Στον Άγιο Δημήτριο Λήμνου, ένα χωριό που δημιουργήθηκε από τους πρόσφυγες του Ρεΐζτνερε της Μικράς Ασίας, συνεχίζεται μέχρι σήμερα μια μακραίωνη παράδοση αμπελουργίας. Ανάμεσα σε αυτούς που κρατούν ζωντανό το νήμα της ιστορίας βρίσκεται ο Μανώλης Γκαράλης, οινοποιός και τρίτης γενιάς αμπελουργός, ο οποίος συνεχίζει το έργο που ξεκίνησαν ο παππούς και ο πατέρας του.
«Όταν οι παππούδες μας ήρθαν στη Λήμνο, ασχολήθηκαν με τα αμπέλια και την κτηνοτροφία» λέει ο ίδιος, περιγράφοντας μια οικογενειακή πορεία άρρηκτα συνδεδεμένη με τη γη του νησιού. Με τα χρόνια, η οικογένεια βρήκε και νέες εκτάσεις-ακόμα και από την πλευρά της συζύγου του-και επέκτεινε σταθερά τον αμπελώνα της.
Η δημιουργία του πρώτου οινοποιείου της οικογένειας από τον Μανώλη Γκαράλη
Αν και η ιδέα ενός οινοποιείου υπήρχε από πολύ νωρίς, έγινε πραγματικότητα το 2007, όταν ο Μανώλης Γκαράλης και η οικογένειά του κατάφεραν να ενταχθούν σε ευρωπαϊκό πρόγραμμα ενίσχυσης. «Δεν ήμουν οινολόγος, ήμουν αμπελουργός. Όμως με τη βοήθεια ειδικών κάναμε τα πρώτα βήματα και σιγά-σιγά εξελιχθήκαμε» σημειώνει. Η καθοριστική στροφή ήρθε το 2016, όταν το οινοποιείο Γκαράλη μπήκε δυναμικά στον χώρο των κρασιών ήπιας παρέμβασης ή αλλιώς φυσικών κρασιών. Η απήχηση ήταν άμεση και άνοιξε τον δρόμο και για τα πρώτα εξαγωγικά βήματα στις Ηνωμένες Πολιτείες Από τις μικρές αρχικές ποσότητες, η ζήτηση στο εξωτερικό αυξήθηκε σταδιακά και σήμερα το οινοποιείο εξάγει σε Γερμανία, Βέλγιο, Δανία, Σουηδία, Μεγάλη Βρετανία, Γαλλία και σε μικρότερες ποσότητες στην Ιταλία.
Στην οικογενειακή σκυτάλη δείχνει ότι θα υπάρξει συνέχεια, καθώς η κόρη του σπουδάζει στη Γεωπονική Σχολή του ΑΠΘ, με ξεκάθαρο ενδιαφέρον να συνεχίσει την παράδοση.

Κρασιά που ωριμάζουν σε αμφορείς θαμμένους στη γη
Το οινοποιείο Γκαράλη έχει καταφέρει να ξεχωρίσει με μια ιδιαίτερη οινική πρόταση που στηρίζεται σε δύο ξεχωριστούς κωδικούς. Πρόκειται για κρασιά που ζυμώνονται και παλαιώνουν μέσα σε πήλινους αμφορείς θαμμένους στο έδαφος. Το Terra Ambera Amphora ωριμάζει για τέσσερις μήνες μαζί με τα στέμφυλα, ενώ το Ceramica, η κορυφαία ετικέτα του οινοποιείου, παραμένει για έναν ολόκληρο χρόνο στον αμφορέα. Η τελευταία παραγωγή του Ceramica έφτασε μόλις τις 1.200 φιάλες, υπόδειγμα περιορισμένης ποσότητας αλλά υψηλής ποιοτικής στόχευσης του οινοποιείου.
Με 50 στρέμματα ιδιόκτητων αμπελώνων-αριθμός μεγάλος για τα δεδομένα της Λήμνου-η οικογένεια καλλιεργεί αποκλειστικά βιολογικά. Επειδή όμως η παραγωγή δεν επαρκεί, προμηθεύεται και βιολογικά σταφύλια από επιλεγμένους παραγωγούς. Οι φυτεύσεις γίνονται παραδοσιακά, σε μορφή κυπέλλου, όπως παλιά, ωστόσο ο κατακερματισμός των εκτάσεων δημιουργεί δυσκολίες. «Έχω 13 διαφορετικά αμπελοτεμάχια, κάτι που κάνει την παραγωγή πολύ απαιτητική» λέει ο Μανώλης Γκαράλης.
Καλλιέργεια των δύο ΠΟΠ ποικιλιών του νησιού
Οι δύο ποικιλίες που καλλιεργούνται-Μοσχάτο Αλεξανδρείας και Λημνιό-είναι και οι δύο ΠΟΠ και αποτελούν τη βάση για 14 διαφορετικές ετικέτες. Η μεγαλύτερη ποσότητα του Μοσχάτου κατευθύνεται στην παραγωγή του Terra Ambera, ενώ κάθε χρόνο το οινοποιείο πειραματίζεται με νέες ιδέες. «Φέτος μάλλον θα κάνουμε κάποιο ημιαφρώδες κρασί pet-nat» αποκαλύπτει, δείχνοντας ότι η διάθεση για δημιουργία δεν σταματά.
Οι χρονιές 2023 και 2024 ήταν δύσκολες, με τον καύσωνα και το χαλάζι να πλήττουν σημαντικά την παραγωγή. Το 2024 μάλιστα, μια καταιγίδα τον Δεκέμβριο «σάρωσε τα πάντα», δημιουργώντας σοβαρά προβλήματα στους αμπελώνες και στην περιοχή. Ωστόσο, όπως εξηγεί ο ίδιος, η γη απορρόφησε το νερό κι έτσι το καλοκαίρι η χρονιά εξελίχθηκε φυσιολογικά.

Επένδυση σε νέους χώρους και δημιουργία επισκέψιμου οινοποιείου
Τα τελευταία δύο χρόνια το οινοποιείο έχει επενδύσει σε νέους χώρους και βελτιώσεις των εγκαταστάσεων. Και τώρα ετοιμάζει ακόμη μία επέκταση, καθώς η ζήτηση αυξάνεται και ο οινοτουρισμός στον τόπο ανθίζει. Πλέον ο χώρος είναι επισκέψιμος και υποδέχεται ολοένα περισσότερους λάτρεις του κρασιού που αναζητούν μια αυθεντική οινική εμπειρία.
Το Οινοποιείο Γκαράλη αποτελεί σήμερα ένα από τα πιο ζωντανά παραδείγματα του πώς η παράδοση, η οικογενειακή συνέχεια και ο σύγχρονος οινικός πειραματισμός μπορούν να συνυπάρξουν δημιουργικά, αναδεικνύοντας τη Λήμνο σε προορισμό με ξεχωριστή οινική ταυτότητα.
ή αποκτήστε ετήσια συνδρομή εδώ.