Τους τελευταίους μήνες ένα φαινόμενο επαναλαμβάνεται σχεδόν μηχανικά. Δεν είναι άλλο από τις αεροπορικές αφίξεις που αυξάνονται, αφήνοντας, ωστόσο, σχεδόν στάσιμη την πληρότητα των ξενοδοχείων, η οποία μένει στάσιμη ή και πέφτει.
Αυτό είναι ένα από τα συμπεράσματα που μπορεί κανείς να εξάγει από την τελευταία έρευνα του Ινστιτούτου Τουριστικών Ερευνών και Προβλέψεων, που δείχνει ότι τον Ιούλιο, για παράδειγμα, οι αφίξεις ενισχύθηκαν κατά 4,6%, όμως η πληρότητα των ξενοδοχείων υποχώρησε κατά 0,4% σε σχέση με πέρσι. Το κενό ανάμεσα στους δύο δείκτες δεν είναι στατιστική εξαίρεση, αλλά ένδειξη μιας μετατόπισης, καθώς η ζήτηση που μέχρι πριν λίγα χρόνια κατευθυνόταν σχεδόν αποκλειστικά προς τα ξενοδοχεία, σήμερα μοιράζεται σε μια διευρυμένη αγορά βραχυχρόνιας μίσθωσης
Η επικαιροποιημένη μελέτη του ΙΤΕΠ καταγράφει ότι από το 2014 έως το 2024, οι κλίνες Airbnb εκτοξεύτηκαν από 34.494 στις 787.076, ενώ οι διαθέσιμες μονάδες αυξήθηκαν από 7.676 σε 177.208. Στο ίδιο διάστημα, οι ξενοδοχειακές κλίνες αυξήθηκαν από 778.057 σε 894.854. Η διαφορά στον ρυθμό αύξησης δείχνει ότι η βραχυχρόνια μίσθωση δεν αποτελεί απλώς μια συμπληρωματική επιλογή για τους ταξιδιώτες, αλλά έναν παράλληλο και ταχέως επεκτεινόμενο μηχανισμό φιλοξενίας.
Αυτή η διεύρυνση αλλάζει και τον τρόπο με τον οποίο «μοιράζεται» η ζήτηση. Στις νησιωτικές περιφέρειες, για παράδειγμα, οι αφίξεις κινούνται σταθερά ανοδικά, όμως η πληρότητα δεν αυξάνεται με την ίδια ένταση. Σε ορισμένες περιοχές, η επιπλέον ζήτηση φαίνεται να διαχέεται κυρίως προς καταλύματα Airbnb, δημιουργώντας ένα νέο τοπίο όπου η δυναμική της αγοράς δεν ερμηνεύεται πλέον αποκλειστικά μέσα από τα ξενοδοχειακά στοιχεία. Η τάση αυτή δεν περιορίζεται μόνο στα παραθεριστικά hot spots. Στα μεγάλα αστικά κέντρα, ιδιαίτερα στην Αθήνα, η αναλογία ξενοδοχείων–Airbnb έχει ανατραπεί πλήρως. Στην ευρύτερη περιοχή της Αττικής για κάθε ξενοδοχείο αντιστοιχούν σήμερα 60 ακίνητα βραχυχρόνιας μίσθωσης.
Ωστόσο, σε αντίθεση με μια διάχυτη εντύπωση, ο ξενοδοχειακός κλάδος δεν βρίσκεται σε υποχώρηση.
Το 2024 ήταν μια από τις καλύτερες χρονιές της τελευταίας δεκαετίας, ως προς τη μέση πληρότητα (88%), ενώ ο τζίρος άγγιξε τα 11,5 δισ. ευρώ, αυξημένος κατά 8,5% από το 2023. Παράλληλα, η απασχόληση ξεπέρασε τις 198.000 θέσεις, ενώ οι επενδύσεις για ανακαινίσεις και αναβαθμίσεις έφτασαν συνολικά τα 1,03 δισ. ευρώ, εκ των οποίων τα 800 εκατ. αφορούσαν έργα εκσυγχρονισμού. Η εικόνα αυτή επιβεβαιώνει ότι η ξενοδοχία όχι μόνο διατηρεί τη θέση της, αλλά επενδύει στην ποιοτική της ενίσχυση, αφού τα ξενοδοχεία 5 αστέρων υπερδιπλασιάστηκαν, ενώ και οι μονάδες 4* και 3* αυξήθηκαν σημαντικά. Από την άλλη πλευρά, και η βραχυχρόνια μίσθωση έχει εισέλθει σε φάση ωριμότητας. Η κλίμακα που έχει πλέον αποκτήσει και μεταφράζεται συνολικά σε πάνω από 177.000 μονάδες μόνο στην πλατφόρμα της Airbnb δημιουργεί ένα τελείως διαφορετικό περιβάλλον ανταγωνισμού.
Η οικονομική διάσταση του φαινομένου είναι εξίσου κρίσιμη. Ο ξενοδοχειακός κλάδος έχει έναν από τους υψηλότερους πολλαπλασιαστές στην ελληνική οικονομία, καθώς με βάση τα στοιχεία που επικαλούνται οι ξενοδόχοι, κάθε 1 ευρώ που δαπανάται για ξενοδοχειακές υπηρεσίες δημιουργεί συνολικά 1,55 ευρώ προϊόντος, ενώ κάθε 1 εκατ. ευρώ που παράγεται από τον κλάδο οδηγεί στη δημιουργία 30 θέσεων εργασίας, έναντι 18 που δημιουργούν, κατά μέσο όρο, οι υπόλοιποι κλάδοι.
Σύμφωνα με πρόσφατα στοιχεία της ΑΑΔΕ, ο κλάδος της βραχυχρόνιας μίσθωσης πέτυχε έσοδα ρεκόρ ύψους 874 εκατομμυρίων ευρώ το 2024, με τον αριθμό των ακινήτων που έχουν εγγραφεί στο Μητρώο Ακινήτων Βραχυχρόνιας Διαμονής να φτάνουν πλέον τα 213.000. Το 2021 διαπιστώθηκαν 63% σύννομες καταχωρήσεις ακινήτων, ποσοστό που αυξήθηκε σε 80% το 2022 και σε 88% το 2023. Τέσσερις στους 10 ιδιοκτήτες ακινήτων που μισθώνονται ως Airbnb διαθέτουν έως 2 ακίνητα, το 35% ένα ακίνητο, το 11% είναι ιδιοκτήτες 11 έως 50 ακινήτων, ενώ το 10% έχει περισσότερα από 50 ακίνητα.
Το ερώτημα, λοιπόν, για το πόσους ταξιδιώτες «στερεί» το Airbnb από τα ξενοδοχεία δεν οδηγεί σε έναν απόλυτο αριθμό, αλλά σε μια διαπίστωση πως όσο η αγορά βραχυχρόνιας μίσθωσης συνεχίζει να αναπτύσσεται με τόσο υψηλούς ρυθμούς, τόσο μεγαλύτερο ποσοστό της συνολικής τουριστικής ζήτησης θα κατανέμεται σε άλλου τύπου καταλύματα, που πλέον ανταγωνίζονται για τον ίδιο ταξιδιώτη σε ίσα τερέν.
ή αποκτήστε ετήσια συνδρομή εδώ.