Ο κόσμος της μόδας βρίσκεται σε μια κρίσιμη καμπή, καθώς η συζήτηση γύρω από τη βιωσιμότητα έρχεται αντιμέτωπη με την πραγματικότητα των αριθμών. Παρά τις υποσχέσεις για μείωση εκπομπών και πιο υπεύθυνες πρακτικές, η εικόνα παραμένει αντιφατική. Σχεδόν τέσσερις στις δέκα μεγάλες εταιρείες του κλάδου παρουσίασαν αύξηση εκπομπών το περασμένο έτος, ενώ συνολικά οι ρύποι αυξήθηκαν κατά 7,5%. Τα στοιχεία αυτά δείχνουν ότι η πρόοδος είναι αργή και άνιση, ενώ οι δεσμεύσεις απέχουν από το να μετατραπούν σε απτά αποτελέσματα. Σε πρόσφατη ανάλυση του Vogue Business αναφέρεται ότι ο ρυθμός μετάβασης είναι πιο αργός από όσο απαιτούν οι περιστάσεις, την ώρα που η κλιματική κρίση επιταχύνεται και οι πιέσεις από κυβερνήσεις και κοινωνία αυξάνονται.
Η συζήτηση δεν περιορίζεται μόνο στις ίδιες τις εταιρείες μόδας, αλλά εκτείνεται σε ολόκληρη την εφοδιαστική αλυσίδα. Ενώ τα brands εμφανίζονται συχνά διστακτικά ή επικεντρωμένα στο επικοινωνιακό σκέλος της βιωσιμότητας, οι κατασκευαστές παίρνουν πιο πρακτικές πρωτοβουλίες. Ο όμιλος Epic Group, με εργοστάσια σε Μπαγκλαντές, Ιορδανία και Αιθιοπία, συνδέει τη χρηματοδότησή του με στόχους βιωσιμότητας, εξασφαλίζοντας δάνειο 100 εκατομμυρίων δολαρίων από τη Διεθνή Χρηματοδοτική Εταιρεία. Η νέα μονάδα του στην Ινδία θα λειτουργεί αποκλειστικά με βιομάζα και ηλιακή ενέργεια, ενώ ο σχεδιασμός της περιλαμβάνει μέτρα προσαρμογής σε ακραίες θερμοκρασίες, δείχνοντας ότι η βιωσιμότητα αγγίζει και το κοινωνικό σκέλος, πέρα από την ενέργεια.
Στην Ασία οι εξελίξεις είναι χαρακτηριστικές. Η Shahi Exports στην Ινδία επενδύει σε εκτεταμένα φωτοβολταϊκά συστήματα, δείχνοντας ότι η ηλιακή ενέργεια γίνεται όχι μόνο περιβαλλοντικά, αλλά και οικονομικά, ελκυστική. Στο Βιετνάμ, οι νέες ρυθμίσεις επιτρέπουν σε βιομηχανίες να αγοράζουν απευθείας ανανεώσιμη ενέργεια, ανοίγοντας τον δρόμο για μεγαλύτερη απεξάρτηση από τον άνθρακα. Στην Ταϊβάν, η Yee Chain ενισχύει την παραγωγή της από φωτοβολταϊκά, ενώ στο Μπαγκλαντές η άνοδος του κόστους φυσικού αερίου επιταχύνει τη στροφή στη φθηνότερη και πιο σταθερή ηλιακή ενέργεια. Όπως σημειώνουν στελέχη της βιομηχανίας, η εξάρτηση από τα ορυκτά καύσιμα γίνεται όλο και πιο επισφαλής, τόσο οικονομικά όσο και επιχειρησιακά.
Η πραγματικότητα όμως είναι πιο σύνθετη. Οι κατασκευαστές λειτουργούν συχνά με πολύ περιορισμένα περιθώρια κέρδους, γεγονός που δυσκολεύει τη χρηματοδότηση μεγάλων επενδύσεων σε νέες τεχνολογίες. Οι παραγγελίες από τις μάρκες γίνονται μικρότερες και με βραχύτερους χρονικούς ορίζοντες, περιορίζοντας τον στρατηγικό σχεδιασμό. Ενώ οι μεγαλύτερες μονάδες μπορούν να εγκαταστήσουν λέβητες βιομάζας ή να συνάψουν συμφωνίες πράσινης ενέργειας, οι μικρότεροι παραγωγοί δυσκολεύονται να ακολουθήσουν λόγω κόστους και έλλειψης πρόσβασης σε τραπεζικό δανεισμό. Το αποτέλεσμα είναι ένας κλάδος που κινείται με δύο ταχύτητες, με ορισμένους να πρωτοστατούν και άλλους να μένουν πίσω.
Σε αυτό το τοπίο, η συνεργασία αποκτά κεντρικό ρόλο. Η Apparel and Textile Transformation Initiative δημιουργήθηκε για να αντιμετωπίσει θεσμικά και χρηματοδοτικά εμπόδια, με στόχο να στηρίξει χώρες που παραμένουν εγκλωβισμένες σε ρυπογόνες μορφές ενέργειας. Οργανισμοί, όπως το Cascale και το Apparel Impact Institute, επιχειρούν να χαρτογραφήσουν με ακρίβεια τις εκπομπές, να ασκήσουν πίεση στις μάρκες και να κατευθύνουν επενδύσεις προς μονάδες με χαμηλότερο αποτύπωμα. Η λογική είναι ότι χωρίς τέτοιες συντονισμένες παρεμβάσεις, η δυναμική που αναπτύσσεται κινδυνεύει να χαθεί, αφήνοντας τον κλάδο εκτεθειμένο στις μελλοντικές ρυθμίσεις και κυρίως στην ίδια την κλιματική κρίση.
Η εικόνα που διαμορφώνεται αποκαλύπτει το χάσμα ανάμεσα στις επικοινωνιακές καμπάνιες και στις πραγματικές αλλαγές. Από τη μία πλευρά, οι μεγάλες μάρκες μόδας συνεχίζουν να προβάλλουν δεσμεύσεις και στόχους για το 2030 ή το 2050. Από την άλλη, οι κατασκευαστές, πιεσμένοι από το αυξανόμενο κόστος και τις τοπικές επιπτώσεις της κλιματικής κρίσης, επενδύουν ήδη σήμερα σε λύσεις που δίνουν πρακτικά αποτελέσματα. Η διαφορά αυτή ίσως καθορίσει και τον ρυθμό αλλαγής τα επόμενα χρόνια, καθώς χωρίς πραγματική στήριξη από τα brands, πολλές πρωτοβουλίες κινδυνεύουν να παραμείνουν αποσπασματικές.
Ο κλάδος της μόδας, που συχνά κατηγορείται για αργές αντιδράσεις και υπερβολική έμφαση στην εικόνα, οφείλει να συμβαδίσει με τις εξελίξεις της εφοδιαστικής αλυσίδας. Οι κατασκευαστές δραστηριοποιούνται, αλλά χρειάζονται την έμπρακτη υποστήριξη των μεγάλων ονομάτων και τη σταθερότητα που μπορούν να προσφέρουν μακροχρόνιες συνεργασίες. Διαφορετικά, το χάσμα ανάμεσα σε υποσχέσεις και πράξεις θα διευρύνεται, αφήνοντας τον τομέα εκτεθειμένο σε οικονομικούς και περιβαλλοντικούς κινδύνους. Το μέλλον της μόδας θα εξαρτηθεί από το αν οι διακηρύξεις θα μετατραπούν σε πράξη και αν η δυναμική, που έχει αρχίσει από την παραγωγή, θα καταφέρει να αγκαλιάσει ολόκληρο τον κλάδο.
ή αποκτήστε ετήσια συνδρομή εδώ.
