Η τεχνητή νοημοσύνη μετασχηματίζει σταδιακά το παγκόσμιο εργασιακό τοπίο, δημιουργώντας νέα πρότυπα επαγγελματικής ταυτότητας, νέες απαιτήσεις δεξιοτήτων, αλλά και εύλογα ερωτήματα ως προς τις επιπτώσεις της.
Σε αυτό το πλαίσιο, έχει αρχίσει να αναδύεται η έννοια του Superworker, ενός επαγγελματία που δεν αντικαθίσταται από την τεχνολογία, αλλά τη χρησιμοποιεί για να ενισχύσει τη δουλειά του. Πρόκειται για έναν ρόλο που αξιοποιεί τις δυνατότητες της AI για μεγαλύτερη ταχύτητα, αποδοτικότητα και ακρίβεια, χωρίς να μειώνει την αξία και τη χρησιμότητα της ανθρώπινης κρίσης.
Η έννοια αυτή δεν περιορίζεται σε εξειδικευμένους τεχνολογικούς τομείς, ούτε προϋποθέτει εξαιρετικά προηγμένες γνώσεις προγραμματισμού. Αντίθετα, αφορά επαγγελματίες κάθε βαθμίδας, που επιδεικνύουν ευελιξία, περιέργεια και διάθεση για μάθηση. Σε αυτό το νέο περιβάλλον, βασική ικανότητα θεωρείται η συνεργασία με εργαλεία τεχνητής νοημοσύνης, από την κατανόηση του πώς λειτουργούν έως την κατάλληλη χρήση τους για την υποστήριξη της καθημερινής εργασίας. Ωστόσο, ο ρόλος αυτός δεν αναπτύσσεται με τον ίδιο ρυθμό παντού, ούτε υποστηρίζεται εξίσου από όλες τις επιχειρήσεις.
Σε αυτό το σημείο γίνεται εμφανής η σημασία του θεσμικού και οργανωτικού πλαισίου. Οι επιχειρήσεις έχουν καθοριστικό ρόλο στη διαμόρφωση των προϋποθέσεων για την ουσιαστική αξιοποίηση της τεχνολογίας. Οφείλουν να επενδύουν σε εκπαιδευτικά προγράμματα, να δημιουργούν χώρους πειραματισμού χωρίς φόβο αποτυχίας και να καλλιεργούν μια κουλτούρα όπου η τεχνολογική καινοτομία αντιμετωπίζεται ως ευκαιρία και όχι ως απειλή. Η ανάδειξη των λεγόμενων superworkers δεν είναι αποτέλεσμα ατομικής προσπάθειας μόνο, αλλά προϊόν ενός περιβάλλοντος που ενθαρρύνει την ανάπτυξη, την περιέργεια και τη συνεχή μάθηση.
Η AI έχει τη δυνατότητα να λειτουργήσει ως επιταχυντής της ανθρώπινης παραγωγικότητας. Εργαλεία τεχνητής νοημοσύνης αξιοποιούνται ήδη για την αυτοματοποίηση διαδικασιών ρουτίνας, την επεξεργασία μεγάλου όγκου πληροφορίας, τη γρήγορη σύνοψη δεδομένων ή τη δημιουργία περιεχομένου. Από την οργάνωση email μέχρι τη δομική υποστήριξη διοικητικών και αναλυτικών εργασιών, πολλές επαναλαμβανόμενες λειτουργίες διεκπεραιώνονται πλέον ταχύτερα και με μεγαλύτερη συνέπεια. Ως αποτέλεσμα, δίνεται η δυνατότητα στον εργαζόμενο να μετακινηθεί προς πιο δημιουργικές ή στρατηγικές αρμοδιότητες.
Ωστόσο, η μετάβαση αυτή δεν είναι ομαλή και χωρίς ερωτηματικά. Ο κίνδυνος απώλειας θέσεων εργασίας, ιδίως σε επαγγέλματα που βασίζονται σε τυποποιημένες ή προβλέψιμες διαδικασίες, είναι υπαρκτός. Αν και δεν υπάρχει γενική αντικατάσταση ανθρώπων από μηχανές, πολλοί ρόλοι επανακαθορίζονται, συχνά με τρόπο που απαιτεί νέες δεξιότητες, τις οποίες δεν διαθέτουν όλοι οι εργαζόμενοι. Ειδικά για όσους δεν έχουν εύκολη πρόσβαση σε προγράμματα κατάρτισης ή δεν εργάζονται σε οργανισμούς που επενδύουν ενεργά στην τεχνολογική μετάβαση, το ρίσκο του αποκλεισμού είναι αυξημένο. Οι εταιρείες, επομένως, φέρουν σημαντική ευθύνη, καθώς χρειάζεται να εφαρμόζουν πολιτικές reskilling και upskilling, να αναγνωρίζουν τα υφιστάμενα ταλέντα τους και να δημιουργούν δίκτυα υποστήριξης για την ενσωμάτωση όλων στο νέο περιβάλλον.
Επιπλέον, η εξάρτηση από εργαλεία τεχνητής νοημοσύνης ενέχει τον κίνδυνο αποδυνάμωσης σημαντικών ικανοτήτων, όπως η κριτική σκέψη, η προσωπική πρωτοβουλία ή η δημιουργικότητα, εάν η τεχνολογία υιοθετηθεί άκριτα και χωρίς σαφή εκπαιδευτική στρατηγική. Σε ορισμένες περιπτώσεις, η εμπιστοσύνη στην «τεχνολογική αυθεντία» μπορεί να υποκαταστήσει την ανθρώπινη ευθυκρισία, με αποτέλεσμα λάθη ή προκατειλημμένες αποφάσεις που μπορεί να περάσουν απαρατήρητες. Η διατήρηση της ισορροπίας ανάμεσα στην αξιοποίηση της AI και την ενίσχυση των ανθρώπινων δεξιοτήτων αποτελεί ευθύνη της διοίκησης κάθε οργανισμού.
Είναι αλήθεια ότι ορισμένες επιχειρήσεις έχουν αξιοποιήσει την τεχνητή νοημοσύνη με επιτυχία, μετασχηματίζοντας τον τρόπο λειτουργίας τους. Ωστόσο, τέτοια παραδείγματα παραμένουν ακόμη μεμονωμένα και εξαρτώνται σε μεγάλο βαθμό από τον ψηφιακό βαθμό ωριμότητας του οργανισμού, την ηγεσία και την ευρύτερη εταιρική κουλτούρα που επιδιώκει την εξέλιξη και κατάρτιση των εργαζομένων στο σύγχρονο περιβάλλον που δημιουργείται. Σε κάθε περίπτωση, η τεχνολογία δεν πρέπει να λειτουργεί αυτόνομα, καθώς χρειάζεται καθοδήγηση, εποπτεία και ένα πλέγμα αξιών που θα την κατευθύνει προς το συλλογικό όφελος.
Η πρόκληση, συνεπώς, δεν εντοπίζεται απλώς στην τεχνολογία αυτή καθαυτή, αλλά στον τρόπο με τον οποίο την ενσωματώνουμε. Το ζητούμενο δεν είναι να αντικατασταθεί ο άνθρωπος από την τεχνητή νοημοσύνη, αλλά να ενισχυθεί η σχέση συνύπαρξης ανάμεσά τους. Και αυτό δεν είναι αποκλειστική ευθύνη των εργαζομένων. Οι επιχειρήσεις οφείλουν να παρέχουν το πλαίσιο, τα εργαλεία και τις αξίες που θα επιτρέψουν την ομαλή μετάβαση σε ένα μέλλον εργασίας που θα χαρακτηρίζεται από καινοτομία, συμπερίληψη και ουσιαστική ενδυνάμωση.
ή αποκτήστε ετήσια συνδρομή εδώ.
