Έως μία δεκαετία θα χρειαστεί για να διορθωθούν οι καθυστερήσεις που έχει προκαλέσει στην αγορά η σύγχυση με το ΝΟΚ
Ο νομικός Παναγιώτης Μπερνίτσας έδωσε μία συγκροτημένη εικόνα των θεσμικών και νομικών εμποδίων που εξακολουθούν να επιβραδύνουν τις επενδύσεις, ακόμη και σε περιόδους θετικού επενδυτικού κλίματος, μιλώντας στη φετινή Prodexpo. Σύμφωνα με τον ίδιο, το βασικό πρόβλημα εντοπίζεται στην κατάσταση που έχει διαμορφωθεί γύρω από τον ΝΟΚ, η οποία αφήνει εκτεθειμένους πολλούς κατασκευαστές και επενδυτές. «Παρά τις κυβερνητικές προσπάθειες να ρυθμιστούν κρίσιμα ζητήματα μέσω νέων νομοθετικών πρωτοβουλιών, οι ρυθμίσεις αυτές παραμένουν ημιτελείς», σημείωσε ο κ. Μπερνίτσας. Ουσιαστικά, πολλοί κατασκευαστές που είχαν άδειες βάσει ΝΟΚ και δεν είχαν ξεκινήσει εργασίες έως τις 11 Δεκεμβρίου 2024, ημερομηνία-σταθμό για την απόφαση του ανώτατου δικαστηρίου που ανέτρεψε προηγούμενο καθεστώς, παραμένουν σε κατάσταση νομικής αβεβαιότητας. Αυτό πρακτικά σημαίνει ότι οι περιβαλλοντικές άδειες που ακυρώνονται ή βρίσκονται σε εκκρεμότητα θα πρέπει να επανελεγχθούν, οδηγώντας σε νέες διαδικασίες αδειοδότησης και σε νέες προσφυγές στο Συμβούλιο της Επικρατείας.
«Ο νομοθέτης έχει εξελιχθεί σε ευεργέτη των δικηγορικών εταιρειών», τόνισε με νόημα ο κ. Μπερνίτσας, εξηγώντας ότι οι συνεχείς επαναξιολογήσεις και προσφυγές θα κρατήσουν τα δικαστήρια απασχολημένα για τουλάχιστον μία δεκαετία.
Πρόκειται για έναν φαύλο κύκλο που καθυστερεί την υλοποίηση έργων, ακόμη και εκείνων που χρηματοδοτούνται από ευρωπαϊκά κονδύλια, υπονομεύοντας την ταχύτητα και την αποτελεσματικότητα της επενδυτικής διαδικασίας. Το πρόβλημα, όπως επισημαίνει, θα μπορούσε να περιοριστεί εάν υπήρχε ουσιαστική συνεργασία μεταξύ της εκτελεστικής και της δικαστικής εξουσίας, με έναν άτυπο αλλά αποτελεσματικό προέλεγχο των νομοθετικών ρυθμίσεων που επηρεάζουν τις επενδύσεις. Η απουσία ενός τέτοιου μηχανισμού αφήνει τα έργα εκτεθειμένα σε δικαστικές αποφάσεις που μπορούν να ανατρέψουν ακόμα και εγκεκριμένα σχέδια.
Παρά τα γραφειοκρατικά εμπόδια, ο ίδιος διαπιστώνει ότι το επενδυτικό κλίμα παραμένει θετικό. Η κυβέρνηση συνεχίζει να δίνει προτεραιότητα στην προσέλκυση ξένων κεφαλαίων, αλλά τα προβλήματα στην εκτός σχεδίου δόμηση, οι ασάφειες γύρω από τον καθορισμό οδών σε πολεοδομικά σχέδια και η δυνατότητα αιφνιδιαστικής αναστολής έργων από δικαστές δημιουργούν περιβάλλον ανασφάλειας για τους επενδυτές.
«Ακόμη και όταν όλα φαίνονται νόμιμα και οι εγκρίσεις έχουν δοθεί, η έναρξη του έργου μπορεί να ανασταλεί με αμφισβητήσιμους ισχυρισμούς», εξηγεί ο κ. Μπερνίτσας. Η πρακτική αυτή αποθαρρύνει σοβαρά τις επενδύσεις και δημιουργεί καθυστερήσεις που εκτείνονται για χρόνια, συχνά με άγνωστο τέλος.
Έως μία δεκαετία θα χρειαστεί για να διορθωθούν οι καθυστερήσεις που έχει προκαλέσει στην αγορά η σύγχυση με το ΝΟΚ
Συνολικά, όπως τονίζει, η Ελλάδα διαθέτει πλέον όλα τα εχέγγυα για να προσελκύσει μεγάλες και σοβαρές επενδύσεις. Το κρίσιμο «στοίχημα» παραμένει στην υλοποίηση: χωρίς σταθερό και προβλέψιμο νομικό πλαίσιο, οι επενδυτές αντιμετωπίζουν ανασφάλεια και καθυστερήσεις που μπορούν να επεκταθούν για μία ολόκληρη δεκαετία. Ο επανέλεγχος των αδειών και η εκκρεμότητα στο ΣτΕ δημιουργούν μια διαδικασία που δεν τελειώνει, αυξάνοντας τη δικαστική ύλη και παρατείνοντας την αναμονή, με αποτέλεσμα να κλονίζεται η εμπιστοσύνη στη χώρα ως επενδυτικό προορισμό. Στο επιχειρηματικό πεδίο, η μακροπρόθεσμη σταθερότητα είναι το κλειδί. Η Ελλάδα έχει ανοίξει την πόρτα σε επενδύσεις, αλλά για να μπει κάποιος μέσα, χρειάζεται η πολιτεία να διασφαλίσει ότι τα γραφειοκρατικά και νομικά εμπόδια δεν θα μετατραπούν σε παγίδες για τον επενδυτή. Μέχρι τότε, όπως σημειώνει ο Παναγιώτης Μπερνίτσας, το «χαρτοφυλάκιο ευκαιριών» κινδυνεύει να παραμείνει στα χαρτιά, παρά τις δεκαετίες προσδοκιών και τις δεκάδες επενδυτικά ώριμες προτάσεις.
Σύμφωνα, πάντως, με όσα έκανε πρόσφατα γνωστά ο γενικός γραμματέας Χωρικού Σχεδιασμού και Αστικού Περιβάλλοντος, Ευθύμης Μπακογιάννης, ο νέος ΝΟΚ θα περιοριστεί σε μόλις 20 άρθρα, με στόχο να μειώσει τις καθυστερήσεις και να διευκολύνει κατασκευαστές και επενδυτές. Η πραγματική ασφάλεια, όπως τόνισε, θα έρθει με την ολοκλήρωση των Τοπικών Πολεοδομικών Σχεδίων, προγραμματισμένων έως το 2027 και χρηματοδοτούμενων με 400 εκατ. ευρώ από το Ταμείο Ανάκαμψης, εξασφαλίζοντας σαφή πλαίσια και μακροπρόθεσμη σταθερότητα στην αγορά ακινήτων.
Θυμίζουμε πως οι πρώτες αναταραχές δημιουργήθηκαν όταν η περσινή απόφαση του ΣτΕ, έκρινε αντισυνταγματικό το Νέο Οικοδομικό Κανονισμό ως προς το σκέλος που θεσπίζει μπόνους στη δόμηση με αντιστάθμισμα την ενεργειακή αναβάθμιση και την αύξηση των κοινόχρηστων χώρων και των χώρων πρασίνου.
ή αποκτήστε ετήσια συνδρομή εδώ.
