Η αγορά τυχερών παιγνίων στην Ελλάδα βρίσκεται σε φάση έντονης δραστηριότητας, με τα τελευταία στοιχεία να αποτυπώνουν μια διαρκώς αυξανόμενη συμμετοχή τόσο σε επίγεια όσο και σε διαδικτυακά δίκτυα.
Η εξέλιξη αυτή δημιουργεί διπλή εικόνα στη μία πλευρά της οποίας καθρεπτίζεται η θεσμοθετημένη και φορολογούμενη αγορά που τροφοδοτεί τα δημόσια ταμεία, και από την άλλη ο παράνομος τζόγος, που στερεί σημαντικά έσοδα από το κράτος και εγκυμονεί σοβαρούς κοινωνικούς κινδύνους.
Η ανοδική πορεία της νόμιμης αγοράς
Σύμφωνα με τα στοιχεία της Επιτροπής Εποπτείας και Ελέγχου Παιγνίων (ΕΕΕΠ), στο πεντάμηνο Ιανουαρίου – Μαΐου 2025 ο συνολικός κύκλος εργασιών (TGR) της ελληνικής αγοράς ανήλθε σε 6,74 δισ. ευρώ, αυξημένος κατά 5,3% σε σχέση με το αντίστοιχο διάστημα του 2024.
Από το ποσό αυτό, περίπου 5,5 δισ. ευρώ επιστράφηκαν στους παίκτες ως κέρδη, ενώ τα υπόλοιπα 1,235 δισ. ευρώ αποτέλεσαν τα μικτά έσοδα (GGR) των παρόχων, καταγράφοντας αύξηση 10,3%.
Η συμβολή στο δημόσιο ταμείο ήταν εξίσου σημαντική. Η συμμετοχή του Δημοσίου ανήλθε σε 312,9 εκατ. ευρώ, ενώ ο φόρος επί των κερδών των παικτών προσέθεσε άλλα 180,4 εκατ. ευρώ. Συνολικά, μέσα στο 2025 εκτιμάται ότι τα κρατικά έσοδα από τα τυχερά παιχνίδια θα ξεπεράσουν το 1,2 δισ. ευρώ, έναντι 1,03 δισ. ευρώ το 2024. Ουσιαστικά, πρόκειται για έναν κλάδο που έχει καταστεί σταθερή πηγή δημοσίων εσόδων, με την προοπτική περαιτέρω ανάπτυξης.
Στην κορυφή των παρόχων βρίσκεται ο ΟΠΑΠ, με μικτά έσοδα 607,6 εκατ. ευρώ και συμμετοχή στο Δημόσιο 93,8 εκατ. ευρώ. Ακολουθούν οι διαδικτυακές εταιρείες με GGR ύψους 465,1 εκατ. ευρώ, οι οποίες αποτελούν τον ταχύτερα αναπτυσσόμενο τομέα, κυρίως λόγω της στροφής των παικτών στο online στοίχημα και καζίνο.
Τα καζίνο κατέγραψαν έσοδα 63,3 εκατ. ευρώ, ενώ τα λαχεία και οι ιπποδρομίες, αν και μικρότερα σε μέγεθος, εξακολουθούν να διατηρούν το δικό τους κοινό.
Το -ανησυχητικό- μέγεθος του παράνομου τζόγου
Παράλληλα, η σκιά του παράνομου τζόγου παραμένει βαριά. Η Έκθεση Πεπραγμένων της ΕΕΕΠ για το 2024, που ήρθε στη δημοσιότητα τον περασμένο Απρίλιο, εκτίμησε τον τζίρο των παράνομων δικτύων σε πάνω από 1,67 δισ. ευρώ.
Στην πραγματικότητα, το μέγεθος του παράνομου τζόγου θεωρείται ακόμη μεγαλύτερο, καθώς πολλά από τα δίκτυα λειτουργούν με υψηλή μυστικότητα και αξιοποιούν το Διαδίκτυο και τα social media για να προσεγγίσουν παίκτες.
Το σοβαρότερο πρόβλημα δεν είναι μόνο η απώλεια εσόδων, που υπολογίζεται σε πάνω από 1 δισ. ευρώ ετησίως για το Δημόσιο, αλλά και η επικινδυνότητα για τους ίδιους τους συμμετέχοντες. Σύμφωνα με τα στοιχεία, το 52,5% των παικτών σε παράνομα δίκτυα δηλώνουν ότι αισθάνονται χαμένοι από τη δραστηριότητά τους, παρ’ όλα αυτά συνεχίζουν να παίζουν, γεγονός που καταδεικνύει τον υψηλό κίνδυνο εθισμού.
Το προφίλ των παικτών
Η μελέτη των χαρακτηριστικών όσων επιλέγουν παράνομα δίκτυα αναδεικνύει ανησυχητικές τάσεις. Από τους περίπου 799.000 παίκτες που συμμετείχαν το 2024 σε μη αδειοδοτημένα παίγνια, το 52,2% είναι άτομα έως 44 ετών, ενώ ιδιαίτερα υψηλή είναι η συμμετοχή των ηλικιών 18-34. Μαθητές και φοιτητές συγκροτούν περίπου το 10% του συνόλου, ποσοστό που αυξάνεται χρόνο με τον χρόνο.
Οι νεότεροι παίκτες στρέφονται στον παράνομο τζόγο κυρίως επειδή η συμμετοχή στα νόμιμα διαδικτυακά παιχνίδια επιτρέπεται μόνο από την ηλικία των 21 ετών. Έτσι, οι ηλικίες 18-21 καταφεύγουν σε μη αδειοδοτημένα sites. Παράλληλα, η έλξη των παράνομων δικτύων ενισχύεται από τη μη φορολόγηση των κερδών (65,2%), τις ανώνυμες μεθόδους κατάθεσης και ανάληψης (58%) και τα ελκυστικά bonus (56,2%).
Αντίθετα, οι μεγαλύτερες ηλικίες τείνουν να ξοδεύουν μεγαλύτερα ποσά, κάτι που συνδέεται με υψηλότερα εισοδήματα. Κατά μέσο όρο, κάθε συμμετέχων στα παράνομα δίκτυα δαπάνησε περίπου 2.089 ευρώ το 2024, από τα οποία μόλις 360 εκατ. ευρώ επιστράφηκαν ως κέρδη.
Η αντίδραση της Πολιτείας
Για την αντιμετώπιση του φαινομένου, η ΕΕΕΠ έχει δρομολογήσει την ίδρυση Παρατηρητηρίου για την αγορά των τυχερών παιγνίων, το οποίο θα αξιοποιεί σύγχρονες τεχνολογίες όπως Big Data, τεχνητή νοημοσύνη και blockchain. Στόχος είναι η καλύτερη ανάλυση της αγοράς, η πρόληψη απάτης και η στήριξη δράσεων πρόληψης και θεραπείας του εθισμού.
Παράλληλα, το νέο θεσμικό πλαίσιο που παρουσίασε το Υπουργείο Οικονομικών προβλέπει αυστηροποίηση των κυρώσεων με μόνιμο σφράγισμα και αφαίρεση άδειας σε καταστήματα με παράνομη δραστηριότητα, βαρύτερους όρους αδειοδότησης για internet café, ποινές φυλάκισης για παρεμπόδιση ελέγχων και υψηλά πρόστιμα σε φυσικά και νομικά πρόσωπα που εμπλέκονται.
Η δημοσίευση της λεγόμενης «black list», που περιλαμβάνει πάνω από 9.500 ιστοτόπους, είναι ένα ακόμη εργαλείο, αν και η ταχύτητα με την οποία εμφανίζονται νέες ιστοσελίδες αποδεικνύει ότι ο αγώνας είναι διαρκής και απαιτεί ευρωπαϊκό συντονισμό.
Η εξάπλωση των παράνομων δικτύων οφείλεται σε μεγάλο βαθμό στη χρήση του Διαδικτύου. Νέοι ιστότοποι με ελληνικό περιεχόμενο ξεφυτρώνουν καθημερινά, ενώ μέσω social media και πλατφορμών όπως YouTube και Twitch προβάλλονται διαφημίσεις που στοχεύουν ευθέως στο ελληνικό κοινό. Η τάση αυτή είναι ιδιαίτερα ανησυχητική, καθώς οι πλατφόρμες αυτές έχουν υψηλή απήχηση σε νεαρές ηλικίες, οι οποίες είναι και οι πιο ευάλωτες στον κίνδυνο εθισμού.
Η ευρωπαϊκή διάσταση του ζητήματος
Το φαινόμενο δεν περιορίζεται στην Ελλάδα. Στην Ευρωπαϊκή Ένωση, σύμφωνα με τα στοιχεία της Yield Sec., οι παράνομοι πάροχοι ελέγχουν το 71% της online αγοράς τυχερών παιχνιδιών, με έσοδα που ξεπερνούν τα 80 δισ. ευρώ. Από το 2023 έως το 2025, τα ακαθάριστα έσοδα από παράνομα online παιχνίδια αυξήθηκαν κατά 53%, έναντι αύξησης 30% στη νόμιμη αγορά.
Η συνολική ευρωπαϊκή αγορά έφτασε τα 114,3 δισ. ευρώ, με τις παράνομες πλατφόρμες να εκμεταλλεύονται την αυστηροποίηση των κανόνων για τις νόμιμες εταιρείες. Οι περιορισμοί στη διαφήμιση και τα bonus οδήγησαν πολλούς παίκτες σε παράνομα sites, που προσφέρουν δωρεάν streaming αθλητικών αγώνων και εύκολη εγγραφή. Το φαινόμενο εντάθηκε με αφορμή μεγάλα γεγονότα όπως οι Ολυμπιακοί Αγώνες του Παρισιού και το Euro 2024.
Παρά τις αυστηρές ποινές, που σε ορισμένες χώρες φτάνουν ακόμη και σε ποινές φυλάκισης άνω των δέκα ετών, οι μη αδειοδοτημένοι πάροχοι συνεχίζουν να πολλαπλασιάζονται, με πάνω από 6.200 ενεργούς να στοχεύουν στο ευρωπαϊκό κοινό.
Προοπτικές και προκλήσεις
Σε κάθε περίπτωση, η ελληνική αγορά τυχερών παιγνίων δείχνει ισχυρή δυναμική, με τη νόμιμη δραστηριότητα να αυξάνει τα δημόσια έσοδα και να δημιουργεί πλαίσιο ασφάλειας για τους παίκτες. Ωστόσο, η παράνομη πλευρά του τζόγου εξακολουθεί να αποτελεί τεράστια απειλή, όχι μόνο για την οικονομία αλλά και για την κοινωνική συνοχή.
Η πρόκληση με την οποία έρχεται αντιμέτωπη η Πολιτεία είναι διπλή. Αφενός να συνεχίσει να ενισχύει τη νόμιμη αγορά, με μέτρα διαφάνειας, προστασίας των παικτών και βιώσιμης ανάπτυξης· αφετέρου να περιορίσει τα παράνομα δίκτυα, μέσα από διεθνή συνεργασία, τεχνολογικά εργαλεία και αυστηρή επιβολή των νόμων.
Η λύση οφείλει να είναι συλλογική
Η επόμενη μέρα θα κριθεί από το αν το κράτος θα καταφέρει να ισορροπήσει ανάμεσα στη δημοσιονομική αξιοποίηση του κλάδου και στην προστασία των πολιτών από τις παγίδες ενός παράλληλου, ανεξέλεγκτου κόσμου.
Στο φόντο, η ευρωπαϊκή εμπειρία δείχνει ότι το πρόβλημα δεν είναι τοπικό αλλά παγκόσμιο, και η λύση δεν μπορεί παρά να είναι συλλογική.
ή αποκτήστε ετήσια συνδρομή εδώ.
