Να αποτελέσει κόμβο τεχνητής νοημοσύνης στην ευρύτερη περιοχή της ΝΑ Ευρώπης στοχεύει η Ελλάδα, με την κατασκευή και λειτουργεία του υπερυπολιγιστή Δαίδαλος αλλά και του AI Factory Pharos.
Το Pharos, αναμένεται να αποτελέσει το σημαντικότερο AI Factory της ευρύτερης περιοχής, καθώς θα αποτελεί τον «συνδετικό κρίκο» όλων των Εργοστασίων τεχνητής νοημοσύνης στην ΝΑ Ευρώπη. Συγκεκριμένα, μετά την έγκριση από την ΕΕ των προτάσεων της Κύπρου, Μάλτας, Βόρειας Μακεδονίας και Σερβίας για την δημιουργία τεσσάρων AI Factories Antennas, το ελληνικό «Εργοστάσιο» Τεχνητής Νοημοσύνης PHAROS γίνεται πλέον περιφερειακός κόμβος Tεχνητής Nοημοσύνης, καθώς όλα θα συνδέονται αυτό.
Με τον τρόπο αυτό δημιουργείται ένα οικοσύστημα τεχνητής νοημοσύνης στη Νοτιοανατολική Ευρώπη με επίκεντρο την Ελλάδα και τέσσερις περιφερειακούς κόμβους, που μοιράζονται υπολογιστικούς πόρους, δεδομένα και εργαλεία. Αξιοσημείωτο δε για την Ελλάδα αποτελεί το γεγονός ότι από τα συνολικά δεκατρία AI Factory Antennas της Ευρώπης, τα τέσσερα θα διασυνδέονται με το ελληνικό εργοστάσιο ΤΝ PHAROS.
Μέσα από τη συνεργασία με τα τέσσερα AI Factory Antennas, το εργοστάσιο τεχνητής νοημοσύνης PHAROS αποκτά άμεση διασύνδεση με τέσσερις νέες κοινότητες ΤΝ, ενισχύοντας τον ρόλο του ως διακρατικός κόμβος τεχνητής νοημοσύνης στη Νοτιοανατολική Ευρώπη και συμβάλλοντας στη συνεχή ανάπτυξη των εθνικών οικοσυστημάτων καινοτομίας.
Τα AI Factory Antennas που δημιουργούνται σε Κύπρο, Μάλτα, Βόρεια Μακεδονία και Σερβία, θα λειτουργούν σε στενή συνέργεια με το PHAROS AI Factory, προσφέροντας πρόσβαση σε υπολογιστικούς πόρους υπερυψηλών επιδόσεων, ειδικά προσαρμοσμένους στις ανάγκες εφαρμογών τεχνητής νοημοσύνης. Μέσω αυτής της συνεργασίας, θα ενισχυθεί η έρευνα, η καινοτομία και η βιομηχανική ανάπτυξη σε ένα ευρύ φάσμα τομέων.
Κάθε AI Factory Antenna θα διαθέτει τη δική της θεματική και γεωγραφική εξειδίκευση, συμβάλλοντας στη δικτύωση, τη συνεργασία και τη βιωσιμότητα του συνολικού οικοσυστήματος. Παράλληλα, μέσα από πρωτοβουλίες εκπαίδευσης, συν-ανάπτυξης μοντέλων και ανταλλαγής τεχνογνωσίας, τα Antennas θα προωθούν την πρακτική αξιοποίηση της ΤΝ από τον δημόσιο και τον ιδιωτικό τομέα, ενδυναμώνοντας τη μετάβαση προς μια πιο ψηφιακή καινοτόμο οικονομία.
Παράλληλα το μέγεθος της σημαντικότητας αποδεικνύεται και από το γεγονός ότι η Ευρωπαϊκή Τράπεζα Επενδύσεων αναμένεται να εξετάζει το ενδεχόμενο να αναλάβει ρόλο στο funding του Pharos.
Ήδη, στο πλαίσιο Μνημονίου Κατανόησης (MoU) με την Ευρωπαϊκή Επιτροπή, η Ευρωπαϊκή Τράπεζα Επενδύσεων έχει αναλάβει τρεις βασικούς ρόλους, μεταξύ των οποίων περιλαμβάνεται και η πιθανή συγχρηματοδότηση του Pharos μέσω του προγράμματος TechEU. Παράλληλα, η ΕΤΕπ είναι υπεύθυνη για την αξιολόγηση των προτάσεων και την εκπόνηση προκαταρκτικών μελετών βιωσιμότητας για το ελληνικό AI Factory, ενώ παρέχει και συμβουλευτικές υπηρεσίες στις κοινοπραξίες που προετοιμάζουν ολοκληρωμένες αιτήσεις, υποστηρίζοντάς τες ώστε τα έργα τους να είναι βιώσιμα.
Το έργο έχει συνολικό προϋπολογισμό 30 εκατ. ευρώ και η χρηματοδότηση καλύπτεται κατά 50% από το Horizon Europe και κατά 50% από εθνικούς πόρους, με διάρκεια τρία έτη, από 1ης Απριλίου 2025. Η δε Pharos SA θα έχει δύο μετόχους: το Υπερταμείο (70%) και το υπουργείο Ψηφιακής Διακυβέρνησης (30%).
Οι δυνατότητες του συστήματος θα αξιοποιούνται για την ανάπτυξη εφαρμογών εξατομικευμένης ιατρικής, τη βελτιστοποίηση της διαχείρισης φυσικών πόρων, την ανάλυση δορυφορικών δεδομένων για πρόβλεψη φυσικών καταστροφών, καθώς και για την κατανόηση και επεξεργασία διοικητικών διαδικασιών σε φυσική γλώσσα με στόχευση και στην ενίσχυση της προσβασιμότητας για τα άτομα με αναπηρία.
Ο υπερυπολογιστής Δαίδαλος
Φυσικά κεντρικό υπολογιστικό εργαλείο θα αποτελέσει ο υπερυπολογιστής «Δαίδαλος», ο οποίος θα προσφέρει ισχύ 89 Pflops και σημαντικό μέρος των πόρων του θα διατίθεται αποκλειστικά για εφαρμογές ΑΙ που αναπτύσσονται μέσω του Pharos.
Ο Δαίδαλος θα είναι ο μεγαλύτερος υπερυπολογιστές στη χώρα και από τους ισχυρότερους στην Ευρώπη, ενώ αναμένεται να συμπεριληφθεί στους κορυφαίους 30 υπερυπολογιστές παγκοσμίως εντός της λίστας ΤΟP500 και της λίστας των συστημάτων αποδοτικής χρήσης ενέργειας (GREEN500).
Με τις υπολογιστικές του δυνατότητες θα καλύψει τις αυξανόμενες ανάγκες της ερευνητικής και επιστημονικής κοινότητας, προσελκύοντας επιπλέον νέους επιστήμονες και συνεισφέροντας σε έρευνα παγκόσμιας κλάσης. Αναμένεται να είναι διαθέσιμος στις αρχές του 2026, για χρήση από την επιστημονική και ακαδημαϊκή κοινότητα, τη βιομηχανία και τον δημόσιο τομέα σε όλη την Ευρώπη, ενισχύοντας τη θέση της Ελλάδας στον παγκόσμιο χάρτη της υψηλής υπολογιστικής απόδοσης.
Το έργο κατακυρώθηκε έπειτα από δημόσιο ανοικτό διαγωνισμό στην ανάδοχο εταιρεία Hewlett Packard Enterprise με αντικείμενο την προμήθεια και την εγκατάσταση προηγμένου υπολογιστικού εξοπλισμού, αποθηκευτικού χώρου και λογισμικού, και εκπαιδευτικές υπηρεσίες, με προϋπολογισμό 41 εκατ. ευρώ (+ΦΠΑ).
Επίσης, μετά από δημόσιο ανοικτό διαγωνισμό, κατακυρώθηκε στην ανάδοχο εταιρεία ΜainSys ΑΕ το αντικείμενο της διαμόρφωσης των ηλεκτρομηχανολογικών υποδομών και η διαμόρφωση νέου κέντρου δεδομένων στο Τεχνολογικό Πολιτιστικό Πάρκου Λαυρίου, με προϋπολογισμό 17,9 εκατ. ευρώ.
ή αποκτήστε ετήσια συνδρομή εδώ.
