Σε μια περίοδο εντεινόμενης διεθνούς ενεργειακής αβεβαιότητας, με τις γεωπολιτικές εντάσεις να επηρεάζουν άμεσα τις ροές φυσικού αερίου και το κόστος προμήθειας να μεταβάλλεται ραγδαία, η σταθερότητα στις μακροπρόθεσμες εμπορικές σχέσεις αποκτά κρίσιμη σημασία.
Μέσα σε αυτό το πλαίσιο, η πρόσφατη εξωδικαστική συμφωνία της ΔΕΠΑ Εμπορίας με τη ρωσική Gazprom Export, δεν αποτελεί απλώς την διευθέτηση μιας επίμονης νομικής και εμπορικής διαφοράς αλλά λειτουργεί ως στρατηγική τομή, διαμορφώνοντας νέες συνθήκες σταθερότητας και οικονομικής ενίσχυσης για την ελληνική εταιρεία, αλλά και για το σύνολο της ενεργειακής εφοδιαστικής αλυσίδας της χώρας.
Μακρά περίοδος διαπραγματεύσεων
Η συμφωνία επιτεύχθηκε έπειτα από μια μακρά περίοδο διαπραγματεύσεων, η οποία οξύνθηκε σε νομική σύγκρουση και διαιτησία, προτού τελικά καταλήξει σε αμοιβαία αποδεκτή λύση. Ωστόσο, πέρα από τη συμβολική της αξία ως πράξη ωριμότητας και διπλωματικής διαχείρισης, η συμφωνία φέρνει απτά, μετρήσιμα οφέλη για τη ΔΕΠΑ Εμπορίας.
Η εξωδικαστική συμφωνία μεταξύ της ΔΕΠΑ Εμπορίας και της Gazprom Export κλείνει έναν πολύμηνο κύκλο διαπραγματεύσεων και δικαστικής αντιπαράθεσης, προσφέροντας στην ελληνική εταιρεία σημαντικά στρατηγικά, οικονομικά και επιχειρησιακά οφέλη.
Όπως σημειώνουν με νόημα άτομα της αγοράς, η συμφωνία δεν αποτελεί απλώς διευθέτηση μιας διαφωνίας τιμολογιακής φύσης αλλά εδραιώνει τη θέση της ΔΕΠΑ στην εγχώρια αγορά φυσικού αερίου, ενισχύει τη μακροπρόθεσμη ενεργειακή της στρατηγική και περιορίζει καθοριστικά τους εμπορικούς κινδύνους που θα μπορούσαν να επιβαρύνουν τόσο την ίδια όσο και την ελληνική ενεργειακή ασφάλεια.
Τα σημαντικά οφέλη για την ΔΕΠΑ Εμπορίας
Η συμφωνία εξασφαλίζει ανταγωνιστικές τιμές προμήθειας φυσικού αερίου για τα έτη 2025 και 2026.
Το γεγονός αυτό προσφέρει στη ΔΕΠΑ έναν κρίσιμο βαθμό σταθερότητας στο κόστος εισαγωγής, επιτρέποντάς της να χαράξει με μεγαλύτερη σιγουριά τον επιχειρηματικό και επενδυτικό της σχεδιασμό.
Παράλληλα, η Gazprom διαγράφει απαιτήσεις που σχετίζονται με ρήτρες take-or-pay προηγούμενων ετών, οι οποίες υπολογίζονταν σε περίπου 400 εκατομμύρια ευρώ. Η αποφυγή αυτών των πληρωμών λειτουργεί ως ισχυρή οικονομική ανάσα για τη ΔΕΠΑ, ενισχύοντας τη ρευστότητά της και προστατεύοντάς την από σημαντικά χρηματοοικονομικά βάρη.
Η συμφωνία προβλέπει επίσης πλήρη συμμόρφωση με την ευρωπαϊκή και εθνική ενεργειακή νομοθεσία, διασφαλίζοντας την αδιάλειπτη ροή φυσικού αερίου τουλάχιστον έως τη λήξη της μεταξύ τους σύμβασης.
Αυτό το σημείο έχει ιδιαίτερη βαρύτητα, δεδομένων των γεωπολιτικών εντάσεων και των διεθνών αναταραχών στην αγορά ενέργειας, ιδίως μετά τις τελευταίες εξελίξεις στη Μέση Ανατολή που έχουν προκαλέσει έντονες αναταράξεις στο παγκόσμιο εμπόριο LNG.
Με άλλα λόγια, η εξασφάλιση μιας σταθερής και απρόσκοπτης πηγής προμήθειας λειτουργεί σταθεροποιητικά όχι μόνο για τη ΔΕΠΑ αλλά και για τη συνολική ενεργειακή στρατηγική της χώρας.
Πώς ξεκίνησε η διαμάχη
Η ρίζα της διαμάχης ανάγεται στον Νοέμβριο του 2022, όταν η ΔΕΠΑ κατέθεσε επισήμως αίτημα αναθεώρησης τιμής προς τη Gazprom Export, επικαλούμενη ρήτρα επαναδιαπραγμάτευσης που προβλεπόταν στην ισχύουσα σύμβαση.
Η αφορμή ήταν η σημαντική απόκλιση μεταξύ της τιμής προμήθειας που κατέβαλλε η ΔΕΠΑ και των τρεχουσών τιμών spot LNG, καθώς και η διαπιστωμένη διαφορά σε σχέση με την τιμή που η ίδια η Gazprom παρείχε στον βασικό ανταγωνιστή της ΔΕΠΑ στην ελληνική αγορά.
Οι συζητήσεις συνεχίστηκαν καθ’ όλη τη διάρκεια του 2023, χωρίς ωστόσο να επιτευχθεί εμπορική συμφωνία.
Η αδυναμία εξεύρεσης κοινά αποδεκτής λύσης οδήγησε τη ΔΕΠΑ στην απόφαση να προσφύγει, τον Μάρτιο του 2024, σε διεθνή διαιτησία. Αυτή η κίνηση κρίθηκε στρατηγικά αναγκαία από τη διοίκηση της εταιρείας, καθώς έθετε το ζήτημα σε θεσμικό επίπεδο και ασκούσε πίεση στη ρωσική πλευρά να εξετάσει σοβαρά τα αιτήματα αναθεώρησης.
Η επιχειρηματολογία που κατατέθηκε από την ελληνική πλευρά, με τη συμβολή έμπειρων στελεχών και διεθνών συμβούλων, αποδείχθηκε καθοριστική. Μόλις λίγους μήνες πριν την αναμενόμενη έκδοση απόφασης της διαιτησίας, η Gazprom επανήλθε στο τραπέζι των διαπραγματεύσεων, αυτή τη φορά με πρόθεση συναινετικής λύσης.
Δικαίωση της στρατηγικής που ακολουθήθηκε
Η τελική συμφωνία, που επετεύχθη λίγο πριν ολοκληρωθεί η διαδικασία της διαιτησίας, επικυρώνει όχι μόνο την ορθότητα της νομικής στρατηγικής της ΔΕΠΑ, αλλά και την ικανότητά της να διαχειρίζεται κρίσιμα ζητήματα με αποφασιστικότητα και μεθοδικότητα.
Η σημασία της συμφωνίας δεν περιορίζεται μόνο σε νομικό και οικονομικό επίπεδο. Η σταθεροποίηση των όρων προμήθειας επιτρέπει στη ΔΕΠΑ να επαναξιολογήσει τη θέση της στην αγορά φυσικού αερίου και να διευρύνει το προμηθευτικό της χαρτοφυλάκιο με μεγαλύτερη ευελιξία.
Η δυνατότητα πλέον να προχωρά σε τιμολογιακές πολιτικές που ανταποκρίνονται πιο δυναμικά στον ανταγωνισμό, της επιτρέπει να ενισχύσει τη θέση της ως αξιόπιστος προμηθευτής και συνεργάτης για μεγάλους καταναλωτές ενέργειας, βιομηχανίες και παρόχους λιανικής.
Παράδειγμα επίλυσης ανάλογων διαφορών
Σε αυτό το πλαίσιο, η συμφωνία με την Gazprom έχει την δυνατότητα να λειτουργήσει ως καταλύτης για τον επαναπροσδιορισμό της εμπορικής στρατηγικής της ΔΕΠΑ.
Η επιλογή του Κωνσταντίνου Ξιφαρά, Διευθύνοντος Συμβούλου της εταιρείας, να αμφισβητηθεί η αρχική σύμβαση με την Gazprom προσφέρει στην εταιρεία τη δυνατότητα καλύτερης υποστήριξης του επιχειρηματικού και επενδυτικού της σχεδίου, μέσω και του βελτιωμένου ισολογισμού της.
Ταυτόχρονα, προσφέρει ένα πολύτιμο προηγούμενο για το πώς μπορούν να επιλυθούν κρίσιμες διαφωνίες στον χώρο της ενέργειας χωρίς καταστροφικές επιπτώσεις ή παρατεταμένες νομικές εμπλοκές.
Αποτελεί δηλαδή μια μελέτη περίπτωσης στρατηγικής διαπραγμάτευσης, με έμφαση στην προάσπιση των εθνικών και εταιρικών συμφερόντων, μέσα από εργαλεία θεσμικά, οικονομικά και διπλωματικά.
Σημαντική συμφωνία σε μια κρίσιμη εποχή
Η ΔΕΠΑ Εμπορίας, απελευθερωμένη πλέον από τον «βρόχο» ρήτρων του παρελθόντος και με διασφαλισμένο τιμολόγιο για τα επόμενα χρόνια, αποκτά τον χώρο και τον χρόνο να σχεδιάσει την επόμενη μέρα με όρους ενεργειακής βιωσιμότητας, τιμολογιακής ανταγωνιστικότητας και γεωπολιτικής σταθερότητας.
Και αυτό, σε μια εποχή που η ασφάλεια εφοδιασμού και η διαφοροποίηση πηγών ενέργειας είναι ζητήματα πρώτης γραμμής για την Ευρώπη συνολικά.
ή αποκτήστε ετήσια συνδρομή εδώ.
