Η Θεσσαλονίκη βρίσκεται σε μια σπάνια συγκυρία όπου πολλά, μεγάλα και επίμονα ζητούμενα δεκαετιών βρίσκουν λύση ταυτόχρονα.
Λύσεις που δεν έρχονται με τη μορφή αποσπασματικών παρεμβάσεων αλλά ως ένα πλέγμα επενδύσεων που αναβαθμίζουν μεταφορές, λιμενικές υποδομές, αστικό δημόσιο χώρο, υγεία και επιχειρηματικότητα.
Το πιο ενθαρρυντικό είναι ότι πλέον κοινό παρονομαστή της προσπάθειας που γίνεται αποτελούν οι πιο ώριμες διαδικασίες, οι γρήγορες αδειοδοτήσεις, οι συνέργειες δημοσίου και ιδιωτικού τομέα και μια σαφής στόχευση να γίνουν τα έργα «στην ώρα τους».
FlyOver: Ένας νέος «εναέριος» περιφερειακός
Το flyover της Ανατολικής Περιφερειακής αποτελεί μια νέα, υπερυψωμένη αρτηρία που θα αποσυμφορήσει τον πιο φορτωμένο οδικό διάδρομο της πόλης, ανακατανέμοντας ροές και χρόνους.
Η ΜΕΤΚΑ, με ενεργό ρόλο στα μεγάλα εργοτάξια της Θεσσαλονίκης, επιβεβαιώνει ότι οι εργασίες έχουν ξεπεράσει το 30% και ότι η ολοκλήρωση στοχεύει για τον Μάιο του 2027. Η δυσκολία είναι τεχνική και λειτουργική καθώς επιχειρείται να κατασκευαστεί «πάνω από» μια ζώσα πόλη, χωρίς να παραλύσει η καθημερινότητα.
Η μεθοδολογία κατασκευής ανά τμήμα, με εναλλακτικές διαδρομές, προσωρινές ρυθμίσεις και αυστηρό συντονισμό με τα υπόλοιπα εργοτάξια, είναι κρίσιμη για να κερδηθεί χρόνος και να μην κλονιστεί η αξιοπιστία απέναντι στους πολίτες.
Πέρα από την κυκλοφοριακή ανάσα, το flyover έχει και καθαρά αναπτυξιακή διάσταση. Μειώνει το «κόστος χρόνου» μετακίνησης, βελτιώνει τη διασύνδεση με θύλακες επιχειρηματικής δραστηριότητας στην ανατολική Θεσσαλονίκη και δημιουργεί καλύτερες συνθήκες πρόσβασης σε κομβικούς πόλους εκπαίδευσης και υγείας. Όταν ολοκληρωθεί, θα λειτουργήσει ως «αόρατος πολλαπλασιαστής» παραγωγικότητας για την πόλη.
Μετρό Θεσσαλονίκης: Έρχονται 5 νέοι σταθμοί
Το μετρό της Θεσσαλονίκης, μετά από χίλια κύματα που πέρασε, έχει πλέον μπει στην καθημερινότητα των πολιτών της Θεσσαλονίκης. Μάλιστα, σε ένα σημαντικό βήμα, ο ΑΚΤΩΡ ανακοίνωσε τη ρευματοδότηση της επέκτασης προς Καλαμαριά και τις πρώτες επιτυχείς δοκιμαστικές διαδρομές.
Η πρόβλεψη που έχει γίνει αναφέρει ότι προς το τέλος του πρώτου τριμήνου του 2026 θα παραδοθούν πέντε νέοι σταθμοί, ώστε η ανατολική ακτίνα της πόλης να συνδεθεί με ρυθμούς που αλλάζουν τις καθημερινές επιλογές των κατοίκων.
Ήδη, από την έναρξη λειτουργίας της βασικής γραμμής, περίπου 12.000 αυτοκίνητα έμειναν εκτός κέντρου. Σήμερα ο αριθμός προσεγγίζει τα 15.000 και με την επέκταση προς Καλαμαριά, αλλά και τη μελλοντική διείσδυση προς τις βορειοδυτικές συνοικίες υψηλής πυκνότητας, η εκτίμηση ανεβαίνει στις 25.000.
Προβλήτας 6: Το λιμάνι ως πύλη των ULCV και ως εργοτάξιο ανάπτυξης
Με τη σειρά της, η επέκταση του 6ου Προβλήτα στο λιμάνι Θεσσαλονίκης αλλάζει κλίμακα στη ναυτιλιακή γεωγραφία της πόλης. Με χρόνο υλοποίησης έως 36 μήνες, προϋπολογισμό υποχρεωτικών επενδύσεων έως 180 εκατ. ευρώ (και συνολικό πρόγραμμα που φτάνει τα 300 εκατ. ως το τέλος της παραχώρησης) και προβλεπόμενη δημιουργία περίπου 4.000 θέσεων εργασίας στην κατασκευή, το έργο περνά από τις δεσμεύσεις στα ορατά ορόσημα.
Η κοινοπραξία ΜΕΤΚΑ–ΤΕΚΑΛ έχει ανακηρυχθεί προσωρινός ανάδοχος, ενώ το Masterplan έχει λάβει τις καίριες εγκρίσεις: θετική γνωμοδότηση ΕΣΑΛ, τροποποίηση της Σύμβασης Παραχώρησης και, το σημαντικότερο, Προεδρικό Διάταγμα (10/02/2025) που εγκρίνει το Αναπτυξιακό Πρόγραμμα και τη Μελέτη Διαχείρισης.
Τι σημαίνουν όλα αυτά στην πράξη; Ότι ο ΟΛΘ αποκτά την ικανότητα να εξυπηρετεί Ultra Large Container Vessels 24.000 TEUs, δηλαδή να μπει στο «κλαμπ» των πραγματικά μεγάλων μεσογειακών κόμβων.
Η θέση της Θεσσαλονίκης ως θαλάσσιας πύλης της Νοτιοανατολικής Ευρώπης κεφαλαιοποιεί επιτέλους πλεονεκτήματα όπως την εγγύτητα στις αγορές των Βαλκανίων, την πρόσβαση στην Εγνατία και την διασύνδεση με σιδηρόδρομο.
Logistics, βιομηχανία, ακίνητα: Οι μοχλοί της επόμενης μέρας
Την ίδια ώρα εξελίσσονται επιπλέον κινήσεις που δημιουργούν το οικοσύστημα της αυριανής Θεσσαλονίκης.
Η ΓΑΙΑΟΣΕ, με χαρτοφυλάκιο 100.000 στρεμμάτων και 5.000 ακίνητα πανελλαδικά, «τρέχει» 75 συμβάσεις μόνο στη συμπρωτεύουσα. Στο επίκεντρο μπαίνει το πρώην στρατόπεδο Γκόνου, δηλαδή 672 στρέμματα στη δυτική είσοδο, με οδικές και σιδηροδρομικές προσβάσεις, δρομολογημένο ως εμπορευματικό κέντρο συνδυασμένων μεταφορών.
Το έργο προχωρά στη δεύτερη φάση του διαγωνισμού, όπου συμμετέχουν ήδη μεγάλοι όμιλοι από τον χώρο των logistics, των κατασκευών, των επενδύσεων σε ακίνητη περιουσία, αλλά και ο ίδιος ο ΟΛΘ. Παράλληλα, οι συζητήσεις με την αμερικανική αναπτυξιακή τράπεζα DFC βρίσκονται σε προχωρημένο στάδιο και αφορούν χρηματοδότηση που ξεπερνά τα 260 εκατομμύρια ευρώ.
Ο στόχος περιλαμβάνει τον επαναπατρισμό δραστηριοτήτων του κύκλου «εισαγωγές–μεταποίηση–εξαγωγές», 3.000 νέες θέσεις εργασίας και, σε συνδυασμό με αντίστοιχες υποδομές στην Αττική, απομάκρυνση περίπου 300 βαρέων οχημάτων ημερησίως από κεντρικούς άξονες.
Δίπλα σε αυτό, η ΕΤΒΑ–ΒΙΠΕ υλοποιεί τη μεγαλύτερη επένδυσή της στη Σίνδο, την ανανέωση υποδομών ύδρευσης με έξυπνους μετρητές, αναβάθμιση ασφάλειας και οδοστρωμάτων, αλλά και ίδρυση Ακαδημιών Ανάπτυξης Δεξιοτήτων από το 2026, ώστε οι επιχειρήσεις να βρίσκουν ταχύτερα και καλύτερα καταρτισμένο προσωπικό.
Πρόκειται για τον συχνά παραγνωρισμένο κρίκο της ανταγωνιστικότητας: τις «σκληρές» υποδομές να τις συναντούν οι «μαλακές» δεξιότητες.
Από τη ΔΕΘ στο Κυβερνείο
Η ανάπλαση της ΔΕΘ επανασχεδιάζει την καρδιά της πόλης. Χωρίς τελικά την κατασκευή ξενοδοχείου και επιχειρηματικού κέντρου, με έμφαση σε πάνω από 100 στρέμματα αδόμητων, πράσινων και ανοιχτών χώρων, με υπόγεια στάθμευση 660 θέσεων και ένα σύγχρονο εκθεσιακό κέντρο 41.500 τ.μ., το έργο των 120 εκατ. ευρώ θα δημοπρατηθεί ως δημόσιο έργο από τη Μονάδα Στρατηγικών Συμβάσεων του Υπερταμείου το πρώτο εξάμηνο του 2026.
Το Βελλίδειο ανακαινίζεται, ενώ η στρατηγική είναι ο χώρος να παραμείνει ζωντανός, ασφαλής και φροντισμένος, με δραστηριότητες που τροφοδοτούν τη συντήρησή του.
Στο παραθαλάσσιο μέτωπο, το Κυβερνείο (Παλατάκι) μπαίνει σε τροχιά ουσιαστικής αποκατάστασης. Με μνημόνιο συνεργασίας Βουλής–Υπερταμείου–ΕΤΑΔ, τρέχουν μελέτες ωρίμανσης, πλαίσιο χρήσεων και μοντέλο λειτουργίας που συνδυάζει θεσμικό κύρος και εξωστρέφεια: πολιτισμός, συνέδρια έως 250 ατόμων, περιοδικές εκθέσεις, καφέ και δραστηριότητες που δημιουργούν σταθερές ροές κατοίκων και επισκεπτών. Με ορίζοντα ολοκλήρωσης το πρώτο εξάμηνο του 2028 (υπό την επιφύλαξη των μελετών), η πόλη αποκτά έναν νέο, ανοιχτό πόλο πολιτισμού δίπλα στη θάλασσα.
Θαλάσσιο μέτωπο και τουρισμός
Επίσης, η Μαρίνα Καλαμαριάς (Αρετσού) προετοιμάζεται για διαγωνισμό ως το τέλος του 2025, με ΚΥΑ χωροθέτησης σε τροχιά έκδοσης και ήδη εγκεκριμένο Master Plan που προβλέπει ήπια δόμηση, ελεύθερη πρόσβαση και αναβάθμιση ασφάλειας–περιβάλλοντος.
Παρά την εκκρεμή προσφυγή του Δήμου στο ΣτΕ κατά της ΣΜΠΕ, η νομολογία επιτρέπει την έναρξη της διαδικασίας αξιοποίησης όταν ολοκληρωθούν το Π.Δ. και η ΚΥΑ. Τεχνικά, το πλαίσιο είναι καθαρό και αναφέρει μέγιστη δόμηση 14.900 τ.μ. στη χερσαία ζώνη, ύψος έως 8,5 μ. και διακριτές ζώνες λειτουργίας–αναψυχής.
Για την πόλη, η μαρίνα δεν θα προσφέρει μόνο θέσεις ελλιμενισμού αλλά και έναν τρόπο να «αγκαλιαστεί» το νερό ως καθημερινός δημόσιος χώρος.
Το σχέδιο για τον σιδηροδρομικό σταθμό
Η ΓΑΙΑΟΣΕ άνοιξε, τον Ιούλιο του 2025, πρόσκληση μη δεσμευτικού ενδιαφέροντος για την αξιοποίηση του εμβληματικού Σιδηροδρομικού Σταθμού.
Σε μια έκταση 83.000 τ.μ., με 11 υφιστάμενα κτίρια και συνολική αξιοποιήσιμη επιφάνεια περίπου 83.200 τ.μ., το σχέδιο στοχεύει σε ένα υβριδικό μίγμα που θα περιλμβάνει πολιτισμό, συνέδρια, γραφεία, εμπόριο, εστίαση, τουριστικές υποδομές και μια, νέα, ανώτερη εμπειρία μετεπιβίβασης σε τρένο, μετρό και λεωφορεία.
Τι προβλέπεται για τον τομέα της Υγείας
Παράλληλα με τα έργα υποδομών, τρέχει ένα εκτεταμένο πρόγραμμα αναβαθμίσεων νοσοκομείων και κέντρων υγείας.
Από την ανέγερση του κτιρίου κυτταρικών και γονιδιακών θεραπειών στο «Γ. Παπανικολάου» (3.098,6 τ.μ., ολοκλήρωση Ιούνιος 2026) μέχρι νέες μονάδες βραχείας νοσηλείας στο «Παπαγεωργίου» (ορίζοντας Οκτώβριος 2025), ανακαινίσεις ΤΕΠ στο ΑΧΕΠΑ (Μάιος 2026) και σειρά παρεμβάσεων σε «Γεννηματάς», «Άγιος Δημήτριος», «Άγιος Παύλος», αλλά και σε Κέντρα Υγείας από Λαγκαδά ως Θέρμη και Νέα Μηχανιώνα, διαμορφώνεται ένα πλέγμα βελτιώσεων που ο πολίτης θα βιώσει σε χρόνους αναμονής, ποιότητα χώρων, ασφάλεια και αποτελεσματικότητα.
Το νήμα που συνδέει τα πάντα
Αν βάλουμε σε μια ευθεία το flyover, το Μετρό, τον 6ο Προβλήτα, τα έργα στο Στρατόπεδο Γκόνου, την ανάπλαση ΔΕΘ, την Αρετσού, το Κυβερνείο και τις αναβαθμίσεις υγείας, διακρίνουμε ένα συνεκτικό αφήγημα.
Η πόλη αποκτά έναν γρηγορότερο «σκελετό» μεταφορών, ένα βαθύτερο λιμάνι διεθνούς εμβέλειας, έναν «πράσινο» και ανοιχτό αστικό πυρήνα, ένα σύγχρονο logistic hub στη δυτική πύλη, νέους πόλους πολιτισμού στο θαλάσσιο μέτωπο και ένα σύστημα υγείας πιο λειτουργικό.
Το αποτέλεσμα που αναμένεται να δημιουργηθεί αποτελεί, εκτός των άλλων, μια μεγάλη δυνατότητα αναδιανομής ευκαιριών.
Το στοίχημα που πρέπει να κερδηθεί είναι διπλό
Επιχειρήσεις που θα τολμήσουν να επενδύσουν, νέες θέσεις εργασίας, τουρισμός με μεγαλύτερη παραμονή και κατανάλωση, ποιότητα ζωής που κρατά νέους ανθρώπους στην πόλη.
Η «Βασίλισσα του Βορρά» έρχεται να κερδίσει ξανά τον τίτλο της, όχι περιορισμένη σε ένα έργο-σύμβολο, όπως πχ το Μετρό, αλλά με πολλά γρανάζια που γυρίζουν μαζί.
Το στοίχημα βέβαια που μένει να κερδηθεί είναι διπλό. Επιμονή στην τήρηση χρονοδιαγραμμάτων και ικανότητα να μεταφραστούν οι υποδομές σε καθημερινό όφελος. Αν αυτό επιτευχθεί, ο τίτλος που κουβαλάει η Θεσσαλονίκη, δεν θα είναι μόνο τιμητικός αλλά μια περιγραφή της πραγματικότητας.
ή αποκτήστε ετήσια συνδρομή εδώ.
