Σε τρεις πυλώνες, αυτούς της συντήρησης έργων, στον ιδιωτικό τομέα και στα νέα χρηματοδοτικά εργαλεία, θα ψάξουν αντικείμενο δραστηριότητας οι μεγάλοι κατασκευαστικοί όμιλοι, την επαύριον του Ταμείου Ανάκαμψης, η στρόφιγγα του οποίου κλείνει τον επόμενο χρόνο, χωρίς μέχρι σήμερα να έχει ανακοινωθεί παράταση.
Μετά το Ταμείο Ανάκαμψης τι; Το ερώτημα αυτό έθεσε συγκεκριμένα ο πρόεδρος της Τέρνα, Γιώργος Περδικάρης στο 8ο Συνέδριο Υποδομών και Μεταφορών, προειδοποιώντας ότι ο ορίζοντας του εργαλείου χρηματοδότησης φτάνει στο τέλος του σε περίπου έναν χρόνο. Υπενθύμισε ότι το 2017 οι επενδύσεις στις κατασκευές αντιστοιχούσαν στο 17% του ΑΕΠ, αλλά με τον πόλεμο στην Ουκρανία κατρακύλησαν στο 6%. Το κενό αυτό ήρθε να καλύψει προσωρινά το Ταμείο Ανάκαμψης, το οποίο όμως ολοκληρώνεται, αφήνοντας την ανάγκη για ένα νέο σχέδιο στο τραπέζι. Σύμφωνα με τον ίδιο, το ανεκτέλεστο υπόλοιπο των μεγάλων κατασκευαστικών ομίλων, που ανέρχεται σε 17 δισ. ευρώ, αρκεί για να διατηρηθεί η δραστηριότητα για τον επόμενο χρόνο, ωστόσο, χρειάζεται άμεσα κινητοποίηση. Στο τραπέζι υπάρχουν τρία χρηματοδοτικά προγράμματα ύψους 8 δισ. ευρώ που ανακοίνωσε το υπουργείο Ανάπτυξης, ενώ εκκρεμεί η ενεργοποίηση των «πρότυπων προτάσεων».
Παράλληλα, ο Περδικάρης πρότεινε τη δημιουργία Εθνικού Προγράμματος Υποδομών με 20ετή ορίζοντα, μελέτες κόστους–οφέλους και περιβαλλοντικές αξιολογήσεις, ώστε να ξεκαθαρίσει ποια έργα είναι βιώσιμα. Στο μέλλον, προτεραιότητα πρέπει να δοθεί στη διαχείριση υδάτων, καθώς τα αποθέματα μειώνονται και οι ανάγκες αυξάνονται, αλλά και στην ολοκλήρωση του προγράμματος απορριμμάτων, όπου παρατηρείται κόπωση: το 50% βρίσκεται σε Αθήνα και Θεσσαλονίκη και δεν προχωρά η επίτευξη του στόχου για 30% καύση. Κρίσιμη, τέλος, χαρακτήρισε την πολιτική σταθερότητα, σημειώνοντας ότι ακόμη και μια αλλαγή υπουργού δημιουργεί προβλήματα στην πορεία των έργων, ενώ η χαμηλή παραγωγικότητα των εταιρειών μετά την κρίση αποτελεί πρόσθετο εμπόδιο.
«Η συντήρηση είναι το νούμερο ένα ζήτημα που πρέπει να μας απασχολεί», συμφώνησε ο πρόεδρος του Τεχνικού Επιμελητηρίου, Γιώργος Στασινός, θέτοντας σε πρώτο πλάνο την ανάγκη να διασφαλιστεί η βιωσιμότητα των υποδομών. Όπως είπε, το Εθνικό Μητρώο Υποδομών έχει ολοκληρωθεί, όμως η χρηματοδότηση παραμένει άλυτο πρόβλημα, καθώς δεν προβλέπεται από ευρωπαϊκούς πόρους. «Αν δεν γίνουν οι απαραίτητες παρεμβάσεις, κινδυνεύουμε να μείνουμε χωρίς δρόμους», σημείωσε χαρακτηριστικά, προσθέτοντας πως λύση μπορεί να είναι είτε η ενίσχυση από την Ευρώπη είτε η υποχρέωση των παραχωρησιούχων να αναλάβουν συντηρήσεις ακόμη και μη κερδοφόρων έργων, μέσω παράτασης των συμβάσεων.
Όπως τόνισε ο Αναστάσιος Αρανίτης, γενικός διευθυντής του Άκτωρα, το ανεκτέλεστο δεν είναι απλώς ένας αριθμός, αλλά η βασική προϋπόθεση ώστε ο κλάδος να μπορέσει να ανταποκριθεί στα έργα της επόμενης γενιάς. «Με το υπουργείο πρέπει να σχεδιάσουμε από κοινού τα νέα έργα», είπε, θέτοντας στο τραπέζι τα προβλήματα που συχνά καθυστερούν τις διαδικασίες: χρηματοδοτήσεις, απαλλοτριώσεις, ζητήματα αρχαιολογίας. Για την επόμενη μέρα, έθεσε ως κλειδί την προτεραιοποίηση και ιεράρχηση των έργων από το υπουργείο Υποδομών, με τα ΣΔΙΤ να αποτελούν εργαλείο που μπορεί να λειτουργήσει ως «πολλαπλασιαστής» στην ανάπτυξη. Παράλληλα, στάθηκε στις Πρότυπες Προτάσεις και στην ανάγκη να αξιοποιηθούν υπάρχουσες υποδομές, πάνω στις οποίες μπορούν να «πατήσουν» νέα έργα με ιδιωτική πρωτοβουλία.
«Η αύξηση της κατασκευαστικής δραστηριότητας πρέπει να αποτελέσει εθνικό στόχο», τόνισε ο Αντώνης Μιτζάλης, εντεταλμένος σύμβουλος της Άβαξ. Όπως σημείωσε, είναι ευθύνη του κράτους να εξασφαλίζει επαρκή έργα για τον κλάδο, ώστε οι ελληνικές εταιρείες να μπορούν να εξάγουν τεχνογνωσία στο εξωτερικό. Παράλληλα, υπογράμμισε την ανάγκη αποφυγής ανάληψης υπερβολικών κινδύνων, θυμίζοντας πως η κρίση επιδείνωσε την κατάσταση με έργα χαμηλών εκπτώσεων. «Στόχος μας είναι να αναλαμβάνουμε έργα διαχειρίσιμου ρίσκου. Αυτό είναι το μεγάλο στοίχημα», κατέληξε.
Το στοίχημα για την «επόμενη μέρα» των κατασκευών δεν είναι απλώς η εξεύρεση νέων πόρων, αλλά η διαμόρφωση μιας στρατηγικής που θα συνδυάζει συντήρηση, βιωσιμότητα και στοχευμένες επενδύσεις. Με το Ταμείο Ανάκαμψης να ολοκληρώνεται, η κινητοποίηση κράτους και αγοράς είναι επιτακτική: χωρίς ξεκάθαρο σχέδιο, ο κλάδος κινδυνεύει να επιστρέψει σε χρόνια στασιμότητας.
ή αποκτήστε ετήσια συνδρομή εδώ.
