Η άνοδος του street food στην Ελλάδα είναι άρρηκτα δεμένη με τη στροφή των καταναλωτών σε πιο ευέλικτες, γρήγορες και οικονομικά προσιτές λύσεις, χωρίς να θυσιάζουν την ποιότητα ή την εμπειρία.
Ιδιαίτερα οι νεότερες ηλικίες, που ζουν με εντονότερους ρυθμούς, αναζητούν επιλογές που συνδυάζουν ταχύτητα, γευστική ποικιλία και αισθητική παρουσίαση. Το παραδοσιακό μοντέλο της καντίνας έχει μεταμορφωθεί, αφήνοντας πίσω την παλιά εικόνα του «βρώμικου» και επενδύοντας σε πρώτες ύλες ανώτερης ποιότητας, διεθνείς γεύσεις και πιο δημιουργική παρουσίαση. Αυτή η σταδιακή «αναβάθμιση», δεν αποτυπώνει μόνο μια εμπορική εξέλιξη, αλλά και μια νέα φιλοσοφία για το πώς οι άνθρωποι θέλουν να αλληλεπιδρούν με το φαγητό, με τρόπο πιο βιωματικό, πιο άμεσο και με έμφαση στη σχέση ποιότητας-τιμής.
Η μεταβολή αυτή δεν αφορά μόνο τον τόπο ή τον τρόπο κατανάλωσης, αλλά αγγίζει τον ίδιο τον πυρήνα των διατροφικών συνηθειών. Το μεσημεριανό γεύμα, που παλαιότερα είχε τον ρόλο του κεντρικού γεύματος της ημέρας, υποχωρεί σταδιακά, καθώς οι καταναλωτές στρέφονται σε λύσεις on-the-go, heat-and-eat ή ready-to-eat. Το φαινόμενο του snacking έχει πλέον αποκτήσει τη δυναμική πλήρους αντικατάστασης ενός παραδοσιακού γεύματος. Σύμφωνα με στοιχεία της Circana για την Ευρώπη, τα snacks αντιπροσωπεύουν ήδη περίπου το 40% του συνολικού τζίρου στα τρόφιμα, με την αξία της αγοράς να ανέρχεται στα 234 δισ. ευρώ. Το 13% των καταναλωτών δηλώνει ότι αντικαθιστά τουλάχιστον ένα γεύμα την ημέρα με σνακ, ενώ το 28% τα καταναλώνει παράλληλα με το βασικό γεύμα. Αυτή η τάση, που ξεκίνησε κυρίως από τις νεότερες γενιές, πλέον κερδίζει έδαφος και στις μεγαλύτερες ηλικίες, ειδικά στα μεγάλα αστικά κέντρα και σε τουριστικούς προορισμούς.
Στο πλαίσιο αυτό, η τουριστική εικόνα της Ελλάδας το 2025 εμφανίζεται εντυπωσιακή σε επίπεδο αφίξεων και συνολικών εσόδων, αλλά η πραγματικότητα για την παραδοσιακή εστίαση είναι πιο σύνθετη. Στο πρώτο πεντάμηνο του έτους καταγράφηκαν πάνω από επτά εκατομμύρια επισκέπτες, ενώ τα τουριστικά έσοδα αυξήθηκαν κατά 12,7% σε σχέση με το προηγούμενο έτος, αγγίζοντας τα 4,35 δισ. ευρώ. Ωστόσο, η μέση δαπάνη ανά ταξιδιώτη έχει μειωθεί. Σε προορισμούς υψηλής προβολής, όπως η Μύκονος και η Σαντορίνη, η κίνηση είναι χαμηλότερη σε σχέση με προηγούμενες χρονιές, ενώ και σε άλλες περιοχές, από νησιά μέχρι τη Βόρεια Ελλάδα και την Πελοπόννησο, η τουριστική κατανάλωση δείχνει πιο συγκρατημένη. Οι επισκέπτες, εγχώριοι και ξένοι, κατανέμουν διαφορετικά τον προϋπολογισμό τους, επιλέγοντας συχνότερα πιο οικονομικές και άμεσες επιλογές, με το street food να αποκομίζει μεγάλο μέρος αυτής της δαπάνης.
Η πίεση που δέχεται η παραδοσιακή εστίαση είναι εμφανής. Εκτιμήσεις επαγγελματικών φορέων του κλάδου αναφέρουν πτώση τζίρου, που σε πολλές περιπτώσεις φτάνει το 10–20%, με τη μέση απόδειξη να υποχωρεί κατά 15–20% και την επισκεψιμότητα να μειώνεται. Την ίδια στιγμή, τα λειτουργικά έξοδα εκτοξεύονται, με αυξήσεις στις τιμές πρώτων υλών, ενεργειακό κόστος, υψηλότερες μισθολογικές δαπάνες, ενοίκια που αναπροσαρμόζονται προς τα πάνω και πρόσθετες επιβαρύνσεις, όπως οι προμήθειες από την εκτεταμένη χρήση ηλεκτρονικών πληρωμών, έχουν οδηγήσει σε άνοδο του συνολικού κόστους λειτουργίας άνω του 40% σε λίγα χρόνια. Οι επιχειρήσεις αδυνατούν να μετακυλίσουν πλήρως αυτές τις αυξήσεις στους πελάτες, καθώς η ευαισθησία στην τιμή είναι μεγαλύτερη, ειδικά σε μια περίοδο όπου το κόστος ζωής συνολικά βρίσκεται σε υψηλά επίπεδα.
Έτσι, η «μάχη» μεταξύ street food και παραδοσιακής εστίασης γίνεται ολοένα πιο άνιση. Το πρώτο προσφέρει γρήγορη εξυπηρέτηση, χαμηλότερο κόστος, μεγάλη γκάμα επιλογών και την αίσθηση μιας αστικής κουλτούρας που ελκύει τόσο τους κατοίκους όσο και τους επισκέπτες. Η δεύτερη, με το σταθερά υψηλό λειτουργικό της βάρος και την ανάγκη για επαρκές προσωπικό και υποδομές, δυσκολεύεται να ανταγωνιστεί σε ευελιξία και τιμές. Αν η τάση συνεχιστεί, δεν αποκλείεται να δούμε περαιτέρω ανακατατάξεις στον κλάδο, με ορισμένα παραδοσιακά καταστήματα να αναγκάζονται να αποχωρήσουν και το street food να κερδίζει ακόμη μεγαλύτερο μερίδιο αγοράς.
Η εξέλιξη αυτή δεν αποτελεί μια παροδική τάση, αλλά σηματοδοτεί μια ουσιαστική αναδιάρθρωση των καταναλωτικών συνηθειών, διαμορφωμένη από τον σύγχρονο τρόπο ζωής και τις έντονες οικονομικές πιέσεις. Μέσα σε αυτό το νέο περιβάλλον, η εστίαση καλείται να επιστρατεύσει τη δημιουργικότητά της και να αξιοποιήσει την εμπειρία που διαθέτει, προκειμένου να προσφέρει στους πελάτες ουσιαστικούς λόγους να παραμείνουν στο τραπέζι. Κι αυτό σε μια εποχή όπου η ευκολία και η ταχύτητα έχουν αναδειχθεί σε κυρίαρχους παράγοντες επιλογής.
ή αποκτήστε ετήσια συνδρομή εδώ.
