Ο παγκόσμιος πλούτος αυξάνεται, αλλά οι ισορροπίες ανάμεσα στις μεγάλες οικονομίες παρουσιάζουν μεγάλες αποκλίσεις, γεγονός που φαίνεται στη νέα έκθεση της UBS για το 2025. Στο τέλος του 2024 ο συνολικός προσωπικός πλούτος παγκοσμίως ανήλθε στα 471 τρισεκατομμύρια δολάρια, δηλαδή περίπου 435 τρισεκατομμύρια ευρώ, με τις Ηνωμένες Πολιτείες και την Κίνα να συγκεντρώνουν πάνω από το μισό. Οι ΗΠΑ μόνες τους φθάνουν στο 34,7% με 150,9 τρισεκατομμύρια ευρώ, ενώ η Κίνα κατέχει μερίδιο 19,4% ή 84,2 τρισεκατομμύρια ευρώ.
Η εικόνα για την Ευρώπη είναι αρκετά πιο συγκρατημένη. Αν συνυπολογιστούν η Ευρωπαϊκή Ένωση, το Ηνωμένο Βασίλειο, η Ελβετία, η Νορβηγία και η Τουρκία, το συνολικό μερίδιο της ηπείρου δεν ξεπερνά το 22,3%. Αν περιοριστεί κανείς μόνο στις χώρες της Ε.Ε., το ποσοστό υποχωρεί ακόμη περισσότερο, στο 16,6%. Αυτό σημαίνει ότι παρά το οικονομικό βάρος και την ιστορική συσσώρευση πλούτου, η Ευρώπη δεν διατηρεί την πρωταγωνιστική θέση που είχε τις προηγούμενες δεκαετίες, καθώς ο άξονας έχει στραφεί ολοένα και περισσότερο προς Αμερική και Ασία.
Στο εσωτερικό της Ευρώπης, η κατανομή αντικατοπτρίζει τη σημασία των μεγάλων οικονομιών. Το Ηνωμένο Βασίλειο βρίσκεται στην πρώτη θέση με μερίδιο 3,84% του παγκόσμιου πλούτου, η Γερμανία ακολουθεί πολύ κοντά με 3,76% και η Γαλλία καταγράφει 3,3%. Η Ιταλία βρίσκεται στο 2,25% και η Ισπανία στο 1,95%. Οι πέντε αυτές χώρες μαζί συγκεντρώνουν 15,1%, ωστόσο ακόμη και αθροιστικά υπολείπονται της Κίνας, η οποία από μόνη της φτάνει το 19,4%. Στην κατηγορία των χωρών που ξεπερνούν το 1% συναντά κανείς την Ολλανδία με 1,14% και την Ελβετία με 1,04%, ενώ όλες οι υπόλοιπες κινούνται χαμηλότερα. Μάλιστα, δεκαεννέα από τις τριάντα μία ευρωπαϊκές χώρες έχουν μερίδιο κάτω του 0,4%, ενώ ορισμένες, όπως το Λουξεμβούργο, η Βουλγαρία, η Σλοβακία, η Σλοβενία, οι χώρες της Βαλτικής, η Κύπρος και η Μάλτα, περιορίζονται κάτω από το 0,1%.
Η εικόνα σε απόλυτα μεγέθη είναι εξίσου αποκαλυπτική. Το Ηνωμένο Βασίλειο διαθέτει προσωπικό πλούτο 16,7 τρισεκατομμύρια ευρώ, η Γερμανία 16,4 τρισεκατομμύρια και η Γαλλία 14,3 τρισεκατομμύρια. Καμία άλλη χώρα της Ευρώπης δεν ξεπερνά το όριο των 10 τρισεκατομμυρίων. Τα δεδομένα αυτά καταδεικνύουν την κυριαρχία των τριών ισχυρότερων οικονομιών της ηπείρου, αλλά ταυτόχρονα επιβεβαιώνουν και το κενό που χωρίζει την Ευρώπη από τις δύο παγκόσμιες υπερδυνάμεις.
Η UBS υπογραμμίζει ότι οι αριθμοί αφορούν τον συνολικό πλούτο και όχι το κατά κεφαλήν εισόδημα ή την καθαρή περιουσία των πολιτών. Για να εκτιμηθεί το επίπεδο πλούτου ανά άτομο, χρησιμοποιείται ο δείκτης «πλούτος ανά ενήλικα», που αποκαλύπτει διαφορετικές ισορροπίες. Σε γενικές γραμμές, χώρες με υψηλότερο ΑΕΠ τείνουν να συγκεντρώνουν και μεγαλύτερο ποσοστό του παγκόσμιου πλούτου, κάτι που ισχύει τόσο για τις ΗΠΑ και την Κίνα όσο και για τις μεγαλύτερες οικονομίες της Ευρώπης.
Η ανάλυση της UBS εξηγεί την υπεροχή των Ηνωμένων Πολιτειών μέσα από τον συνδυασμό δύο παραμέτρων. Από τη μία πλευρά, η χώρα έχει υψηλό πλούτο ανά ενήλικα και, από την άλλη, διαθέτει μεγάλο πληθυσμό, με αποτέλεσμα να συγκεντρώνει σχεδόν το 35% του συνολικού πλούτου παγκοσμίως. Η Κίνα, αν και με χαμηλότερο πλούτο ανά ενήλικα, επωφελείται από τον τεράστιο πληθυσμό της και καταφέρνει να αγγίζει το 20%.
Σε παγκόσμιο επίπεδο, η αύξηση του προσωπικού πλούτου ήταν ταχύτερη το 2024 από ό,τι το προηγούμενο έτος, με ρυθμό 4,6% σε όρους δολαρίου, έναντι 4,2% το 2023. Η ανάπτυξη, ωστόσο, δεν ήταν ομοιόμορφη. Η Ανατολική Ευρώπη σημείωσε την εντυπωσιακότερη άνοδο, πάνω από 12%, ξεπερνώντας ακόμη και τη Βόρεια Αμερική. Στην περιοχή προστέθηκαν 28.000 νέοι εκατομμυριούχοι, γεγονός που αντιστοιχεί σε αύξηση 2,9%. Στην ευρύτερη περιοχή της Κίνας ο πλούτος αυξήθηκε κατά 3,4%, περισσότερο από τον μέσο όρο της Νοτιοανατολικής Ασίας, ενώ η Μέση Ανατολή και η Αφρική κατέγραψαν αύξηση 4,2%. Αντίθετα, η Δυτική Ευρώπη και η Ωκεανία παρουσίασαν μείωση κατά 1,5%, ενώ η Λατινική Αμερική υποχώρησε κατά 4,3%.
Αξίζει να επισημανθεί ότι στον ορισμό της UBS ο προσωπικός πλούτος περιλαμβάνει τόσο τα χρηματοοικονομικά όσο και τα πραγματικά περιουσιακά στοιχεία των ιδιωτών, κυρίως τις κατοικίες, αφού αφαιρεθούν οι υποχρεώσεις και τα χρέη τους. Συνυπολογίζονται τα ιδιωτικά συνταξιοδοτικά ταμεία, όχι όμως οι κρατικές συντάξεις.
Η μελέτη δεν περιορίζεται μόνο στους συνολικούς αριθμούς, αλλά εξετάζει και τις τάσεις που διαμορφώνονται σε κάθε περιφέρεια. Αναδεικνύει ότι η Ανατολική Ευρώπη είναι πλέον ένας από τους βασικούς κινητήριους μοχλούς ανάπτυξης, ενώ στη Δυτική Ευρώπη τα μεγέθη παραμένουν στάσιμα ή συρρικνώνονται. Σε παγκόσμια κλίμακα, οι μετατοπίσεις αυτές φανερώνουν πώς η συγκέντρωση του πλούτου συνεχίζει να ακολουθεί τις ευρύτερες γεωπολιτικές και οικονομικές ισορροπίες, με τις ΗΠΑ και την Κίνα να ενισχύουν τη θέση τους και την Ευρώπη να αναζητά τρόπους να διατηρήσει το ειδικό της βάρος.
ή αποκτήστε ετήσια συνδρομή εδώ.
