλαμβάνονται πως η αγορά δεν αφήνει περιθώρια για αδράνεια. Αν και μικρότερης κλίμακας, η συμφωνία σηματοδοτεί τη διάθεση του Γαλαξία να συμμετάσχει ενεργά στη νέα φάση συγκέντρωσης και να τοποθετηθεί ανταγωνιστικά έναντι μεγαλύτερων σχημάτων. Η επιλογή των Ιωαννίνων δεν είναι τυχαία, αφού η πόλη λειτουργεί ως κόμβος για τη Δυτική Ελλάδα και τα Βαλκάνια και παρουσιάζει αυξημένη τουριστική κίνηση.
Στον αντίποδα, η Retail and More, θυγατρική του ομίλου AVE, κινείται με σαφώς μεγαλύτερο βάρος. Η εξαγορά του 40% της Bazaar, συμφωνία που αφορά τζίρο άνω των 250 εκατ. ευρώ, αποτελεί στρατηγική επιλογή. Δεν πρόκειται μόνο για την οικονομική ενίσχυση, αλλά και για τη δυνατότητα περαιτέρω ανάπτυξης του brand Carrefour στην Ελλάδα. Η συμφωνία δίνει τη δυνατότητα χρήσης του σήματος Carrefour σε καταστήματα της Bazaar, ιδιαίτερα σε τουριστικές περιοχές όπου η αναγνωρισιμότητα του brand μπορεί να προσφέρει ανταγωνιστικό πλεονέκτημα. Ο όμιλος AVE, με δραστηριότητες τόσο στο λιανεμπόριο όσο και στο χονδρεμπόριο, αξιοποιεί έτσι το δίκτυο της Bazaar στην τροφοδοσία HORECA. Η αγορά ερμηνεύει αυτή την κίνηση και ως πιθανό προοίμιο για ακόμα στενότερη συνεργασία, ίσως και για πλήρη εξαγορά στο μέλλον. Η αναβίωση του σήματος Carrefour στην Ελλάδα έχει ιδιαίτερη σημασία, καθώς η ανάπτυξη προχωρά με πιο συγκρατημένους ρυθμούς από ό,τι αρχικά αναμενόταν, και η συμμαχία με την Bazaar μπορεί να επιταχύνει τις εξελίξεις.
Η πιο ηχηρή εξέλιξη, ωστόσο, αφορά την ΑΝΕΔΗΚ Κρητικός. Οι συζητήσεις για την εξαγορά της από τη Μασούτης βρίσκονται σε προχωρημένο στάδιο και, αν ολοκληρωθούν, θα αλλάξουν ριζικά τον χάρτη του κλάδου. Η συμφωνία αφορά πωλήσεις περίπου 800 εκατ. ευρώ και θα εκτοξεύσει τον τζίρο της μακεδονικής αλυσίδας κοντά στα 2 δισ. ευρώ, φέρνοντάς την πολύ κοντά στη δεύτερη θέση της αγοράς, εκεί όπου σήμερα βρίσκεται η Lidl. Η διαδικασία due diligence είναι σε εξέλιξη και η αγορά εκτιμά ότι η τελική υπογραφή θα μπορούσε να πέσει στις αρχές του 2026, με το τίμημα να εκτιμάται γύρω στα 130 εκατ. ευρώ. Στρατηγικά, η Μασούτης αποκτά έτσι ισχυρότερο αποτύπωμα στην Αττική, όπου μέχρι σήμερα υστερεί, ενώ εντάσσει στο δυναμικό της ένα εκτεταμένο δίκτυο περίπου 890 καταστημάτων, ιδιόκτητων και συνεργαζόμενων. Η μεγάλη πρόκληση θα είναι η διαχείριση των συμβάσεων franchise, ωστόσο η προοπτική ενίσχυσης στα convenience stores θεωρείται καθοριστική, καθώς η κατηγορία αυτή αναπτύσσεται με ταχείς ρυθμούς.
Το κοινό χαρακτηριστικό όλων αυτών των κινήσεων είναι η προσπάθεια ενίσχυσης της ισχύος σε μια αγορά που ωριμάζει και γίνεται ολοένα πιο απαιτητική. Οι μεγάλοι παίκτες θέλουν να παγιώσουν την κυριαρχία τους και να αποκτήσουν στρατηγικά πλεονεκτήματα, ενώ οι μικρότεροι βλέπουν στις εξαγορές και στις συνεργασίες μια ευκαιρία για να επιβιώσουν απέναντι στο αυξημένο κόστος και την πίεση του ανταγωνισμού. Ταυτόχρονα, η άνοδος των convenience stores αλλάζει τις καταναλωτικές συνήθειες, αφού οι πελάτες στρέφονται σε μικρότερα καταστήματα που βρίσκονται κοντά τους και προσφέρουν ταχύτητα και ευκολία.
Όλα αυτά διαμορφώνουν ένα σκηνικό που «ξεπερνά» το 2025 και θα έχει συνέπειες για πολλά χρόνια. Το νέο κύμα συγκέντρωσης δεν αλλάζει μόνο τις στρατηγικές των αλυσίδων, αλλά και την εμπειρία του ίδιου του καταναλωτή. Αν οι συμφωνίες που βρίσκονται στο τραπέζι ολοκληρωθούν, η Ελλάδα θα έχει μια αγορά σούπερ μάρκετ με λιγότερους, αλλά πιο ισχυρούς παίκτες, ικανούς να επηρεάζουν όχι μόνο τις τιμές και τις προσφορές, αλλά και τον τρόπο με τον οποίο εκατομμύρια πολίτες οργανώνουν την καθημερινότητά τους. Το 2025 φαίνεται να καταγράφεται ήδη ως το σημείο εκκίνησης του δεύτερου μεγάλου κύματος συγκέντρωσης της τελευταίας εικοσαετίας.
ή αποκτήστε ετήσια συνδρομή εδώ.
