Σε μια εποχή όπου η παγκόσμια οικονομία εξαρτάται όλο και περισσότερο από τη γνώση, η ανταγωνιστικότητα εξαρτάται περισσότερο από ποτέ από την ισχύ των εκπαιδευτικών συστημάτων. Για την Ελλάδα, η οποία βρίσκεται σε μια κρίσιμη μεταβατική φάση από μια οικονομία που έχει πληγεί από την κρίση, η επένδυση στην εκπαίδευση δεν αποτελεί απλώς εκπλήρωση ενός θεσμικού καθήκοντος, αλλά μια ουσιαστική προϋπόθεση για τη μετάβαση σε ένα πιο ανθεκτικό, βιώσιμο και καινοτόμο παραγωγικό μοντέλο, ικανό να ανταποκριθεί στις σύγχρονες διεθνείς προκλήσεις.
Η χώρα μας έχει σημειώσει αξιοσημείωτη πρόοδο τα τελευταία χρόνια, βγαίνοντας από τη σκιά της οικονομικής κρίσης εστιάζοντας στην αναδιάρθρωση της οικονομίας της. Σε αυτό το πλαίσιο κεντρικό ρόλο παίζει η καλλιέργεια του ανθρώπινου κεφαλαίου. Η προσπάθεια της κυβέρνησης να υποστηρίξει τομείς όπως η τεχνολογία, οι ανανεώσιμες πηγές ενέργειας, η αγροτεχνολογία και οι βιομηχανίες που βασίζονται στην έρευνα υπογραμμίζει την ανάγκη για ένα εργατικό δυναμικό που να είναι ευπροσάρμοστο, ψηφιακά καταρτισμένο και ανταγωνιστικό σε παγκόσμιο επίπεδο.
Τα τελευταία χρόνια, η Ελλάδα έχει κάνει σημαντικά βήματα προόδου, επενδύοντας στην αναβάθμιση του ανθρώπινου κεφαλαίου. Το Εθνικό Σχέδιο Ανάκαμψης ενισχύει πρωτοβουλίες όπως η ψηφιακή κατάρτιση, η μεταρρύθμιση της επαγγελματικής εκπαίδευσης και η σύνδεση των πανεπιστημίων με την αγορά και την καινοτομία. Η ενίσχυση τομέων όπως η τεχνολογία, η αγροτεχνολογία και οι ανανεώσιμες πηγές ενέργειας απαιτεί ένα εργατικό δυναμικό ευέλικτο, δημιουργικό και ανταγωνιστικό διεθνώς.
Ωστόσο, σημαντικές προκλήσεις παραμένουν. Παρά το υψηλό ποσοστό αποφοίτων τριτοβάθμιας εκπαίδευσης, η αναντιστοιχία μεταξύ προσόντων και αναγκών της αγοράς οδηγεί σε φαινόμενα υποαπασχόλησης, επαγγελματικής στασιμότητας και «διαρροής εγκεφάλων» (brain drain) συνεχίζει να απειλεί τη μακροπρόθεσμη ανταγωνιστικότητα. Η αναστροφή αυτής της τάσης απαιτεί όχι μόνο τη δημιουργία θέσεων εργασίας, αλλά και τη μετατροπή του εκπαιδευτικού συστήματος σε ένα σύστημα που προάγει την κριτική σκέψη, ανταμείβει την αξία και εμπνέει τα νεαρά ταλέντα να χτίσουν το μέλλον τους στην πατρίδα τους.
Επιπλέον, η επιτυχία της Ελλάδας εξαρτάται από τη βελτίωση της ισότιμης πρόσβασης σε ποιοτική εκπαίδευση, ιδίως στις αγροτικές και μειονεκτικές περιοχές, ώστε να διασφαλιστεί ότι κανένα ταλέντο δεν θα μείνει αναξιοποίητο.
Καθώς η Ελλάδα επαναπροσδιορίζει τη θέση της στην παγκόσμια αγορά, η εκπαίδευση οφείλει να βρίσκεται στον πυρήνα της αναπτυξιακής πολιτικής. Δεν αρκεί η επένδυση σε υποδομές ή η προσέλκυση ξένου κεφαλαίου — απαιτείται επένδυση σε μυαλά, δεξιότητες και καινοτομία.
Στο ταξίδι προς τη βιώσιμη ανάπτυξη και την παγκόσμια σημασία, η εκπαίδευση δεν είναι απλώς ένα σκαλοπάτι — είναι το θεμέλιο του ανταγωνιστικού μέλλοντος της Ελλάδας.
Δρ Βενετία Κουσία
Executive Director
Συμβούλιο Ανταγωνιστικότητας της Ελλάδας
ή αποκτήστε ετήσια συνδρομή εδώ.
