Παρά το γεγονός ότι τα malls έχουν χάσει τη λάμψη τους διεθνώς — με τις ΗΠΑ να βλέπουν δεκάδες εμπορικά κέντρα να μαραζώνουν — στην Ελλάδα η εικόνα μοιάζει αντιστραμμένη. Οι επενδύσεις στο οργανωμένο λιανεμπόριο όχι μόνο συνεχίζονται, αλλά εντείνονται, με developers και funds να «ποντάρουν» σε νέα projects εκατοντάδων εκατομμυρίων ευρώ.
Μπορεί ο κλάδος να μην θεωρείται επενδυτικά sexy στο εξωτερικό, όμως εντός συνόρων φαίνεται πως τα malls εξακολουθούν να έχουν κοινό, ζήτηση και… μέλλον, καθώς σε επίπεδο αποδόσεων, τα yields των εμπορικών κέντρων κυμαίνονται κατά μέσο όρο στο 7% στην Ελλάδα. Και οι αριθμοί των νέων αναπτύξεων το αποδεικνύουν.
Μια από τις πιο φιλόδοξες εμπορικές επενδύσεις των τελευταίων δεκαετιών ξεδιπλώνεται στο Ελληνικό, με το The Ellinikon Mall να σηκώνει κεφάλι ως το μεγαλύτερο εμπορικό κέντρο που έχει χτιστεί ποτέ στην Ελλάδα – διπλάσιο από το The Mall Athens στο Μαρούσι. Η Lamda Development έχει ήδη εξασφαλίσει τραπεζική χρηματοδότηση ύψους 800 εκατ. ευρώ από την Πειραιώς, την Eurobank, την Alpha Bank και την Attica Bank για την υλοποίηση και των δύο έργων. Το The Ellinikon Mall ανεβάζει κατακόρυφα τον πήχη: θα είναι πενταπλάσιο σε μέγεθος από το Riviera Galleria και διπλάσιο από το The Mall Athens, αγγίζοντας τα 100.000 τ.μ. μεικτής εκμισθώσιμης επιφάνειας και φιλοξενώντας περίπου 350 καταστήματα. Τα πρώτα στοιχεία δείχνουν και τη δυναμική του εγχειρήματος: τα ενοίκια κυμαίνονται στα 52 ευρώ/τ.μ., ενώ ήδη έχει καλυφθεί το 63% της εκμισθώσιμης επιφάνειας μέσω υπογραφής Heads of Terms (Προκαταρκτικών Όρων Συμφωνίας) με μελλοντικούς μισθωτές. Το ενδιαφέρον της αγοράς είναι τόσο υψηλό, που το mall αναμένεται να αποτελέσει εμπορικό «μαγνήτη» όχι μόνο για την Αττική, αλλά για ολόκληρη τη Νοτιοανατολική Ευρώπη. Η ολοκλήρωση του έργου προβλέπεται για τα τέλη του 2028, με τις πόρτες να ανοίγουν για το κοινό μέσα στο 2029.
Το αναθεωρημένο κόστος του έργου φτάνει τα 480 εκατ. ευρώ, ενώ το mall εντάσσεται σε ένα ευρύτερο αναπτυξιακό πακέτο που περιλαμβάνει και το Riviera Galleria, με τη συνολική δαπάνη να ξεπερνά το 1 δισ. ευρώ. Το Riviera Galleria κατασκευάζεται από τη ΜΕΤΚΑ, προσθέτοντας άλλη μια υποδομή-ορόσημο στο παραλιακό μέτωπο. Σύμφωνα με όσα έχει πει η Lamda, ο δεύτερος εμπορικός πόλος στο νότιο άκρο του πρώην οικοπέδου θα φέρει στα νότια προάστια τα «ψώνια του μέλλοντος», αφού τα καταστήματα θα ενσωματώνουν νέες τεχνολογίες, ενώ θα σημάνει την άφιξη νέων οίκων μόδας από το εξωτερικό. Με βάση το χρονοδιάγραμμα, η κατασκευή του από τη ΜΕΤΚΑ, θυγατρική κατασκευαστική της Metlen, θα τελειώσει το 2026 και η σκέψη της εταιρείας είναι να ανοίξει τα Χριστούγεννα ή το Πάσχα το 2027, με το δεύτερο σενάριο να είναι επικρατέστερο.
H Noval, που ελέγχει το River West στον Κηφισό και το Mare West στην Κορινθία, βρίσκεται σε διαπραγματεύσεις για την προσάρτηση ακινήτων γύρω από το εμπορικό προκειμένου να υλοποιήσει την επέκτασή του. Το εμπορικό πάρκο – το πρώτο εμπορικό μετά την Αθήνα και πριν την Πάτρα – επισκέφθηκαν πέρσι 2,5 εκατομμύρια άτομα, ενώ τα έσοδά του για το 2024 έφτασαν τα 1,8 εκατομμύρια ευρώ. Η Trade Estates του ομίλου Φουρλή επεκτείνεται δυναμικά στην περιφέρεια, με αιχμή το νέο Top Parks στην Κρήτη, όπου λειτουργεί και το πρώτο ΙΚΕΑ του νησιού — το τέταρτο μεγαλύτερο στην Ελλάδα. Το κατάστημα εγκαινιάστηκε στις 14 Απριλίου και ήδη σχεδιάζεται δεύτερο εμπορικό πάρκο στην Κρήτη έως το 2026. Το Ηράκλειο, οικονομικό κέντρο του νησιού, αποτελεί στρατηγικό κόμβο για την εταιρεία, που είχε παρουσία με κέντρο παραγγελιών από το 2013. Οδηγός της ανάπτυξης είναι το retail park της Πάτρας, επένδυση 27 εκατ. ευρώ στην Ακτή Δυμαίων και αυτό της Πειραιώς.
Στον πάγο έχει μπει το νέο εμπορικό κέντρο στη Μεταμόρφωση, αφού οι επενδυτές φαίνεται ότι αποφάσισαν να υπαναχωρήσουν. Η επένδυση, ύψους περίπου 94 εκατ. ευρώ θα γινόταν από την Panita Ltd, μέλος του ομίλου Κωνσταντίνου, γνωστού από το Athens Metro Mall. Το έργο εντάχθηκε το 2019 στο καθεστώς στρατηγικών επενδύσεων, αλλά η υλοποίησή του είχε καθυστερήσει – αρχικά – εξαιτίας της πανδημίας, ενώ προσωρινό φρένο είχε θέσει και η Περιφέρεια Αττικής απορρίπτοντας τη Στρατηγική Μελέτη Περιβαλλοντικών Επιπτώσεων. Το mall σχεδιαζόταν να κατασκευαστεί σε έκταση περίπου 86 στρεμμάτων στα όρια Μεταμόρφωσης και Λυκόβρυσης-Πεύκης, με τελική αξιοποιήσιμη επιφάνεια πάνω από 75.000 τ.μ., εμπορικά καταστήματα, χώρους εστίασης, αθλητικό κέντρο, κινηματογράφους, παιδική χαρά και πολυάριθμες υποστηρικτικές εγκαταστάσεις, όπως διαγνωστικό κέντρο και χώρο στάθμευσης με περισσότερες από 2.000 θέσεις.
Στη γραφειοκρατία φέρεται να κόλλησε και η επιχειρηματική προσπάθεια του σούπερ μάρκετ Γαλαξία να ανοιχτεί στα εμπορικά κέντρα με mall στη Σαλαμίνα. Ο δήμος Σαλαμίνας είχε τραβήξει φρένο από τον Δεκέμβριο του 2020 στην επένδυση των 30 εκατομμυρίων ευρώ, αλλά η εταιρεία κατέθεσε εκ νέου και με αλλαγές τη μελέτη, χωρίς μέχρι σήμερα να έχει προχωρήσει η διαδικασία αδειοδότησης.
Το σχέδιο ήταν το mini mall να περιλαμβάνει εμπορικό κέντρο με υπόγειο, ισόγειο και όροφο και υπαίθριες θέσεις στάθμευσης 364 θέσεων, μία υπεραγορά, ένα μεγάλο κατάστημα, μικρότερα εμπορικά καταστήματα ή καταστήματα υγειονομικού ενδιαφέροντος, 11 στο σύνολο, και food court.
ή αποκτήστε ετήσια συνδρομή εδώ.
