Ο κόσμος της εργασίας βρίσκεται σε μια φάση ριζικών μεταμορφώσεων. Οι ομάδες λειτουργούν πλέον με περισσότερη αυτονομία, μεγαλύτερη ταχύτητα και αυξημένη πολυπλοκότητα σε σχέση με το παρελθόν. Οι ηγέτες καλούνται όχι απλώς να συμβαδίσουν με τις εξελίξεις, αλλά να δημιουργήσουν ομάδες και καριέρες που είναι ανθεκτικές, καινοτόμες και ικανές να ανταποκριθούν στις απαιτήσεις ενός διαρκώς μεταβαλλόμενου περιβάλλοντος.
Κι εδώ εντοπίζεται ένα κρίσιμο παράδοξο. Δεν μπορείς να ηγηθείς με καθαρότητα όταν είσαι εξαντλημένος. Δεν μπορείς να πάρεις σωστές αποφάσεις αν λειτουργείς συνεχώς σε κατάσταση εξουθένωσης. Δεν μπορείς να δημιουργήσεις μια σταθερή καριέρα όταν το μόνο που κάνεις είναι να «αναρρώνεις» από αυτήν. Και φυσικά δεν μπορείς να στηρίξεις μια ομάδα ή να καλλιεργήσεις μια θετική κουλτούρα όταν σιωπηλά φθείρεσαι για να κρατήσεις τα πάντα όρθια.
Για χρόνια, η επαγγελματική κουλτούρα μετέφερε το μήνυμα ότι η επιτυχία απαιτεί αυτοθυσία. Ότι ο πραγματικός ηγέτης πρέπει να είναι πάντα διαθέσιμος, πάντα σε υπερδιέγερση, πάντα αποδοτικός. Όμως αυτή η νοοτροπία οδηγεί με μαθηματική ακρίβεια στην εξάντληση. Στερεί από τους ανθρώπους την αντοχή και τη διαύγεια που χρειάζονται ώστε να ηγούνται με φροντίδα και συνέπεια τη στιγμή που αυτό είναι πιο αναγκαίο.
Η πραγματικότητα δείχνει πως υπάρχει ένας άλλος δρόμος. Μπορούμε να χτίσουμε καριέρες και οργανισμούς που στηρίζονται στη μακροπρόθεσμη ανθεκτικότητα και στη συναισθηματική δύναμη κι όχι σε σύντομες εξάρσεις ενέργειας. Αυτό απαιτεί μια ουσιαστική επανεκκίνηση, δηλαδή λιγότερη εξάντληση και περισσότερη πρόοδο.
Η έρευνα το αποδεικνύει. Η υπερκόπωση δεν είναι ένδειξη αξίας ούτε εξασφαλίζει καλύτερα αποτελέσματα. Στο Ηνωμένο Βασίλειο, μια πιλοτική εφαρμογή της τετραήμερης εργασίας σε 61 εταιρείες έδειξε ότι η παραγωγικότητα έμεινε σταθερή ή αυξήθηκε, ενώ οι παραιτήσεις, τα κρούσματα εξουθένωσης και οι αναρρωτικές άδειες μειώθηκαν σημαντικά. Πάνω από το 90% των επιχειρήσεων διατήρησαν το μοντέλο και μετά το τέλος της δοκιμαστικής περιόδου, σύμφωνα με άρθρο του Forbes.
Το κλειδί δεν βρίσκεται μόνο στον αριθμό των ωρών. Οι έρευνες σε εργαζόμενους γνώσης δείχνουν ότι η ευελιξία στο πρόγραμμα και τα διαλείμματα βελτιώνουν την απόδοση, περιορίζουν τα λάθη και ενισχύουν τη διαύγεια. Οι αποτελεσματικοί ηγέτες δεν είναι οι πιο πολυάσχολοι. Είναι εκείνοι που παύουν να συγχέουν την υπερπαραγωγή με την αξία, που λειτουργούν με πρόθεση και όχι με ατελείωτη ένταση.
Η ανισότητα μεταξύ των φύλων προσθέτει ένα ακόμη βάρος. Οι γυναίκες, και ιδίως οι γυναίκες που ανήκουν σε μειονότητες, επωμίζονται δυσανάλογα την αόρατη εργασία, τη συναισθηματική διαχείριση και την υπεραπόδοση προκειμένου να θεωρηθούν απλώς επαρκείς. Όταν εξαντλούνται, οι απώλειες δεν είναι προσωπικές, αλλά οργανωτικές, καθώς επηρεάζουν την καινοτομία, την κουλτούρα και την εμπιστοσύνη.
Εδώ έρχεται μια νέα πρόταση για τον ορισμό της επιτυχίας. Στο Πανεπιστήμιο Χάρβαρντ, το Πρόγραμμα Ανθρώπινης Ανάπτυξης υποστηρίζει ότι το πραγματικό μέτρο δεν είναι η παραγωγή, αλλά το αν οι άνθρωποι ευημερούν. Η ευημερία ορίζεται μέσα από έξι πυλώνες: την ευτυχία και την ικανοποίηση από τη ζωή, την ψυχική και σωματική υγεία, το νόημα και τον σκοπό, την ακεραιότητα και τις αξίες, τις στενές κοινωνικές σχέσεις και τη σταθερότητα σε οικονομικό επίπεδο. Πρόκειται για μια στρατηγική που δείχνει ότι οι οργανισμοί που επενδύουν στην ευημερία, στην αυτονομία και στη σύνδεση αποδίδουν καλύτερα από εκείνους που στηρίζονται σε καλλιέργεια εξουθένωσης.
Πρακτικά, πέντε κινήσεις μπορούν να χαράξουν αυτόν τον νέο δρόμο. Η πρώτη είναι η στοχαστική στάση που φέρνει καθαρότητα στις προτεραιότητες. Η δεύτερη είναι η συστηματική αναπλήρωση ενέργειας, όχι ως πολυτέλεια, αλλά ως σταθερή πρακτική. Η τρίτη είναι η επαναξιολόγηση της έννοιας της επιτυχίας, με έμφαση στην αποτελεσματικότητα και όχι στη φαινομενική πολυάσχολη εικόνα. Η τέταρτη είναι η ειλικρίνεια για όσα λειτουργούν και όσα χρειάζονται αλλαγή, ώστε να χτίζεται εμπιστοσύνη και διαφάνεια. Και η πέμπτη είναι η συνεχής αναπροσαρμογή με στόχο όχι μόνο την παραγωγή, αλλά και τη βιωσιμότητα στις καριέρες και τις ομάδες.
Αυτός ο νέος ρυθμός ηγεσίας μπορεί να μετατρέψει την εργασία από έναν διαρκή αγώνα αντοχής σε μια διαδρομή με διάρκεια και προοπτική. Η βιώσιμη ηγεσία δεν σημαίνει εγκατάλειψη της φιλοδοξίας. Σημαίνει σχεδιασμένη φιλοδοξία, που αντλεί δύναμη από την ανθεκτικότητα και όχι από τη φθορά.
Το πραγματικό μέτρο της επιτυχίας δεν είναι πόσο αντέχει κανείς να «κουβαλάει», αλλά αν οι καριέρες και οι κουλτούρες που διαμορφώνει έχουν διάρκεια. Αυτή είναι ίσως η πιο πολύτιμη δεξιότητα ενός ηγέτη.
ή αποκτήστε ετήσια συνδρομή εδώ.
