Το ιστορικό συγκρότημα του Φιξ στη δυτική Θεσσαλονίκη, ένα από τα σημαντικά βιομηχανικά μνημεία της Θεσσαλονίκης, εισέρχεται στην τελική ευθεία πριν την έναρξη της. Μετά από αρκετές δεκαετίες εγκατάλειψης, το κτίριο που συνδέθηκε με την οικονομική και κοινωνική ζωή της πόλης αναμένεται να μεταμορφωθεί σε έναν σύγχρονο, πολυχρηστικό χώρο που θα συνδυάζει κατοικίες, εμπορικές χρήσεις, εστίαση, πολιτιστικές λειτουργίες και εκτεταμένες φυτεύσεις.
Η προέγκριση της άδειας έχει ήδη εκδοθεί, ενώ όπως έκανε γνωστό ο διευθύνων σύμβουλος της Dimand, Δημήτρης Ανδριόπουλος, η κατασκευή αναμένεται να ξεκινήσει μέσα στους επόμενους μήνες, μόλις ολοκληρωθεί και η οικοδομική άδεια. Η συνολική έκταση των 96 κατοικιών που προβλέπεται ότι θα δημιουργηθούν θα είναι 19.800 τετραγωνικά μέτρα και το ξενοδοχείο πέντε αστέρων θα έχει επιφάνεια 11.250 τετραγωνικά μέτρα και 153 δωμάτια. Επιπλέον, θα υπάρχει και υδάτινο στοιχείο στην «πλατεία» που ουσιαστικά θα αποτελεί το χώρο σύνδεσης για το σύνολο του συγκροτήματος.
Σε ό,τι αφορά τις κατοικίες θα διαθέτουν 146 χώρους στάθμευσης και θα εκτείνονται σε ανωδομή εννέα ορόφων. Θα διατίθενται πέντε διαφορετικές τυπολογίες κατοικιών, με διαφορετική επιφάνεια ως προς τα τετραγωνικά.Από τη στιγμή που θα ξεκινήσουν τα έργα, υπολογίζεται ότι θα χρειαστούν περί τα τρία χρόνια για να ολοκληρωθούν, σύμφωνα με τις εκτιμήσεις από πλευράς της Dimand.
Για τον κ. Ανδριόπουλο, η νέα μονάδα που θα αναπτυχθεί στο χώρο δεν θα είναι απλώς ένα ακόμη έργο αστικής ανάπλασης, αλλά μια «εμβληματική» επένδυση για τη Θεσσαλονίκη. Το έργο θα υλοποιηθεί με τη συμμετοχή τριών αρχιτεκτονικών γραφείων, των διεθνούς κύρους Fosters + Partners, του ελληνικού ASPA Architects του Σπύρου Τσαγκαράτου και του γραφείου του Γιώργου Μπάτζιου, υποδηλώνει την πρόθεση του ομίλου να δημιουργήσει ένα έργο που θα συνδυάζει τη λειτουργικότητα με τον σεβασμό στο παρελθόν και τη σύγχρονη αισθητική.
Από το πρώτο ισόγειο οινοπνευματοποιείο
Η ιστορία του συγκροτήματος ξεκινά πίσω στη δεκαετία του 1880. Το 1882, η οικογένεια Μισραχή, εβραϊκής καταγωγής και δραστήρια στον εμπορικό κόσμο της εποχής, προχώρησε στην ανέγερση ενός ισόγειου οινοπνευματοποιείου σε μια περιοχή που τότε αποτελούσε ζωντανό βιομηχανικό κόμβο. Στα επόμενα χρόνια, στο εγχείρημα προστίθενται δύο ισχυρές επιχειρηματικές οικογένειες της Θεσσαλονίκης, οι Αλλατίνη και Φερνάντεθ, οι οποίες συμμετείχαν στο ιδιοκτησιακό σχήμα. Υπό τη δική τους επιρροή, η μονάδα μετατράπηκε σε ζυθοποιείο, βασισμένο στις γερμανικές και βαυαρικές προδιαγραφές της εποχής, και αποκτά την ονομασία «Ζυθοποιείον Όλυμπος Α.Ε.».
Την ίδια περίοδο, το 1909, λίγα μόλις μέτρα πιο πέρα, οι αδελφοί Γεωργιάδη δημιουργησαν μια βιομηχανία πάγου, η οποία μέσα σε τρία χρόνια επέκτεινε τις δραστηριότητές της και στη ζυθοποιία, με την ονομασία «Νάουσα, Βιομηχανία Πάγου, Ψυγείων Γεωργιάδη και Σια». Το 1920, οι δύο επιχειρήσεις ένωσαν τις δυνάμεις τους, δημιουργώντας το ολοκληρωμένο βιομηχανικό συγκρότημα «Όλυμπος–Νάουσα», που εξελίχθηκε σε ισχυρό παίκτη της αγοράς μπύρας.
Η εξαγορά από τη ζυθοποιία Κάρολος Φιξ και το πέρασμα στη νέα εποχή
Το 1926 έμελλε να σηματοδοτήσει ένα νέο κεφάλαιο. Η αθηναϊκή εταιρεία «Κάρολος Φιξ Α.Ε.», καθοδηγούμενη από το επιχειρηματικό ένστικτο των αδελφών Ιωάννη και Αντώνη Φιξ, απορρόφησε το συγκρότημα, δίνοντάς του το όνομα που έχει πλέον ταυτιστεί με τη συλλογική μνήμη της πόλης, δηλαδή «Φιξ». Η επιχείρηση προχώρησε σε εκτεταμένη αναβάθμιση των εγκαταστάσεων, κατασκευάζοντας νέο βυνοποιείο και ζυθοποιείο, αλλά και πλήθος βοηθητικών κτιρίων. Αυτές οι επενδύσεις φέρνουν μια μακρά περίοδο ακμής που διαρκεί πάνω από έξι δεκαετίες, μέχρι το 1983, όταν η εταιρεία πτώχευσε και οι δραστηριότητες διακόπηκαν.
Ακολούθησε μια δεκαετία εγκατάλειψης. Χωρίς φύλαξη και συντήρηση, τα κτίρια υπέστησαν φθορές, βανδαλισμούς και καταλήψεις, ενώ έγιναν ακόμη και παράνομες ενοικιάσεις. Μόλις το 1994, το Υπουργείο Πολιτισμού κήρυξε το συγκρότημα ιστορικό και διατηρητέο μνημείο, σώζοντάς το από την πλήρη καταστροφή και θέτοντας το θεσμικό πλαίσιο που θα επέτρεπε τη μελλοντική του αξιοποίηση.
Η πρώτη ουσιαστική προσπάθεια για αναβίωση έρχεται το 2022, όταν μετά από σειρά αποτυχημένων προσπαθειών, ο όμιλος Dimand αποφάσισε να προχωρήσει σε μια κίνηση υψηλού συμβολισμού. Παρουσίασε ένα ολοκληρωμένο σχέδιο ανάπλασης, με βασικό άξονα τον σεβασμό στη βιομηχανική κληρονομιά του ακινήτου. Ο σχεδιασμός στοχεύει στη δημιουργία ενός χώρου που θα συνδυάζει τις σύγχρονες ανάγκες της πόλης με την ιστορική της ταυτότητα.
Η τοποθεσία του συγκροτήματος αποτελεί καθοριστικό παράγοντα της ιστορικής αλλά και της μελλοντικής του σημασίας. Το Φιξ βρίσκεται στο δυτικό τμήμα της Θεσσαλονίκης, δίπλα στο λιμάνι, σε ένα σημείο που συνδέει το κέντρο της πόλης με τη Δυτική Μακεδονία και την Ευρώπη. Η εγγύτητα στον Σιδηροδρομικό Σταθμό – μόλις 800 μέτρα – υπήρξε κρίσιμη για τη μεταφορά πρώτων υλών και τη διανομή μπύρας, ενώ η απόσταση 1,5 χιλιομέτρου από το λιμάνι διευκόλυνε εισαγωγές εξοπλισμού από τη Γερμανία και εξαγωγές προϊόντων.
Ακριβώς απέναντι βρίσκεται το HUB26, το πρώτο μεγάλο βιοκλιματικό επιχειρηματικό πάρκο της Βόρειας Ελλάδας, καθώς και τα νέα γραφεία της Παρευξείνιας Τράπεζας. Σε μικρή ακτίνα βρίσκονται επίσης η Ανεξάρτητη Αρχή Δημοσίων Εσόδων, το Μουσείο Ύδρευσης της ΕΥΑΘ, εμπορικό κέντρο, δύο πεντάστερα ξενοδοχεία, ενώ σε εξέλιξη βρίσκεται και η δημιουργία του νέου Μητροπολιτικού Πάρκου, το οποίο θα γειτνιάζει με το υπό ανέγερση Μουσείο Ολοκαυτώματος.
Με την υλοποίηση του έργου από τη Dimand, το ΦΙΞ αναμένεται να επιστρέψει στη ζωή της πόλης όχι μόνο ως ιστορικό σύμβολο, αλλά και ως ένας δυναμικός πυρήνας ανάπτυξης, πολιτισμού και καθημερινής δραστηριότητας – ένας χώρος όπου το παρελθόν και το μέλλον θα συναντώνται δημιουργικά.
ή αποκτήστε ετήσια συνδρομή εδώ.
