Η συζήτηση γύρω από τα εναλλακτικά προϊόντα νικοτίνης δεν είναι καινούρια, ωστόσο στη φετινή Διεθνή Έκθεση Θεσσαλονίκης, η Παπαστράτος έδωσε το στίγμα της, επιχειρώντας να ξεκαθαρίσει το τοπίο γύρω από το συγκεκριμένο θέμα.
Στο επίκεντρο βρέθηκε η αρχή της μείωσης της βλάβης, μια στρατηγική που δεν αποσκοπεί στο να κρίνει τις ατομικές επιλογές των καπνιστών, αλλά να μειώσει τις συνέπειες μιας συμπεριφοράς που έχει αποδεδειγμένα σοβαρές επιπτώσεις στη δημόσια υγεία.
Όπως τόνισε η Επικεφαλής Επιστημονικών Υποθέσεων της Παπαστράτος, Σταυρούλα Νταηλάκη, η επιστήμη και η τεχνολογία προσφέρουν πλέον τη δυνατότητα στους ενήλικους καπνιστές να έχουν στη διάθεσή τους καλύτερες επιλογές.
Αυτός είναι και ο λόγος που η εταιρεία, σε συνεργασία με τη μητρική Philip Morris International, έχει επενδύσει περισσότερα από 14 δισ. δολάρια στην έρευνα & ανάπτυξη και την παραγωγή εναλλακτικών προϊόντων, επιστρατεύοντας πάνω από 1.400 επιστήμονες από διαφορετικά πεδία.
Τι γνωρίζουμε για το αερόλυμα των προϊόντων θερμαινόμενου καπνού
Σύμφωνα με τα επιστημονικά δεδομένα που παρουσιάστηκαν, οι διαφορές ανάμεσα στον καπνό του τσιγάρου και το αερόλυμα των θερμαινόμενων προϊόντων καπνού είναι εντυπωσιακές. Στα συμβατικά τσιγάρα, το νερό και η γλυκερίνη αποτελούν περίπου το 50% της μάζας του καπνού, ενώ στα θερμαινόμενα προϊόντα καπνού το ποσοστό αυτό φτάνει το 90% του αερολύματος. Παράλληλα, ενώ στον καπνό των τσιγάρων παράγονται σωματίδια με βάση τον άνθρακα και υψηλές συγκεντρώσεις τοξικών ουσιών, στα θερμαινόμενα προϊόντα οι τοξικές ουσίες είναι μειωμένες και δεν ανιχνεύονται σωματίδια με βάση τον άνθρακα στο αερόλυμά τους.
Τα στοιχεία αυτά έχουν παρουσιαστεί και έχουν γινεί αποδεκτά από έγκριτους ρυθμιστικούς φορείς όπως ο Οργανισμός Τροφίμων και Φαρμάκων των ΗΠΑ (FDA) και η Ελληνική Αρμόδια Επιτροπή Αξιολόγησης του βαθμού βλαπτικότητας των νέων προϊόντων καπνού. Η ύπαρξη εναλλακτικών προϊόντων δεν αποτελεί απλώς μια εμπορική καινοτομία αλλά δυνητικά θα μπορούσε να συμβάλει στην δημόσια υγεία.
Το παράδειγμα της Σουηδίας
Η Σουηδία αποτελεί χαρακτηριστικό παράδειγμα για το πώς η διάθεση και η αποδοχή εναλλακτικών προϊόντων μπορεί να επηρεάσει τον επιπολασμό του καπνίσματος συμβάλλοντας έτσι στην βελτίωση της δημόσιας υγείας. Στη χώρα αυτή, η χρήση των εναλλακτικών προϊόντων από το στόμα, όπως το snus και τα τελευταία χρόνια τα nicotine pouches, οδήγησε σε κατακόρυφη μείωση του αριθμού των καπνιστών. Το αποτέλεσμα αυτής της μετάβασης οδήγησε σε μείωση της εμφάνισης νοσημάτων που σχετίζονται με το κάπνισμα, όπως ο καρκίνος του πνεύμονα, στον ανδρικό πληθυσμό της Σουηδίας σε σχέση με την υπόλοιπη Ευρώπη. Αντίστοιχα, στις γυναίκες στις οποίες αυτά τα εναλλακτικά προϊόντα δεν ήταν δημοφιλή, τα ποσοστά των νοσημάτων αυτών παραμένουν κοντά στον μέσο ευρωπαϊκό όρο.
Η συζήτηση ολοκληρώθηκε με τις τελευταίες διεθνείς εξελίξεις για τα εναλλακτικά προϊόντα νικοτίνης που λαμβάνονται από το στόμα, με την αναφορά στην αδειοδότηση από τον FDA της κυκλοφορίας στις ΗΠΑ, 20 προϊόντων nicotine pouches μετά από ενδελεχή επιστημονική αξιολόγηση. Η έγκριση αυτή έρχεται να ενισχύσει το επιχείρημα ότι η ρύθμιση και όχι η απαγόρευση μπορεί να αποφέρει μετρήσιμα οφέλη.
Τα συμπεράσματα από την ελληνική εμπειρία
Στην Ελλάδα, τα τελευταία χρόνια, η υιοθέτηση ενός σύγχρονου αλλά αυστηρού ρυθμιστικού πλαισίου που δεν απαγορεύει αλλά ρυθμίζει τη διάθεση εναλλακτικών προϊόντων, συνδυάστηκε με ενημέρωση των καπνιστών.
Το αποτέλεσμα; Σύμφωνα με τα στοιχεία του Ευρωβαρόμετρου, η χώρα πέτυχε μείωση του καπνίσματος κατά 6 ποσοστιαίες μονάδες μέσα σε δύο χρόνια, από 42% το 2021 σε 36% το 2023, που αποτελεί τη δεύτερη καλύτερη επίδοση στην ΕΕ μετά την Τσεχία.
Παράλληλα, η σταθερότητα στη φορολογία και η ενίσχυση των ελέγχων έχουν συμβάλει στον περιορισμό του παράνομου εμπορίου καπνικών προϊόντων, δημιουργώντας ένα περιβάλλον προβλεψιμότητας στην αγορά και αποδεικνύοντας ότι η ισορροπία ανάμεσα στη δημόσια υγεία και τη βιώσιμη αγορά μπορεί να είναι εφικτή.
Στο επίκεντρο η προστασία των ανηλίκων
Πέρα από τα επιστημονικά δεδομένα και τις διεθνείς πρακτικές, η Παπαστράτος επεσήμανε και τη σημασία της προστασίας των ανηλίκων.
Μέσα από την πρωτοβουλία «Είναι στο χέρι μας να μην είναι στο χέρι τους», σε συνεργασία με την Πολιτεία, επιχειρεί να αποτρέψει την πρόσβαση των νέων σε προϊόντα καπνού και νικοτίνης, αξιοποιώντας εκπαιδευτικά και καινοτόμα εργαλεία.
Διαλύοντας τους μύθους
Η συζήτηση στη ΔΕΘ προσπάθησε να δώσει απαντήσεις φωτίζοντας κάποιες πτυχές γύρω από τα εναλλακτικά προϊόντα νικοτίνης αναδεικνύοντας πως η διαθεσιμότητα επιστημονικά τεκμηριωμένων επιλογών μπορεί να κάνει τη διαφορά. Όπως σημείωσε ο Αντιπρόεδρος της Παπαστράτος, Ιάκωβος Καργαρώτος, η Ελλάδα έχει ήδη επιτύχει θετικές πρωτιές στη μείωση του καπνίσματος και του παράνομου εμπορίου, πρωτιές που καταρρίπτουν τις προκαταλήψεις και ανοίγουν τον δρόμο για περαιτέρω πρόοδο.
Οι μύθοι γύρω από τα εναλλακτικά προϊόντα μπορεί να υπάρχουν, είναι όμως σημαντικό να αξιολογούμε το σύνολο των δεδομένων χωρίς προκαταλήψεις. Και αν κάτι έγινε ξεκάθαρο στη συζήτηση της ΔΕΘ είναι ότι η αλλαγή νοοτροπίας ξεκινά όταν η επιστήμη συναντά την υπεύθυνη ενημέρωση.
Ο Αντιπρόεδρος της Παπαστράτος, Ιάκωβος Καργαρώτος, η δημοσιογράφος, Μαριάννα Σκυλακάκη και η Επικεφαλής Επιστημονικών Υποθέσεων της Παπαστράτος, Σταυρούλα Νταηλάκη.
ή αποκτήστε ετήσια συνδρομή εδώ.
