Οι οικονομικές κρίσεις αποτελούν διαχρονικά γεγονότα που αφήνουν βαθύ αποτύπωμα σε κάθε γενιά. Οι millennials, οι οποίοι ενηλικιώθηκαν κατά τη διάρκεια της παγκόσμιας χρηματοπιστωτικής κρίσης του 2008, κουβαλούν ακόμα τις επιπτώσεις εκείνης της περιόδου.
Η δυσκολία στην απόκτηση ιδιόκτητης κατοικίας, η μακροχρόνια εξόφληση δανείων και η οικονομική ανασφάλεια είναι θέματα που συνεχίζουν να τους επηρεάζουν. Σήμερα, καθώς παγκόσμιες αβεβαιότητες επανέρχονται στο προσκήνιο, πολλοί millennials αναλαμβάνουν έναν νέο ρόλο, αυτόν του να μεταφέρουν τις εμπειρίες και τις γνώσεις τους στη νεότερη Generation Z, προετοιμάζοντας την για ένα ασταθές οικονομικό μέλλον.
Η σημερινή διεθνής οικονομική κατάσταση χαρακτηρίζεται από πολλαπλές προκλήσεις, όπως είναι οι πληθωριστικές πιέσεις, η αύξηση του κόστους διαβίωσης, οι συνέπειες της πανδημίας, οι γεωπολιτικές εντάσεις και φόβους για νέα ύφεση. Οι νέοι ενήλικες σε όλο τον κόσμο, ανεξαρτήτως χώρας, αντιμετωπίζουν ένα περιβάλλον γεμάτο οικονομική αβεβαιότητα. Ταυτόχρονα, βλέπουν τις ευκαιρίες σταδιοδρομίας και την αγοραστική τους δύναμη να περιορίζονται, γεγονός που ενισχύει την ανασφάλεια και την ανάγκη για προνοητικότητα.
Σε αυτό το πλαίσιο, τα social media λειτουργούν ως μια πλατφόρμα αλληλεγγύης και ανταλλαγής γνώσεων. Πολλοί millennials, αξιοποιώντας εργαλεία όπως το TikTok, μοιράζονται στρατηγικές και πρακτικές συμβουλές για το πώς να ανταπεξέλθει κανείς σε οικονομικά δύσκολες εποχές. Το εντυπωσιακό είναι ότι η Generation Z, σε αντίθεση με στερεοτυπικές αντιλήψεις για τη νεανική αυτάρκεια και ενδεχομένως «αυθάδεια», δείχνει να είναι ανοιχτή και πρόθυμη να ακούσει αυτές τις συμβουλές. Τα νεότερα άτομα αναζητούν ενεργά καθοδήγηση, προσεγγίζουν μεγαλύτερους χρήστες στα μέσα κοινωνικής δικτύωσης και συμμετέχουν σε συζητήσεις που αφορούν την προσωπική οικονομική διαχείριση και την προετοιμασία για πιθανές δυσκολίες.
Η εμπειρία των millennials από την προηγούμενη ύφεση δείχνει ότι η προσαρμοστικότητα και η λιτότητα είναι δύο θεμελιώδεις αρετές σε περιόδους κρίσης. Η ανάγκη να αποδεχθείς κάθε διαθέσιμη επαγγελματική ευκαιρία, να ζεις κάτω από τις δυνατότητές σου και να αποφεύγεις τις παγίδες της υπερκατανάλωσης είναι πρακτικές που απέδειξαν την αξία τους στο παρελθόν. Σήμερα, οι παρακάτω συμβουλές γίνονται ξανά επίκαιρες: αποταμίευση για καταστάσεις έκτακτης ανάγκης, διατήρηση χαμηλού κόστους ζωής και αποφυγή άσκοπων δαπανών.
Η σύγχρονη οικονομική πραγματικότητα προσθέτει νέες διαστάσεις στις παλιές δυσκολίες. Το κόστος ζωής έχει αυξηθεί αισθητά σε πολλές χώρες, ενώ οι αγορές εργασίας είναι πιο ανταγωνιστικές και επισφαλείς. Παράλληλα, το φαινόμενο του “συγκριτικού καταναλωτισμού” μέσω των κοινωνικών δικτύων, όπου οι νέοι αισθάνονται την επιθυμία να προβάλλουν μια επιτυχημένη και εύπορη εικόνα, δημιουργεί πρόσθετες πιέσεις για δαπάνες που δεν ανταποκρίνονται στην πραγματική οικονομική δυνατότητα, αλλά και την ουσιαστική ανάγκη.
Οι millennials, αναλογιζόμενοι τη δική τους πορεία μέσα από την κρίση, προτείνουν μια πιο αυστηρή, ρεαλιστική προσέγγιση. Η διατήρηση βασικών δαπανών, η επιλογή εναλλακτικών λύσεων χαμηλότερου κόστους, η δημιουργία εφεδρικών ταμείων και η συστηματική αναθεώρηση των προτεραιοτήτων θεωρούνται στρατηγικές κλειδιά για την προσαρμογή σε οικονομικές δυσκολίες. Σε συνθήκες πίεσης, η αποδοχή ότι δεν μπορείς να έχεις τα πάντα είναι θεμελιώδης για την οικονομική επιβίωση.
Αν και σε περιόδους κρίσης παρατηρείται συνήθως μια αύξηση μικρών αγορών για προσωπική ευχαρίστηση — το λεγόμενο “lipstick index” — οι σημερινοί νέοι δείχνουν μεγαλύτερη τάση να αποφεύγουν ακόμα και αυτές τις μικρές δαπάνες. Το βάρος που κουβαλά η Generation Z δεν αφορά μόνο τα άμεσα οικονομικά δεδομένα, αλλά και τις ψυχολογικές συνέπειες προηγούμενων κρίσεων, όπως η παγκόσμια πανδημία, που τροφοδότησε μια διαρκή αίσθηση επισφάλειας.
Η συνείδηση ότι τίποτα δεν είναι δεδομένο — ούτε η σταθερότητα της εργασίας, ούτε η ευκολία της καθημερινής ζωής — έχει ριζώσει βαθιά στη σκέψη των νέων ενηλίκων παγκοσμίως. Η αίσθηση της διαρκούς ετοιμότητας, της ανάγκης να έχεις πάντα ένα σχέδιο β’ και της αποδοχής της αβεβαιότητας ως μέρος της ζωής, χαρακτηρίζει πλέον μια ολόκληρη γενιά. Αυτή η αλλαγή δεν είναι απλώς μια προσαρμογή σε οικονομικές συνθήκες, αλλά και μια πολιτισμική μετατόπιση στον τρόπο με τον οποίο οι νέοι αντιλαμβάνονται την επιτυχία και την ασφάλεια.
Η αλληλεγγύη μεταξύ των γενεών αποκτά έτσι μια νέα σημασία. Η μετάδοση εμπειριών από τους millennials προς τη Generation Z γίνεται όχι μόνο μέσω πρακτικών συμβουλών αλλά και μέσα από την καλλιέργεια μιας διαφορετικής νοοτροπίας απέναντι στις δυσκολίες. Η αποδοχή της λιτότητας ως μέσο ενδυνάμωσης, η κατανόηση της αξίας της υπομονής και της προνοητικότητας και η διαρκής αναζήτηση αυτοβελτίωσης αποτελούν βασικά στοιχεία της νέας αφήγησης για το πώς να επιβιώσει κανείς και να ευημερήσει σε αβέβαιες εποχές.
Οι οικονομικές κρίσεις ενδέχεται να συνεχίσουν να επανεμφανίζονται με διαφορετικές μορφές. Αυτό που αλλάζει είναι η ετοιμότητα και η νοοτροπία όσων τις αντιμετωπίζουν. Η γνώση που μοιράζεται σήμερα, μπορεί να κάνει τη διαφορά αύριο. Και μέσα σε αυτόν τον κύκλο αβεβαιότητας και προσαρμογής, το μήνυμα που μεταδίδουν οι μεγαλύτερες γενιές προς τους νεότερους είναι σαφές: δεν χρειάζεται μόνο να αντέξεις, αλλά να μάθεις πώς να ζεις καλύτερα μέσα στην αβεβαιότητα.
ή αποκτήστε ετήσια συνδρομή εδώ.
