Η παγκόσμια αγορά ηλεκτρικών οχημάτων αναπτύσσεται με ταχείς ρυθμούς, καθώς η τεχνολογία ωριμάζει και οι τιμές καθίστανται πιο προσιτές. Σύμφωνα με την τελευταία έκθεση του Διεθνούς Οργανισμού Ενέργειας, έως το 2030 τα ηλεκτρικά αυτοκίνητα αναμένεται να καταλαμβάνουν περισσότερο από το 40% των παγκόσμιων πωλήσεων νέων οχημάτων. Οι πωλήσεις τους αυξάνονται εντυπωσιακά, με την πρόβλεψη να ξεπερνούν τα 20 εκατομμύρια μέσα στο 2025, αντιπροσωπεύοντας πάνω από το ένα τέταρτο των νέων αυτοκινήτων που θα πωληθούν διεθνώς.
Το 2024 ήταν σημείο καμπής, καθώς περισσότερα από 17 εκατομμύρια ηλεκτρικά αυτοκίνητα πωλήθηκαν παγκοσμίως, ανεβάζοντας το παγκόσμιο μερίδιο αγοράς τους πάνω από 20%. Ήδη από το πρώτο τρίμηνο του 2025, οι πωλήσεις αυξήθηκαν κατά 35% σε σύγκριση με το προηγούμενο έτος. Το γεγονός αυτό καταδεικνύει ότι τα ηλεκτρικά οχήματα δεν αποτελούν πλέον εξειδικευμένο προϊόν, αλλά ένα ολοένα και πιο κυρίαρχο κομμάτι της αγοράς αυτοκινήτου. Αυτό συμβαίνει παρά τη μείωση κρατικών επιδοτήσεων σε πολλές χώρες, κάτι που δείχνει ότι η ζήτηση ενισχύεται λόγω πραγματικής ωρίμανσης της αγοράς και όχι μόνο χάρη σε οικονομικά κίνητρα.
Η Κίνα ηγείται της παγκόσμιας μετάβασης, καταγράφοντας πάνω από 11 εκατομμύρια πωλήσεις ηλεκτρικών αυτοκινήτων το 2024, αριθμός που ισοδυναμεί με όλες τις παγκόσμιες πωλήσεις του 2022. Τα ηλεκτρικά οχήματα στην κινεζική αγορά αντιπροσωπεύουν σχεδόν το 50% των νέων ταξινομήσεων. Ταυτόχρονα, η Κίνα ενίσχυσε τη θέση της ως παγκόσμιος εξαγωγέας, αποστέλλοντας πάνω από 1,25 εκατομμύρια ηλεκτρικά αυτοκίνητα σε αγορές του εξωτερικού. Οι αναδυόμενες αγορές της Ασίας και της Λατινικής Αμερικής καταγράφουν σημαντική δυναμική, με τις πωλήσεις σε αυτές τις περιοχές να αυξάνονται πάνω από 60% μέσα σε ένα έτος. Αντίθετα, στις Ηνωμένες Πολιτείες, η αύξηση ήταν πιο περιορισμένη, κοντά στο 10%, ενώ στην Ευρώπη οι πωλήσεις παρέμειναν σταθερές, επηρεασμένες από τη μείωση των επιδοτήσεων σε πολλές χώρες, παρότι το συνολικό μερίδιο αγοράς παρέμεινε σε υψηλό επίπεδο, κοντά στο 20%.
Οι θετικές εξελίξεις δεν οφείλονται μόνο στις κρατικές πολιτικές, αλλά και σε διαρθρωτικές μεταβολές στην τιμολόγηση. Η μέση τιμή ενός ηλεκτρικού αυτοκινήτου μειώθηκε σημαντικά το 2024, λόγω αυξημένου ανταγωνισμού και μείωσης του κόστους των μπαταριών. Στην Κίνα, τα δύο τρίτα των ηλεκτρικών αυτοκινήτων που πωλήθηκαν κόστιζαν λιγότερο από τα αντίστοιχα βενζινοκίνητα. Στην Ευρώπη, ωστόσο, τα EVs παραμένουν ακριβότερα. Στη Γερμανία, η διαφορά τιμής με τα συμβατικά μοντέλα φτάνει το 20%, ενώ στις ΗΠΑ φτάνει το 30%. Ακόμα κι έτσι, τα ηλεκτρικά οχήματα διατηρούν πλεονεκτήματα κόστους χρήσης. Με τις τιμές του πετρελαίου να πέφτουν ακόμη και στα 40 δολάρια το βαρέλι, το κόστος φόρτισης παραμένει κατά μέσο όρο στη μισή τιμή σε σύγκριση με τη βενζίνη, ιδίως σε χώρες με υποστηρικτική τιμολογιακή πολιτική ενέργειας και εκτεταμένο δίκτυο οικιακής φόρτισης.
Επιπρόσθετα, αξιοσημείωτη είναι η άνοδος των ηλεκτρικών φορτηγών, με την κατηγορία να εμφανίζει αύξηση πωλήσεων κατά περίπου 80% το 2024. Αν και το μερίδιό τους στην αγορά βαρέων οχημάτων είναι ακόμη μικρό (2%), η ανοδική πορεία τους επιβεβαιώνει ότι η ηλεκτροκίνηση εισέρχεται πλέον σε όλα τα τμήματα της αγοράς μεταφορών, όχι μόνο στην ιδιωτική χρήση. Αυτή η μετάβαση προσεγγίζει με διαφορετικούς ρυθμούς τις ευρωπαϊκές χώρες και την Ελλάδα, η οποία τα τελευταία χρόνια επιδεικνύει πρόοδο, αλλά συνεχίζει να υστερεί σημαντικά σε σχέση με τις ανεπτυγμένες αγορές της Ε.Ε.
Στην Ελλάδα, οι ταξινομήσεις ηλεκτρικών αυτοκινήτων παρουσίασαν σημαντική άνοδο το 2024, με πάνω από 12.000 νέα οχήματα να κυκλοφορούν στους δρόμους. Παρά τη σχετικά μικρή διείσδυση (5–6% του συνόλου των ταξινομήσεων), η αύξηση σε σχέση με το 2023 υπερβαίνει το 50%. Κομβικό ρόλο σε αυτή την πρόοδο διαδραματίζει το κρατικό πρόγραμμα «Κινούμαι Ηλεκτρικά», μέσω του οποίου παρέχονται επιδοτήσεις σε ιδιώτες και επιχειρήσεις. Ορισμένοι δήμοι και εταιρείες μεταφορών έχουν αρχίσει να ανανεώνουν τον στόλο τους με ηλεκτρικά van και οχήματα διανομής, στο πλαίσιο ευρύτερων στρατηγικών βιωσιμότητας.
Ωστόσο, παραμένουν σοβαρά εμπόδια, με πρώτο και κύριο την ανεπαρκή υποδομή φόρτισης. Οι διαθέσιμοι φορτιστές επικεντρώνονται στα μεγάλα αστικά κέντρα, αφήνοντας σημαντικά κενά στην περιφέρεια και κατά μήκος των μεγάλων οδικών αρτηριών. Αν και υπάρχει κυβερνητικός σχεδιασμός για επέκταση του δικτύου και βελτίωση της προσβασιμότητας έως το 2026, οι ρυθμοί ανάπτυξης θεωρούνται ανεπαρκείς από την αγορά. Σημαντικό, επίσης, εμπόδιο αποτελεί το υψηλό κόστος απόκτησης των EVs, που για τους περισσότερους καταναλωτές παραμένει αποτρεπτικό, παρά τις επιδοτήσεις. Η πλειονότητα των διαθέσιμων μοντέλων εξακολουθεί να διατίθεται σε τιμές άνω των 30.000 ευρώ.
Αν και η ελληνική αγορά παραμένει σε πρώιμο στάδιο, η είσοδος κινεζικών και κορεατικών εταιρειών με φθηνότερα μοντέλα ενδέχεται να λειτουργήσει καταλυτικά προς την κατεύθυνση της μαζικής αποδοχής. Παράλληλα, αναπτύσσονται νέες μορφές χρήσης, όπως οι υπηρεσίες leasing ηλεκτρικών αυτοκινήτων, τα κοινόχρηστα EVs, αλλά και εφαρμογές διαχείρισης στόλων. Η ενεργοποίηση του επιχειρηματικού ενδιαφέροντος, σε συνδυασμό με την επιτάχυνση έργων υποδομής, μπορεί να μεταβάλει σημαντικά το τοπίο της ηλεκτροκίνησης στη χώρα τα επόμενα χρόνια.
Η διεθνής εμπειρία δείχνει ότι οι επιδοτήσεις μπορούν να αποτελέσουν μόνο προσωρινό εργαλείο, ενώ η μακροπρόθεσμη επιτυχία εξαρτάται από την ισορροπία κόστους-απόδοσης, την εξοικείωση του κοινού και, κυρίως, από την ύπαρξη ενός αξιόπιστου και ευρέως διαδεδομένου δικτύου φόρτισης. Η Ελλάδα, αν και σε απόσταση από τις πρωτοπόρες χώρες της Ευρώπης, βρίσκεται σε φάση μετάβασης. Το εάν θα πετύχει τον στόχο μιας μαζικής στροφής στην ηλεκτροκίνηση τα επόμενα πέντε χρόνια, θα εξαρτηθεί από το αν θα μπορέσει να συνδυάσει την υποστήριξη των καταναλωτών με τις αναγκαίες επενδύσεις σε υποδομές και την προσαρμογή της αγοράς αυτοκινήτου στις νέες απαιτήσεις.
ή αποκτήστε ετήσια συνδρομή εδώ.
