Η εικόνα των κατώτατων μισθών στην Ευρώπη το 2025 αποκαλύπτει έντονες διαφοροποιήσεις, όχι μόνο ως προς το απόλυτο ποσό που καταβάλλεται σε κάθε χώρα, αλλά και ως προς την πραγματική αγοραστική δύναμη που αυτό το ποσό αντιπροσωπεύει στην καθημερινή ζωή των πολιτών.
Η διαφορά ανάμεσα στον ονομαστικό μισθό και στην αξία που έχει στην πράξη γίνεται ιδιαίτερα αισθητή όταν συγκρίνει κανείς τις οικονομίες της Δυτικής Ευρώπης με εκείνες της Ανατολικής και των Βαλκανίων. Σε ορισμένες περιπτώσεις, η απόσταση που χωρίζει την υψηλότερη και τη χαμηλότερη κλίμακα μετριάζεται αισθητά, όταν ληφθεί υπόψη το κόστος διαβίωσης, ενώ σε άλλες, η ψαλίδα παραμένει ευρεία.
Η κατάταξη που προκύπτει από τα στοιχεία της Eurostat δείχνει ότι οι χώρες με τις υψηλότερες ελάχιστες αμοιβές βρίσκονται κυρίως στη Δυτική και Βόρεια Ευρώπη, ενώ οι χαμηλότεροι μισθοί εντοπίζονται στην Ανατολή και σε υποψήφιες προς ένταξη χώρες. Ενδεικτικά, τον Ιούλιο του 2025, ο μηνιαίος κατώτατος μισθός στην ΕΕ κυμαινόταν από λίγο πάνω από 550 ευρώ στη Βουλγαρία έως και άνω των 2.700 ευρώ στο Λουξεμβούργο. Αν διευρύνουμε την εικόνα ώστε να συμπεριλάβουμε και κράτη εκτός ΕΕ που βρίσκονται σε τροχιά ένταξης, τότε η χαμηλότερη επίσημη αμοιβή καταγράφεται στην Ουκρανία, όπου δεν ξεπερνά τα 170 ευρώ. Παράλληλα, πέντε κράτη-μέλη, η Ιταλία, η Δανία, η Σουηδία, η Αυστρία και η Φινλανδία, δεν διαθέτουν καθολικά θεσμοθετημένο κατώτατο μισθό, αφήνοντας τη ρύθμιση των αμοιβών στις συλλογικές διαπραγματεύσεις.
Η γεωγραφική κατανομή των μισθών συνδέεται άμεσα με την οικονομική ισχύ και την παραγωγικότητα κάθε περιοχής. Οι χώρες με ανεπτυγμένη βιομηχανία, ισχυρό χρηματοπιστωτικό τομέα ή σημαντικές επενδύσεις σε τεχνολογίες αιχμής τείνουν να εμφανίζουν υψηλότερη παραγωγικότητα και, κατά συνέπεια, καλύτερες απολαβές. Παράλληλα, η μεγαλύτερη διαπραγματευτική δύναμη των εργαζομένων και η ενισχυμένη παρουσία των συνδικάτων σε ορισμένες αγορές συμβάλλουν καθοριστικά στη διαμόρφωση πιο ευνοϊκών μισθολογικών συνθηκών.
Η Eurostat χωρίζει τις ευρωπαϊκές οικονομίες σε τρεις βασικές μισθολογικές βαθμίδες, με το Euronews να προσθέτει και μία τέταρτη κατηγορία για χώρες με μηνιαίες αμοιβές κάτω των 600 ευρώ, όπου ανήκουν κυρίως υποψήφιες χώρες ένταξης. Στην κορυφαία βαθμίδα συναντώνται χώρες που προσφέρουν πάνω από 1.500 ευρώ τον μήνα, συχνά υπερβαίνοντας τα 2.000 ευρώ, όπως το Λουξεμβούργο, η Ιρλανδία, οι Κάτω Χώρες, η Γερμανία και το Βέλγιο, με τη Γαλλία να ακολουθεί λίγο χαμηλότερα. Η μεσαία κατηγορία, μεταξύ 1.000 και 1.500 ευρώ, περιλαμβάνει κράτη όπως η Ισπανία, η Σλοβενία, η Πολωνία, η Λιθουανία, η Ελλάδα, η Πορτογαλία και η Κύπρος. Χώρες όπως η Κροατία, η Μάλτα και η Εσθονία ανήκουν στην τρίτη βαθμίδα, μεταξύ 600 και 999 ευρώ, μαζί με την Τσεχία, τη Σλοβακία, τη Ρουμανία, τη Λετονία, την Ουγγαρία, το Μαυροβούνιο και τη Σερβία. Στην τελευταία κατηγορία, κάτω από τα 600 ευρώ, εντάσσονται η Βόρεια Μακεδονία, η Τουρκία, η Βουλγαρία, η Αλβανία, η Μολδαβία και η Ουκρανία.
Ωστόσο, οι ονομαστικές διαφορές δεν αποτυπώνουν πλήρως την πραγματικότητα. Η αγοραστική δύναμη, μετρούμενη σε μονάδες PPS (Purchasing Power Standards), λειτουργεί ως ισοσταθμιστής, δείχνοντας τι μπορεί να αγοράσει πραγματικά ένας εργαζόμενος σε κάθε χώρα με τον κατώτατο μισθό του. Οι διαφορές τότε συρρικνώνονται, καθώς το κόστος ζωής σε χώρες με χαμηλότερες αμοιβές είναι επίσης μειωμένο. Για παράδειγμα, το χάσμα ανάμεσα στο Λουξεμβούργο και τη Βουλγαρία, που σε απόλυτους αριθμούς είναι σχεδόν πενταπλάσιο, μειώνεται σε λίγο πάνω από το διπλάσιο όταν ληφθεί υπόψη η αγοραστική δύναμη. Σε όρους PPS, το Λουξεμβούργο εξακολουθεί να προηγείται, ακολουθούμενο από τη Γερμανία, τις Κάτω Χώρες, το Βέλγιο, την Ιρλανδία και τη Γαλλία, ενώ στην άλλη άκρη της κλίμακας βρίσκονται χώρες όπως η Εσθονία και, εκτός ΕΕ, η Αλβανία.
Η εικόνα αυτή δείχνει ότι η σύγκριση μισθών δεν είναι απλή υπόθεση και ότι η οικονομική ισχύς μιας χώρας, η δομή της παραγωγής της, η θέση της στην παγκόσμια αλυσίδα αξίας και η δύναμη των εργατικών ενώσεων καθορίζουν σε μεγάλο βαθμό το επίπεδο των αμοιβών. Παράλληλα, ο τρόπος με τον οποίο κατανέμονται οι πόροι, οι πολιτικές κοινωνικής προστασίας και το συνολικό κόστος ζωής συνδιαμορφώνουν το πραγματικό βιοτικό επίπεδο των πολιτών, καθιστώντας τον κατώτατο μισθό έναν δείκτη που απαιτεί πολυδιάστατη ανάγνωση.
ή αποκτήστε ετήσια συνδρομή εδώ.
