Οι λέξεις που χρησιμοποιούμε στη δουλειά μας λένε πολλά για το πώς βλέπουμε τον κόσμο. Μπορεί να μη το καταλαβαίνουμε πάντα, αλλά πίσω από εκφράσεις όπως «διαχείριση αλλαγής» ή «ετοιμότητα για αλλαγή» κρύβεται η ιδέα ότι η αλλαγή είναι κάτι εξωτερικό, κάτι που μας συμβαίνει και πρέπει απλώς να το αντιμετωπίσουμε. Όταν μιλάμε έτσι, δείχνουμε ότι είμαστε σε θέση άμυνας, ότι περιμένουμε πρώτα να έρθει κάτι και μετά να αντιδράσουμε. Αλλά, με τους ρυθμούς που κινούνται σήμερα η τεχνολογία, η εργασία και οι ανάγκες των πελατών, αυτό το μοντέλο έχει αρχίσει να μην λειτουργεί.
Δεν αρκεί πια να περιμένουμε να αλλάξει κάτι για να κινηθούμε. Χρειάζεται να παίρνουμε πρωτοβουλία, να κοιτάμε μπροστά και να σκεφτόμαστε πώς μπορούμε να κάνουμε εμείς την επόμενη κίνηση, πριν τη φέρει η αγορά ή ο ανταγωνισμός. Τεχνολογίες όπως η τεχνητή νοημοσύνη, η αυτοματοποίηση και τα εργαλεία συνεργασίας αλλάζουν καθημερινά το πώς δουλεύουμε. Δεν μιλάμε απλώς για νέα προγράμματα ή συστήματα, αλλά για διαφορετικό τρόπο σκέψης και λήψης αποφάσεων. Οι εταιρείες που μένουν κολλημένες σε παλιά σχήματα, που λειτουργούν με βάση τη λογική «προσαρμόζομαι όταν χρειαστεί», συχνά χάνουν το βηματισμό τους.
Ένα φαινόμενο που βλέπουμε συχνά είναι ότι πολλοί εργαζόμενοι χρησιμοποιούν σύγχρονα εργαλεία, αλλά δεν έχουν αναλογιστεί τι σημαίνει αυτό στρατηγικά. Για παράδειγμα, κάποιος μπορεί να γράφει κείμενα με βοήθεια από ένα ΑΙ εργαλείο ή να οργανώνει συναντήσεις μέσω ψηφιακών πλατφορμών, αλλά να μην έχει αλλάξει καθόλου τον τρόπο που σκέφτεται για τον ρόλο του ή τη δουλειά του. Αυτός ο διαχωρισμός, το να ξέρεις να χειρίζεσαι ένα εργαλείο χωρίς να καταλαβαίνεις πλήρως την επίδρασή του στο ευρύτερο πλαίσιο, είναι ένα από τα μεγαλύτερα εμπόδια στην ουσιαστική εξέλιξη ενός οργανισμού.
Αν για χρόνια βλέπαμε την αλλαγή σαν κάτι που απλώς πρέπει να “αντέξουμε”, σήμερα χρειάζεται να τη βλέπουμε σαν μια ευκαιρία να πάμε μπροστά. Να είμαστε αυτοί που την προκαλούν, όχι που την ακολουθούν. Αυτό σημαίνει να παρατηρούμε τι αλλάζει γύρω μας, να ρωτάμε «τι θα συμβεί αν…», να δοκιμάζουμε ιδέες πριν γίνουν αναγκαίες. Δεν πρόκειται για θεωρία, αλλά μια επιχείρηση που επιλέγει να επενδύσει σε μια νέα υπηρεσία ή να δοκιμάσει ένα καινούργιο κανάλι επικοινωνίας πριν το κάνει ο ανταγωνισμός, δημιουργεί η ίδια τις συνθήκες του μέλλοντός της.
Ο οργανισμός που επιδιώκει την αλλαγή αποκτά πλεονέκτημα. Δεν περιμένει τις εξελίξεις, τις οδηγεί. Έτσι, οι άνθρωποι μέσα στο περιβάλλον του δεν νιώθουν πως κάθε τι καινούργιο είναι απειλή. Αντίθετα, η αλλαγή έρχεται σταδιακά, ως φυσικό κομμάτι της πορείας τους. Όταν λειτουργούμε έτσι, μειώνεται η αντίσταση, οι ομάδες αναζητούν λύσεις από μόνες τους, η καινοτομία γίνεται μέρος της καθημερινότητας και το εργασιακό περιβάλλον προσελκύει ανθρώπους που έχουν όρεξη να προχωρήσουν και να βελτιωθούν.
Για να γίνει αυτό, χρειάζονται μερικά απλά, αλλά κρίσιμα βήματα. Πρώτα, η ηγεσία πρέπει να μιλάει ανοιχτά. Αν μια αλλαγή εμφανίζεται ξαφνικά, χωρίς εξήγηση ή πλαίσιο, δημιουργεί ανασφάλεια. Αντίθετα, όταν οι ηγέτες εξηγούν τι βλέπουν, τι τους προβληματίζει και πού θέλουν να πάνε, τότε δημιουργείται εμπιστοσύνη. Δεύτερον, η εκπαίδευση πρέπει να είναι συνεχής και όχι κάτι που ξεκινά μόνο όταν «κάτι πάει στραβά». Αν οι εργαζόμενοι νιώθουν ότι βελτιώνονται καθημερινά, είναι πιο έτοιμοι να δεχτούν το καινούργιο.
Τρίτο, κάθε εταιρεία έχει ανθρώπους που ασκούν επιρροή, όχι απαραίτητα επειδή έχουν τίτλο, αλλά επειδή οι άλλοι τους ακούν. Αυτοί οι άνθρωποι πρέπει να εμπλέκονται πρώτοι στην αλλαγή. Μπορούν να λειτουργήσουν σαν συνδετικοί κρίκοι, να μεταφέρουν ανησυχίες και να χτίσουν γέφυρες. Και τέλος, ας μην ξεχνάμε ότι η αλλαγή για πολλούς είναι πηγή άγχους. Δεν θέλουν όλοι το άγνωστο. Πολλοί βρίσκουν ασφάλεια στο σταθερό και στο γνώριμο. Αν η αλλαγή δεν λάβει υπόψη της αυτή την ανάγκη, το μόνο που θα καταφέρει είναι αντίσταση και αποστασιοποίηση.
Υπάρχουν προειδοποιητικά σημάδια ότι ένας οργανισμός έχει μείνει πίσω, όταν η διοίκηση είναι ενθουσιασμένη, αλλά οι εργαζόμενοι σιωπούν. Όταν υπάρχει «κίνηση» χωρίς να είναι σαφές πού πηγαίνουμε. Όταν όλοι συμφωνούν ότι κάτι πρέπει να γίνει, αλλά κανείς δεν κάνει την αρχή. Σε τέτοιες περιπτώσεις, η αλλαγή μοιάζει περισσότερο με βάρος παρά με ευκαιρία.
Αν περιμένεις να σου συμβεί η αλλαγή, θα τρέχεις πάντα πίσω της. Αν τη δημιουργείς εσύ, διαμορφώνεις το πλαίσιο στο οποίο θα κινηθούν και οι υπόλοιποι. Αυτός είναι ο πραγματικός στόχος, όχι να ακολουθούμε, αλλά να προηγούμαστε.
ή αποκτήστε ετήσια συνδρομή εδώ.
